Vào khoảng tháng 11, 12 âm lịch là mùa cọ chín, người dân ở huyện Bảo Yên (Phú Thọ) lại lựa những quả cọ nếp để làm xôi. Món ăn này từ lâu đã trở nên thân thuộc và người dân nơi đây đi đâu cũng nhớ về.
Để làm xôi cọ, người ta thường chọn các quả cọ nếp có vị béo và ngậy. Cọ tẻ cũng có thể làm được xôi nhưng thường không ngậy và dẻo. Quả cọ được rửa sạch và xóc cho tróc vỏ, bớt vị chát rồi cho vào nồi nước đun cho đến khi chín, gọi là ỏm cọ. Sau đó cọ được tách ra lấy phần thịt màu vàng để nấu xôi.
Gạo nếp dùng để nấu cũng phải được chọn kỹ càng thì xôi mới dẻo, thơm, hạt bóng mẩy. Gạo được ngâm nước qua đêm sau đó vo sạch, cho thịt cọ vào bóp nhuyễn, thêm một chút muối thêm phần đậm đà.
Tinh dầu cọ và cùi ngấm vào gạo tạo thành một màu rất đẹp. Gạo sau đó được cho vào chõ đồ chín, hương thơm của gạo nếp và cọ tỏa mùi thơm nức. Nhiều người còn trộn thêm hành mỡ đã phi thơm vào khiến cho món xôi cọ càng thơm quyến rũ.
Khi thưởng thức xôi cọ, ban đầu bạn sẽ cảm nhận một chút vị chát, đắng nhưng càng ăn càng thấy hương vị riêng biệt này thật quyến luyến, không lẫn với bất kỳ loại xôi nào. Món ăn này thường được chấm với muối vừng.
Đến Phú Thọ, ngoài thưởng thức những quả cọ ỏm được bày bán tại các phiên chợ, bạn hãy tìm ăn món xôi ngon nổi tiếng này.
Xem thêm: Các món ăn nổi tiếng ở vùng đất Tổ
Anh Phương