Cuối tháng 12, các nhà đấu giá hàng đầu Sotheby's, Christie's, Phillips... công bố doanh thu và các tác phẩm gây chú ý trong năm. Chuyên trang nghệ thuật Artsy thống kê lại danh sách "Những bức tranh đấu giá cao nhất năm 2022".
Vị trí đầu tiên thuộc về "Shot Sage Blue Marilyn" (1964) của Andy Warhol với giá 195 triệu USD (4,6 nghìn tỷ đồng). Đây là tác phẩm nghệ thuật đắt giá nhất thế kỷ 20 trong lịch sử đấu giá công khai. Tác phẩm cũng vượt Số 6 (Violet, Green và Red) của Mark Rothko, đứng thứ sáu trong danh sách "Tranh đắt giá nhất mọi thời". Tranh ra đời năm 1964, sử dụng chất liệu acrylic và kỹ thuật silk-screening (kỹ thuật in lụa - vẽ hình và tô màu sắc trên lớp lưới lụa rồi ấn lớp lưới lên giấy hoặc canvas để in hình ảnh xuống), mô tả chân dung của Marilyn Monroe với tóc vàng, mắt xanh và môi đỏ, cười rạng rỡ. Tranh tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của họa sĩ và là nền tảng ra đời pop art. Ảnh: Christie's
Bức "Les Poseuses, Ensemble" của Seurat đứng vị trí thứ hai với 149,2 triệu USD (khoảng 3,7 nghìn tỷ đồng). Con số này cao nhất toàn phiên đấu giá bộ sưu tập của Paul G. Allen 1,6 tỷ USD của Christie's hồi tháng 11. Tranh vẽ năm 1888, khắc họa hình ảnh ba người mẫu khỏa thân tại studio của họa sĩ. Sử gia nghệ thuật Emmelyn Butterfield-Rosen cho biết không rõ họ có phải cùng một người hay không. Nhiều khả năng đó là những hoạt động của người mẫu khi bước vào studio. Cô cởi bỏ quần áo, tạo dáng rồi lại mặc đồ vào và rời khỏi đây.
Theo Christie's, vài năm trước khi qua đời ở tuổi 31, Georges Seurat bắt đầu sáng tác ba bức tranh khỏa thân. "Les Poseuses, Ensemble" vừa là khẳng định kỹ thuật pointillist - phương pháp không trộn màu trực tiếp mà đặt các màu cạnh nhau tạo ra một màu mới, vừa là tuyên ngôn về chủ nghĩa hiện thực mang tính cách mạng của nghệ sĩ. Ảnh: Christie's
Vị trí thứ ba thuộc về bức sơn dầu trên vải "La Montagne Sainte-Victoire" (1888–90) với 137,8 triệu USD (3,4 nghìn tỷ đồng). Tranh sơn dầu trên vải, kích thước 65,2x81,2 cm, là tác phẩm tiêu biểu trong hơn 30 bức vẽ núi Montagne Sainte-Victoire ở miền nam nước Pháp suốt những năm 1880 của họa sĩ. Tranh thể hiện nét cọ điêu luyện của Cézanne ở dạng khối và màu sắc bão hòa, đóng vai trò mở đầu cho sự xuất hiện của chủ nghĩa lập thể. Tranh được tỷ phú Paul G. Allen mua lại từ nhà sưu tập Heinz Berggruen trong phiên đấu giá hồi tháng 5/2001 với giá 38,5 triệu USD (909 triệu đồng). Ảnh: Christie's
"Verger avec cyprès" của Vincent van Gogh đứng thứ tư với giá 117,2 triệu USD (2,7 nghìn tỷ đồng). Con số này phá vỡ kỷ lục của danh họa Hà Lan tồn tại hơn 30 năm - từ bức "Portrait of Dr. Gachet" (1890) bán giá 83 triệu USD (1,9 nghìn tỷ đồng) năm 1990. Bức sơn dầu trên vải, kích thước 65,2x80,2 cm được họa sĩ vẽ vào mùa xuân năm 1888, không lâu sau khi đến Arles, Pháp. Tranh mô tả vườn cây ăn quả được bảo vệ bởi những hàng rào, phía xa là những cây bách. Theo Christie's, với khả năng xử lý chắc chắn, bảng màu sáng, tinh tế, bức tranh thể hiện tình yêu thiên nhiên của họa sĩ. Ảnh: Christie's
Thứ năm là bức "Maternité II" của Paul Gauguin với giá 105,7 triệu USD (2,5 nghìn tỷ đồng). Tranh sơn dầu được vẽ năm 1899 trong lần thứ hai họa sĩ trở lại Tahiti. Họa sĩ vẽ ba người phụ nữ tại vương quốc Eden xanh tươi, trong đó một người ngồi đất cho con bú, hai người đứng bên cạnh. Theo nhà đấu giá, tranh là đại diện tiêu biểu cho loạt tác phẩm về phụ nữ và trẻ em của họa sĩ thời kỳ này. Cuộc sống của Gauguin khi đó cũng gặp nhiều biến cố: Sức khỏe suy kiệt, nợ nần chồng chất, con gái qua đời vì viêm phổi... Ảnh: Christie's
"Birch Forest" (1903) của Gustav Klimt đứng thứ sáu với giá 104,6 triệu USD (2,47 nghìn tỷ đồng). Tranh sơn dầu vẽ năm 1903, trong thời gian họa sĩ sống tại ngôi làng Litzlberg nằm bên hồ Atter ở Áo. Ông mô tả một góc khu rừng bạch dương với thân cây bàng bạc, trên nền đầy lá vàng rơi. Theo Christie's, với kỹ thuật gồm cả những nét vẽ theo kỹ thuật pointillist, Klimt biến góc rừng yên tĩnh này khung cảnh lung linh với màu sắc, hoa văn và ánh sáng tinh tế. Ảnh: Christie's
"Large Interior, W11" (after Watteau) của Lucian Freud xếp thứ bảy với 86,2 triệu USD (2,03 nghìn tỷ đồng). Tranh sơn dầu kích thước 185,4x198,1 cm, vẽ năm 1981-1983, được lấy cảm hứng từ tác phẩm "Pierrot Content" của họa sĩ người Pháp thế kỷ 18 Jean-Antoine Watteau. Họa sĩ mô tả các thành viên trong gia đình đang ở trong xưởng vẽ, biểu cảm thể hiện sự cứng nhắc, bất an. Trong bài giới thiệu, nhà đấu giá nhận định tranh là kiệt tác vĩ đại của họa sĩ và biểu tượng của nghệ thuật thế kỷ 20. Ảnh: Christie's
Vị trí thứ tám thuộc về "White Disaster" (tên đầy đủ White Car Crash 19 Times) của Andy Warhol với 85,4 triệu USD (2 nghìn tỷ đồng). Bức tranh được một người ẩn danh mua qua điện thoại trong phiên của Sotheby's hôm 17/11. Warhol vẽ một hình ảnh duy nhất về vụ tai nạn ôtô và nhân hình ảnh lên 19 lần bằng màu đen, trắng. Ra đời năm 1963, với kích thước 3,6x1,8 m, tranh là tác phẩm về tai nạn có kích thước lớn nhất của ông trong series "Death and Disaster". Ảnh: Sotheby's
Bức "Untitled" (1982) của Jean-Michel Basquiat đứng thứ chín với giá 85 triệu USD (hai nghìn tỷ đồng). Con số được ấn định trong phiên "20th Century & Contemporary Art Evening Sale" của Phillips ở New York hôm 18/5. Họa sĩ sử dụng chất liệu acrylic trên vải để vẽ đầu người - gợi liên tưởng những chiếc mặt nạ phong cách châu Phi - trên nền màu trừu tượng, nhỏ giọt. Với kích thước 2,38x5 m, đây là một trong những tác phẩm hoành tráng nhất của họa sĩ. Artnet nhận định tranh tựa bức chân dung tự họa, gợi nhớ về xuất phát điểm của Basquiat là một nghệ sĩ đường phố. Ảnh: Phillips
Số 10 thuộc về bức "L'empire des lumières" (Đế chế ánh sáng) của họa sĩ René Magritte với giá 79,2 triệu USD. Tranh ra đời năm 1961, thuộc trường phái siêu thực, khắc họa cảnh quan ban đêm và bầu trời trong xanh, ngập nắng. Sotheby's nhận xét đây là một trong những tác phẩm mang tính biểu tượng của nghệ thuật thế kỷ 20. Ảnh: Sotheby's
Hiểu Nhân