Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng ngày 8/7, Tổng thống Joe Biden tuyên bố quân đội Mỹ "đã đạt được các mục tiêu" tại Afghanistan sau gần 20 năm phát động cuộc chiến tại quốc gia này, gồm tiêu diệt Osama bin Laden, làm suy yếu al-Qaede và ngăn thêm nhiều cuộc tấn công vào Mỹ.
"Chúng ta đang kết thúc cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ", Biden nói và khẳng định việc tiếp tục duy trì binh sĩ Mỹ tại Afghanistan không phải là lựa chọn tốt. "Tôi sẽ không cử một thế hệ người Mỹ khác tham chiến ở Afghanistan".
"Mỹ không thể tiếp tục ràng buộc mình với những chính sách được tạo ra để ứng phó tình hình thế giới cách đây 20 năm", Biden nói. "Chúng ta cần đối phó những mối đe dọa của hiện nay"
"Mỹ không đến Afghanistan để xây dựng nước này và chỉ người Afghanistan mới có thể xác định được tương lai của mình", ông tuyên bố.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng ngày 8/7. Ảnh: Reuters.
Biden thừa nhận ông không chắc tương lai của Afghanistan sẽ ra sao khi Mỹ rút quân. Khi được hỏi liệu việc Taliban giành được quyền lực là điều chắc chắn xảy ra hay không, Biden nói "không phải vậy", song thừa nhận khả năng có "một chính phủ thống nhất ở Afghanistan kiểm soát toàn bộ đất nước là rất khó xảy ra".
"Chính phủ Afghanistan phải hợp tác với các bên", Biden nói. "Họ rõ ràng có đủ năng lực để duy trì chính phủ. Câu hỏi là liệu họ có tạo ra được sự gắn kết để thực hiện điều đó hay không".
Biden bày tỏ niềm tin vào các lực lượng vũ trang và an ninh Afghanistan, vốn được Mỹ huấn luyện và bàn giao trang thiết bị trong nhiều năm để chống lại phiến quân Taliban. "Tôi không tin Taliban, nhưng tôi tin tưởng năng lực của quân đội Afghanistan", Biden nói.
Biden đưa ra tuyên bố trong bối cảnh giao tranh tại Qala-e-Naw, thủ phủ tỉnh Badghis của Afghanistan, bước sang ngày thứ hai. Dân chúng chạy khỏi thành phố Qala-e-Naw hoặc tự nhốt mình trong nhà sau lớp rào chắn.
Một cư dân thành phố Qala-e-Naw cho biết các tay súng Taliban di chuyển khắp thành phố bằng xe máy. Zia Gul Habibi, thành viên hội đồng tỉnh Badghis, nói Taliban hứng chịu thương vong trong giao tranh với quân chính phủ Afghanistan song vẫn bao vây thành phố. Abdul Latif Rostaee, quan chức y tế tỉnh Badghis, cho biết ít nhất 10 dân thường bị thương từ khi giao tranh nổ ra.
Tuy nhiên, tỉnh trưởng Badghis Hessamuddin Shams khẳng định lực lượng Afghanistan đang đánh đuổi Taliban khỏi thành phố. "Lực lượng an ninh của chúng tôi đang dũng cảm chiến đấu với chúng và kẻ thù đang bị đẩy lùi", Shams nói ngày 8/7. "Chúng đang chạy trốn. Chúng tôi sẽ giáng một đòn mạnh mẽ vào kẻ thù".
Đặc nhiệm Mỹ chiếm cao điểm sau trận đấu súng với Taliban tại tỉnh Kapisa của Afghanistan tháng 9/2016. Ảnh: AFP.
Sau khi Mỹ đẩy mạnh tiến trình rút quân với 90% lực lượng đã về nước, Taliban đẩy mạnh tiến công để mở rộng vùng lãnh thổ kiểm soát. Động thái của Taliban làm dấy lên lo ngại các lực lượng vũ trang Afghanistan sẽ sụp đổ nếu thiếu hỗ trợ của không quân Mỹ.
Tổng thống Ashraf Ghani khẳng định Afghanistan đủ sức để giải quyết tình hình, nhưng thừa nhận phía trước còn nhiều khó khăn. "Những gì chúng ta đang chứng kiến là một trong những giai đoạn phức tạp nhất của quá trình chuyển đổi", Ghani nói, "Chúng ta có quyền hợp pháp. Thượng đế ở bên chúng ta".
Nguyễn Tiến (Theo AFP)