PGS Nguyễn Sinh Hiền, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, cho biết như trên tại chương trình Phẫu thuật ít xâm lấn điều trị các bệnh lý van tim, ngày 10/5. Đây là dịp các bác sĩ trong và ngoài nước như Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Singapore, Philippines... trao đổi và tham gia mổ thị phạm tại bệnh viện.
Bệnh vôi hóa van tim là tình trạng các mảng canxi và mô mỡ, các khoáng chất dư thừa bám tại van tim làm cứng và hẹp lại, đóng mở kém linh hoạt.Van tim không thể đóng mở bình thường dẫn đến tim hoạt động không hiệu quả, giảm lưu lượng máu đi nuôi cơ thể.
Van tim bị hẹp dần dần làm gia tăng sức cản với dòng máu và tăng hoạt động tim. Bên cạnh đó, những mảng vôi hóa làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Cục máu đông di chuyển vào tuần hoàn chung gây tắc hẹp mạch máu. Nếu tắc mạch vành gây nhồi máu cơ tim, tắc mạch não gây đột quỵ, ảnh hưởng đến tính mạng.
Đơn cử, người đàn ông 65 tuổi bị đau thắt ngực, ngất, bác sĩ Bệnh viện Tim Hà Nội phát hiện van tim hẹp nặng do vôi hóa. Siêu âm thấy buồng tim giãn, thành tim dày, ảnh hưởng đến chức năng tim. Bệnh nhân phải phẫu thuật thay van động mạch chủ bằng van sinh học, nếu không sẽ ảnh hưởng đến tính mạng, theo PGS Hiền.
Chiều 10/5, bệnh nhân được các bác sĩ Bệnh viện Tim Hà Nội thay van tim bằng phương pháp ít xâm lấn. Bác sĩ chỉ mở một lỗ nhỏ vài cm, thay bằng mổ phanh ngực như trước đây. Sau 3 tiếng phẫu thuật, bệnh nhân ổn định, chức năng tim tốt.
Đây là một trong 6 ca mổ thị phạm dịp này.
Các bác sĩ mổ thay van tim cho một bệnh nhân ngày 10/5. Ảnh: Quang Hùng
Theo bác sĩ Hiền, có rất nhiều nguyên nhân gây vôi hóa van tim, như rối loạn chuyển hóa gây lắng đọng canxi ở cánh van, gây vôi hóa, hẹp dần van tim. Phần lớn các van tim vôi hóa do xơ vữa động mạch, đây là quá trình gây ra sự tắc nghẽn trong các động mạch tại tim cũng như các bộ phận khác trong cơ thể. Tình trạng viêm nhiễm trên van tim cũng có khả năng ảnh hưởng đến tuần hoàn máu làm thúc đẩy quá trình vôi hóa...
Khi tình trạng vôi hóa và hẹp van tim trở nên nặng, bệnh nhân sẽ bị khó thở ngày càng tăng khi gắng sức. Đau đầu và đau ngực là những triệu chứng phổ biến khác. Bệnh nhân bị vôi hóa van tim lâu ngày có thể ảnh hưởng đến cấu trúc tim như tim to, dày thành cơ tim, hậu quả làm giới hạn chất lượng sống của bệnh nhân cũng như tuổi thọ. Trong một số ít trường hợp, bệnh nhân hẹp van động mạch chủ khít có thể bị ngừng tim.
Thay van tim được chỉ định ở những bệnh nhân có bệnh vôi hóa van tim tiến triển đến mức chức năng của van tim bị suy giảm và gây ra các triệu chứng. Trước đây, thay van tim được thực hiện bằng con đường truyền thống là phẫu thuật mở xương ức. Đường mổ kéo dài từ hõm ức đến hết chiều dài xương ức 15-20 cm, khiến bệnh nhân phải chịu đau đớn, nguy cơ mất máu, nhiễm trùng, viêm trung thất, viêm xương ức.
Nay, kỹ thuật mổ tim ít xâm lấn ra đời được coi là cuộc cách mạng, khắc phục hầu hết các nhược điểm của mổ cưa xương ức. Mổ tim ít xâm lấn nghĩa là tất cả phẫu thuật tim hở thông qua các đường mở nhỏ, không cần cưa toàn bộ xương ức. Kỹ thuật được chia thành nhiều cấp độ, trong đó gồm phẫu thuật không sử dụng nội soi, nội soi hỗ trợ hoặc nội soi toàn bộ. Đây là xu thế của thế giới, vừa điều trị được bệnh, vừa đảm bảo thẩm mỹ và giảm biến chứng.
10 năm qua, bệnh nhân mổ tim tại Bệnh viện Tim Hà Nội liên tục tăng, trung bình khoảng 10-20% mỗi năm. Hiện số ca mổ tim ít xâm lấn tại Bệnh viện Tim Hà Nội chiếm 30%, dành cho mọi nhóm từ trẻ con đến người lớn, hầu như không có biến chứng.
Lê Nga