Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc vừa cùng nhau ký thoả thuận thương mại giai đoạn 1 giữa hai nước tại Nhà Trắng ngày 15/1 (giờ địa phương).
Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và Tổng thống Donald Trump tại lễ ký thoả thuận thương mại giai đoạn 1. Ảnh: AFP
Tại lễ ký, Trump nói Trung Quốc sẽ mua 50 tỷ USD nông sản Mỹ. Sau đó vài phút, ông Lưu Hạc cũng nói Trung Quốc sẽ nhập 40 tỷ USD hàng nông sản Mỹ mỗi năm và có thể nhập thêm nếu nhu cầu cao hơn.
Chi tiết thoả thuận giữa hai bên được Nhà Trắng công bố dài 86 trang, gồm 8 chương từ các quy định chặt chẽ về sở hữu trí tuệ tại Trung Quốc cho đến cam kết của Bắc Kinh để mua ít nhất 200 tỷ USD hàng hoá, dịch vụ của Mỹ trong hai năm tới, cũng như cam kết không thao túng tiền tệ của Trung Quốc. Theo thoả thuận, năm nay Trung Quốc cam kết mua ít nhất 32,9 tỷ USD hàng sản xuất 12,5 tỷ USD nông sản, 18,5 tỷ USD năng lượng và 12,8 tỷ USD dịch vụ của Mỹ. Năm 2021, nước này tiếp tục tăng mua hàng sản xuất lên 44,8 tỷ USD, nông sản 19,5 tỷ USD, năng lượng 33,9 tỷ USD và dịch vụ 25,1 tỷ USD.
Trump: Hai bên sẽ sửa chữa sai lầm trong quá khứ
Mở đầu lễ ký tại Nhà Trắng ngày 15/1 (giờ địa phương), ông Trump nói "đang thực hiện bước tiến quan trọng", mở ra một tương lai công bằng và đôi bên cùng có lợi trong thương mại. "Chúng tôi cùng nhau sửa chữa sai lầm trong quá khứ", ông nói.
Trump phát biểu tại lễ ký thoả thuận thương mại rạng sáng nay tại Nhà Trắng. Ảnh: Bloomberg.
Ông Trump cho rằng, thoả thuận giai đoạn một sẽ cung cấp sự bảo đảm kinh tế cho các gia đình, doanh nghiệp và nông dân Mỹ. Đồng thời, Trump ca ngợi Phó thủ tướng Trung Quốc là một người bạn và nói "sẽ đến thăm Trung Quốc trong tương lai không xa".
Phó tổng thống Mỹ Mike Pence thì khẳng định, thoả thuận này sẽ đưa nước Mỹ lên vị trí hàng đầu. "Giữa hai nước vẫn còn những tồn tại nhưng thoả thuận hôm nay đánh dấu một cột mốc mới, một mối quan hệ hữu ích hơn. Thực tế, đây là một tín hiệu tốt, mang ý nghĩa Bắc Kinh và Washington đang trên đường đến thoả thuận chấm dứt hoàn toàn chiến tranh thương mại", Pence nói.
Trump tỏ ra rất thoải mái khi phát biểu tại lễ ký kết và liên tục bông đùa. Khi vừa lên bục phát biểu, Trump không quên quay sang nhìn Robert Lighthizer và bình luận, Đại diện Thương mại Mỹ "đã khá bận rộn trong hai năm qua". Ông vui vẻ hỏi: "Thoả thuận này khó hay dễ hơn ông tưởng tượng?". Lighthizer lập tức đáp: "Khó hơn".
Đến khi nhường bục phát biểu cho đại diện Trung Quốc, Trump tiếp tục hóm hỉnh rằng, Phó thủ tướng Lưu Hạc xứng đáng được nghỉ ngơi sau khi hoàn thành các công việc khó khăn và nên xem một bộ phim.
Mở đầu phần của mình, ông Lưu Hạc đọc thư của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gửi ông Trump. Cũng cho rằng, thoả thuận giai đoạn một tốt cho Trung Quốc, Mỹ và toàn thế giới, ông Tập hy vọng, Mỹ sẽ đối xử công bằng với các doanh nghiệp Trung Quốc và cam kết hợp tác chặt chẽ với Trump.
"Mỹ - Trung phải cùng hợp tác để giải quyết các vấn đề của thế giới. Đây là lựa chọn đúng đắn duy nhất, hai bên phải cùng làm việc với sự tôn trọng lẫn nhau", ông Lưu Hạc nhấn mạnh.
Chỉ gỡ thuế khi đạt thoả thuận giai đoạn 2
Trump cho biết, thuế với hai phần ba hàng nhập khẩu sẽ vẫn được giữ nguyên. "Tôi sẽ gỡ bỏ thuế khi đồng ý với thoả thuận giai đoạn hai", ông khẳng định Mỹ cần các chính sách thuế này. Trump cho biết, hai bên sẽ tiếp tục đàm phán thoả thuận giai đoạn hai sau khi thoả thuận giai đoạn một có hiệu lực.
"Đây sẽ là thoả thuận lớn nhất từ trước đến nay mọi người được thấy", Trump ý nói về thoả thuận giai đoạn 2.
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã đạt thoả thuận giai đoạn một từ tháng trước. CNBC nhận định, đây là một bước tiến lớn trong cuộc chiến thương mại gây thiệt hại cho nông dân Mỹ và tạo lực cản cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Trump cho rằng, việc ký một thoả thuận rộng rãi và đàn áp các hành vi lạm dụng thương mại là ưu tiên trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ cuối năm nay. Cuộc chiến thương mại kéo dài giữa hai quốc gia đã khiến giới đầu tư lo lắng, nhiều người cũng lo ngại nó tiếp tục kéo tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới đi xuống.
Anh Tú