"Chúng tôi không thấy có đủ điều kiện để tiếp tục các cuộc đàm phán vào lúc này", Ngoại trưởng Canada Francois-Philippe Champagne nói trong cuộc phỏng vấn với Globe and Mail hôm 18/9. "Trung Quốc của năm 2020 không còn giống năm 2016".
Hai nước bắt đầu đàm phán về một hiệp định thương mại tự do từ năm 2016, từng được kỳ vọng đưa Canada trở thành quốc gia đầu tiên trong nhóm G7 ký thỏa thuận thương mại tự do với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Tuy nhiên, tiến trình này đã đình trệ hơn một năm qua. Quyết định từ bỏ đàm phán đã đánh dấu bước đảo ngược chính sách lớn của chính quyền Thủ tướng Justin Trudeau, người luôn muốn theo đuổi một thỏa thuận từ khi lên nắm quyền năm 2015.
"Tất cả sáng kiến và chính sách từng được đưa ra năm 2016 với Trung Quốc cần được đánh giá lại", Ngoại trưởng Champagne nói và thêm rằng Ottawa sẽ "xem xét chúng qua lăng kính của Trung Quốc năm 2020".
Ngoại trưởng Canada Francois-Philippe Champagne tại buổi họp báo ở London, Anh hồi tháng 1. Ảnh: AFP.
Bình luận mới nhất của Ngoại trưởng Champagne cũng cho thấy giọng điệu ngày càng cứng rắn của Ottawa đối với Bắc Kinh, phù hợp với quan điểm của Mỹ, Australia và một số nước Liên minh châu Âu (EU), sau khi nhiều nỗ lực nhằm xoa dịu mối quan hệ.
Thủ tướng Trudeau từng tới thăm Trung Quốc vào tháng 9/2016 và Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng tới Canada vài tuần sau đó để tái thiết lập mối quan hệ đối tác của họ trong hàng chục lĩnh vực.
Tuy nhiên, quan hệ hai nước trở nên căng thẳng sau vụ Canada bắt giám đốc tài chính tập đoàn Huawei Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ hồi tháng 12/2018. Canada hồi đầu tháng 7 thông báo đình chỉ hiệp ước dẫn độ và xuất khẩu vật tư quân sự tới Hong Kong để phản đối luật an ninh Trung Quốc thông qua với đặc khu.
Ngoại trưởng Champagne thêm rằng việc Bắc Kinh "tùy tiện bắt giữ" hai công dân Canada, gồm cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor, để trả đũa vụ bắt giữ giám đốc Huawei càng làm trầm trọng thêm quan hệ của hai bên.
"Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là đưa hai công dân trở về nhà", Champagne nói.
Bất chấp căng thẳng, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn thứ hai của Canada, sau Mỹ. Trong 7 tháng đầu năm nay, xuất khẩu của Canada sang Trung Quốc đã tăng 23,6% và nhập khẩu cũng tăng 13,9%.
Thanh Tâm (Theo SCMP)