5 năm trước, một nhóm người ở Vũ Hán, Trung Quốc, mắc phải một loại virus lần đầu xuất hiện trên thế giới. Virus và bệnh chưa có tên, nhanh chóng trở thành đại dịch trên toàn cầu. Đến nay, virus còn tồn tại, song thế giới đã xây dựng được khả năng miễn dịch thông qua tiêm chủng và nhiễm trùng, nhờ vật giảm tỷ lệ tử vong.

Tuy nhiên, sau 5 năm, còn những câu hỏi dưới đây về Covid-19 chưa được giải đáp:

Nguồn gốc virus từ đâu?

Hiện nay, nguồn gốc của virus chưa rõ ràng. Các nhà khoa học suy đoán khả năng cao virus lưu hành ở loài dơi, tương tự nhiều loại virus họ corona khác. Sau đó, mầm bệnh nhiễm cho một loài vật khác, sau đó nhiễm sang người.

Con đường lây truyền bệnh này tương tự virus Sars. Song, chưa có bằng chứng chứng minh suy đoán trên. Trước đó, đã có nhiều tranh cãi về việc liệu virus có rò rỉ từ một phòng thí nghiệm tại Vũ Hán hay không.

Số ca tử vong do Covid-19 là bao nhiêu?

Ước tính khoảng 20 triệu ca tử vong. Lý do, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết các quốc gia thành viên báo cáo hơn 7 triệu ca tử vong, song số ca thực tế ước tính cao hơn ít nhất ba lần.

Hiện nay, virus tiếp tục ảnh hưởng ở nhóm người cao tuổi. Theo CDC Mỹ, mùa đông năm 2023, nhóm trên 75 tuổi chiếm một nửa số nhập viện và tử vong do Covid-19.

Những vaccine nào đã được phê duyệt?

Vaccine Covid-19 giữ kỷ lục về tốc độ phát triển và phê duyệt, cứu sống hàng chục triệu người trên thế giới, giúp đưa cuộc sống trở lại bình thường. Các mũi tiêm được ra mắt chỉ sau gần một năm khi virus được xác định. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính hơn 13 tỷ liều vaccine Covid-19 được tiêm trên toàn cầu kể từ 2021.

Tương tự vaccine cúm, vaccine Covid-19 phải được cập nhật thường xuyên để cập nhật các chủng virus biến đổi. Những nỗ lực phát triển thế hệ vaccine tiếp theo đang được tiến hành, được kỳ vọng có thể ngăn ngừa nhiễm trùng tốt hơn.

Biến thể nào đang chiếm ưu thế?

Nhiều biến thể của Covid-19 lần lượt được xác định, đặt tên theo chữ cái Hy Lạp: alpha, beta, gamma, delta và omicron. Delta phổ biến ở Mỹ vào tháng 6/2021, gây ra nhiều lo ngại do gây tỷ lệ nhập viện cao gấp đôi so với các biến thể khác.

Hiện nay, các biến thể phụ của biến thể omicron liên tục được phát hiện. Tại Mỹ, biến thể XEC của omicron hiện chiếm ưu thế với 45%. Vaccine vẫn có hiệu quả chống lại biến thể này.

Vì sao Covid-19 kéo dài xuất hiện?

Hàng triệu người vẫn chịu di chứng của Covid-19, còn gọi là Covid-19 kéo dài. Các triệu chứng kéo dài tối thiểu ba tháng, có thể lên đến nhiều năm gồm mệt mỏi, sương mù não, đau, vấn đề tim mạch...

Hiện lý do Covid-19 kéo dài xuất hiện trên một số người chưa được giải đáp, gây khó khăn trong quá trình tìm kiếm phương pháp điều trị. Chỉ một manh mối được phát hiện: nhiều nghiên cứu chỉ ra tàn dư của virus có thể tồn tại trong cơ thể một số bệnh nhân rất lâu sau khi họ bị nhiễm trùng.

Chi Lê (Theo AP)