Trong thông cáo ngày 28/4, Thủ tướng Scott Morrison cho biết Australia phải mở rộng các căn cứ quân sự ở vùng Lãnh thổ phía Bắc nhằm đối phó "những căng thẳng chưa xác định ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương". Quyết định được đưa ra khi căng thẳng ngoại giao và thương mại giữa Australia và Trung Quốc leo thang.
Theo kế hoạch này, một đường băng ở Lãnh thổ phía Bắc sẽ được kéo dài để tiếp nhận các máy bay lớn hơn, đồng thời đại tu các thao trường và xây dựng cơ sở huấn luyện mới nhằm phục vụ cho quân đội Australia và thủy quân lục chiến Mỹ diễn tập chung. Tiến trình nâng cấp dự kiến diễn ra trong giai đoạn 2021-2026.
Binh sĩ lục quân Australia đổ bộ lên bãi biển Langham trong cuộc diễn tập chung với Mỹ tại Queensland tháng 7/2017. Ảnh: Reuters.
Khoản tiền 580 triệu USD nằm trong kế hoạch quốc phòng trị giá 270 tỷ USD của Australia nhằm cải thiện khả năng tấn công tầm xa của nước này. Thủ tướng Morrison từng nói khoản ngân sách này cần thiết vì khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang trải qua "giai đoạn bất ổn kinh tế và chiến lược lớn nhất từ sau Thế chiến II".
"Mục tiêu của chúng tôi là một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở vì hòa bình trong khu vực, đồng thời đảm bảo Australia luôn có khả năng bảo vệ các lợi ích của mình", Thủ tướng Morrison nói trong cuộc họp báo hôm nay ở thủ phủ Darwin của Lãnh thổ phía Bắc.
Động thái tăng cường năng lực quân sự của Australia tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương diễn ra trong bối cảnh nước này gia tăng cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc trong khu vực những năm qua.
Quan hệ giữa Australia và Trung Quốc xấu đi sau khi Canberra kêu gọi mở cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc Covid-19 vào năm 2020, khiến Bắc Kinh đáp trả bằng hàng loạt hạn chế thương mại, trong đó có các lệnh cấm nhập khẩu những mặt hàng chủ chốt của Australia.
Hướng tiếp cận mạnh mẽ hơn với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Australia được Mỹ ủng hộ. Thủ tướng Morrison cho biết các căn cứ mới sẽ phục vụ các cuộc diễn tập chung của quân đội Australia và Mỹ. Hơn 2.000 lính thủy đánh bộ Mỹ đóng quân ở phía bắc Australia theo kế hoạch huấn luyện chung hàng năm.
Mỹ và Australia tổ chức các cuộc diễn tập chung hai năm một lần, sự kiện tiếp theo dự kiến diễn ra vào tháng 8 năm nay, bao gồm các hoạt động huấn luyện ở bờ biển ngoài khơi phía đông Australia với hơn 30.000 binh sĩ tham gia.
"Mỹ và Australia duy trì quan hệ hợp tác quốc phòng sâu sắc trong hơn nửa thế kỷ qua", Michael Goldman, tham tán Mỹ tại Australia, cho biết. "Mỹ tiếp tục tìm kiếm cách thức hợp tác bổ sung với Australia, đồng minh của chúng tôi, nhằm thúc đẩy an ninh và thịnh vượng chung của hai nước và các dân tộc trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)