"Thỏa thuận thương mại giai đoạn một của Trump với Trung Quốc đang thất bại một cách tệ hại", ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden viết trong tuyên bố gửi Reuters hôm 5/8.
Biden cho rằng thỏa thuận thương mại này hiện không thể thực thi được và "đầy những cam kết mơ hồ, yếu kém và lặp đi lặp lại từ Bắc Kinh", cho phép Trung Quốc "tiếp tục cung cấp các khoản trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước của họ và ăn cắp ý tưởng của Mỹ".
Dữ liệu của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy thâm hụt thương mại Mỹ - Trung trong tháng 6 đã tăng 5%, lên 28,4 tỷ USD so với tháng trước, đồng thời xác nhận Bắc Kinh không thực hiện cam kết mua hàng của Mỹ theo thỏa thuận thương mại giai đoạn một được hai nước ký hồi đầu năm.
Washington và Bắc Kinh ngày 15/1 ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một để cùng nhau "sửa chữa sai lầm quá khứ", sau gần hai năm thương chiến. Theo thỏa thuận, Trung Quốc đồng ý mua thêm 200 tỷ USD hàng Mỹ trong hai năm tới, cũng như đảm bảo vấn đề sở hữu trí tuệ cho công nghệ Mỹ. Đổi lại, Mỹ sẽ giảm nửa mức thuế 15% đối 120 tỷ USD hàng tiêu dùng Trung Quốc, trong đó có hàng may mặc.
Phản ứng trước tuyên bố của Biden, Ken Farnaso, phát ngôn viên chiến dịch tái tranh cử của Trump, cho rằng Biden "nể nang" Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và theo đuổi "chính sách xoa dịu yếu đuối" khi ông còn là phó tổng thống dưới thời Obama.
Các tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc sắp tổ chức hội nghị trực tuyến vào 15/8 để xem xét quá trình thực thi thỏa thuận thương mại giai đoạn một. Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải đầu tuần này kỳ vọng cuộc gặp giữa hai bên sẽ "rất tích cực".
Các tuyên bố trái chiều giữa Trump và Biden cũng cho thấy quan điểm của hai ứng cử viên tổng thống Mỹ trong việc đưa ra lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc trước cuộc bầu cử vào 3/11.
Trong một video được NYTimes đăng hôm 5/8, giáo sư Đại học Mỹ Allan Lichtman, người nổi tiếng vì luôn dự đoán chính xác các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, nói rằng cựu phó tổng thống Biden sẽ đánh bại Trump trong cuộc bầu cử tháng 11 tới.
Mai Lâm (Theo Reuters)