Mức giá đã bao gồm thuế phí, được ấn định trong phiên đấu trực tiếp The Collection of Thomas and Doris Ammann Evening Sale của Christie's tại Manhattan, New York, tối 9/5. Người mua là Larry Gagosian - nhà buôn nghệ thuật người Mỹ, chủ phòng trưng bày Gagosian Gallery. Con số này giúp Shot Sage Blue Marilyn trở thành tác phẩm nghệ thuật đắt giá nhất thế kỷ 20 trong lịch sử đấu giá công khai. Tác phẩm cũng vượt Số 6 (Violet, Green và Red) của Mark Rothko, đứng thứ sáu trong danh sách "Tranh đắt giá nhất mọi thời".
Tiền bán tranh sẽ được gửi tặng quỹ từ thiện của Thomas và Doris Ammann ở Zurich, Thụy Sĩ nhằm hỗ trợ cuộc sống cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên toàn thế giới.
Tranh ra đời năm 1964, sử dụng chất liệu acrylic và kỹ thuật silk-screening (kỹ thuật in lụa - vẽ hình và tô màu sắc trên lớp lưới lụa rồi ấn lớp lưới lên giấy hoặc canvas để in hình ảnh xuống), mô tả chân dung của Marilyn Monroe với tóc vàng, mắt xanh và môi đỏ, cười rạng rỡ. Theo Christie’s, Shot Sage Blue Marilyn nằm trong loạt tác phẩm về Marilyn Monroe của Andy Warhol, bốn trong số đó được đặt là Shot Marilyns. Tranh tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của họa sĩ và là nền tảng ra đời pop art.
Ông Alex Rotter - chủ tịch hội đồng nghệ thuật thế kỷ 20 và 21 của nhà đấu giá Christie’s - gọi đây là "bức tranh quan trọng nhất của thế kỷ 20, là đỉnh cao tuyệt đối của pop art Mỹ".
"Shot Sage Blue Marilyn" kích thước 101,6 x 101,6 cm. Ảnh: Christie's
Johanna Flaum - đứng đầu mảng nghệ thuật hậu chiến và đương đại tại Christie's - cho biết họa sĩ sử dụng kỹ thuật đặc biệt, yêu cầu độ chính xác cao, tốn thời gian để tạo ra một màn lụa đẹp và mượt mà. Flaum nói: "Tác phẩm phi thường, nhất là khi bạn đứng trước nó. Họa sĩ đã mất nhiều thời gian để hoàn thành tranh và không bao giờ thực hiện lại kỹ thuật đó. Vì vậy, Shot Sage Blue Marilyn là ví dụ khó tin về silk-screening và nó thực sự hiếm".
Flaum cho rằng tác phẩm cùng Mona Lisa của Da Vinci, The Birth of Venus của Botticelli hoặc Les Demoiselles d’Avignon của Picasso... là những hình ảnh mang tính biểu tượng của lịch sử nghệ thuật.
Theo Los Angeles Times, Warhol chưa từng gặp trực tiếp Monroe. Ông bắt đầu vẽ hàng loạt tác phẩm về minh tinh sau khi bà qua đời vì dùng thuốc quá liều năm 1962. Bức Gold Marilyn Monroe (1962) của ông hiện trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở New York, Marilyn Diptych (1962) trưng bày tại Tate Modern ở London, Marilyn (Reversal Series) và vô số bản lụa được vẽ từ năm 1979-1986.
Shot Sage Blue Marilyn ban đầu được nhà sưu tập Leon Kraushar mua, sau đó sang tay nhà buôn nghệ thuật đương đại Fred Mueller vào đầu những năm 1970 và doanh nhân Si Newhouse. Thomas Ammann - đồng sáng lập Thomas Ammann Fine Art tại Thụy Sĩ - mua tác phẩm đầu thập niên 1980.
Marilyn Monroe sinh năm 1926 tại Mỹ, là diễn viên, ca sĩ, biểu tượng nhan sắc mọi thời. Cô nổi tiếng với các phim All About Eve, Monkey Business, Gentlemen Prefer Blondes, How to Marry a Millionaire, The Seven Year Itch... Năm 1999, Viện phim Mỹ xếp Monroe ở vị trí thứ sáu trong danh sách "Những minh tinh màn ảnh vĩ đại nhất Hollywood" thời kỳ hoàng kim (thập niên 1940-1960). Marilyn Monroe đột ngột qua đời rạng sáng 5/8/1962 trong biệt thự ở California (Mỹ), bên cạnh nhiều chai thuốc ngủ rỗng. Cái chết của cô được kết luận là một vụ tự tử nhưng không làm hài lòng người hâm mộ, vẫn là điều bí ẩn đến ngày nay.
Marilyn Monroe trong phim "Gentlemen Prefer Blondes". Video: Rex
Andy Warhol (1928-1987), là họa sĩ người Mỹ, thành danh vào thập niên 1960 với nhiều tác phẩm về người nổi tiếng và chủ nghĩa tiêu dùng như: Marilyn Diptych, 100 Soup Cans, 100 Coke Bottles hay 100 Dollar Bills. Ông được mệnh danh là "Vua pop art" vì phong cách bậc thầy, tiên phong về nghệ thuật đại chúng mang cá tính sáng tạo riêng. Bức Silver Car Crash (1963) từng được bán đấu giá 105 triệu USD. Bên cạnh vẽ tranh, Andy Warhol làm đạo diễn và nhà sản xuất phim. Andy Warhol còn là một trong những nghệ sĩ Mỹ sớm công khai là người đồng tính. Họa sĩ qua đời tháng 2/1987 ở tuổi 58 vì rối loạn nhịp tim sau ca phẫu thuật túi mật. Cuộc đời và sự nghiệp của ông từng lên phim Warhol, quy tụ các ngôi sao Jared Leto, Michael De Luca, Terence Winter...
Tổng phiên đấu giá The Collection of Thomas and Doris Ammann Evening Sale gồm 36 tác phẩm, thu được 317.806.490 USD. Bức Untitled (bút sáp, chì màu trên vải, vẽ năm 1955) của Cy Twombly cao thứ hai với giá 21 triệu USD. Bức Untitled (1961, sơn dầu trên vải lanh) của Robert Ryman đạt mức 20,14 triệu USD.
Hiểu Nhân