"Chúng tôi không muốn leo thang, song không gì có thể ngăn cản Liên minh châu Âu (EU) ra những tuyên bố tại bất cứ đâu họ muốn", Nicolas Chapuis, đại sứ EU tại Trung Quốc, cho biết.
Chapuis ra tuyên bố sau khi Trung Quốc đưa một số nghị sĩ và thực thể của EU vào danh sách đen, đáp trả việc khối này áp đặt các biện pháp trừng phạt với quan chức Trung Quốc vì cáo buộc "vi phạm nhân quyền ở Tân Cương".
Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan điều hành của EU, đang dừng các nỗ lực thúc đẩy thỏa thuận toàn diện về đầu tư (CAI) với Trung Quốc khi căng thẳng giữa hai bên leo thang. EC thừa nhận sẽ khó đảm bảo nghị viện EU ủng hộ CAI trong lúc các nghị sĩ chịu lệnh trừng phạt của Trung Quốc.
Tuy nhiên, Chapuis cho biết tình hình với thỏa thuận CAI không đến mức hoàn toàn ảm đạm. "Tình hình ít kịch tính hơn nhiều người tưởng. Chúng tôi vẫn phối hợp chặt chẽ với Bộ Thương mại Trung Quốc", Chapuis cho biết.
Đại sứ EU tại Trung Quốc Nicolas Chapuis phát biểu trong một cuộc họp ở Bắc Kinh tháng 1/2020. Ảnh: Reuters.
Chapuis nói không gì ngăn Trung Quốc phê chuẩn thỏa thuận trước EU, đồng thời bày tỏ mong muốn nước này sớm thông qua CAI song cần tạo ra "không gian chính trị" để Nghị viện châu Âu chấp thuận. "Còn quá sớm để nói liệu không gian chính trị này đã có hoặc đủ lớn hay chưa", Chapuis cho biết.
Phát biểu tại buổi tiệc chiêu đãi sau bình luận của Chapuis, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương cho biết hai bên cần thúc đẩy thực hiện sớm thỏa thuận đầu tư. "Trung Quốc hy vọng EU nhìn nhận chúng tôi một cách khách quan và hợp lý", Thứ trưởng Tần cho biết.
EU ngày 22/3 thông báo đưa 4 quan chức chính quyền Tân Cương và Binh đoàn Sản xuất và Xây dựng Tân Cương (XPCC) vào danh sách đen, liên quan đến cách đối xử với người Duy Ngô Nhĩ và những nhóm Hồi giáo thiểu số khác ở khu tự trị này. Đây là lần đầu EU áp lệnh trừng phạt nhằm vào Trung Quốc kể từ sau lệnh cấm vận vũ khí năm 1989.
Trung Quốc sau đó công bố lệnh trừng phạt với 10 cá nhân và 4 cơ quan châu Âu nhằm đáp trả. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 24/3 cáo buộc EU "đạo đức giả" sau khi hai bên triệu tập đại sứ của nhau trong tranh cãi liên quan đến người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)