Trả lời:

Có nhiều tác nhân gây viêm màng não như não mô cầu khuẩn, phế cầu khuẩn, Hib, enterovirus... Những mầm bệnh này thường trú ở vùng hầu họng và có thể lây nhiễm từ người sang người thông qua các giọt bắn hô hấp khi ho, hắt hơi, nói chuyện.

Do đó, nếu bạn tiếp xúc với bệnh nhân viêm màng não, nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh rất cao. Sẽ có hai trường hợp xảy ra. Bạn nhiễm mầm bệnh nhưng không biểu hiện triệu chứng, có thể lây cho người khác, gọi là người lành mang trùng. Hoặc bạn nhiễm vi khuẩn, virus, bị viêm tại mũi họng, xoang, tai giữa... Mầm bệnh có thể di chuyển vào máu, tạo thành nhiễm khuẩn huyết hoặc viêm màng não hoặc cả hai.

Viêm màng não nguy hiểm, có thể để lại nhiều di chứng không phục hồi như mù lòa, điếc, liệt, đoạn chi, suy giảm trí tuệ... Bệnh nhân viêm màng não mô cầu có thể tử vong nhanh trong 24 giờ kể từ khi có triệu chứng đầu tiên. Những biểu hiện ban đầu như sốt, đau đầu, mệt mỏi, dễ bị chẩn đoán nhầm với cảm thông thường, khó phân biệt. Nếu không được điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 50%. Bên cạnh đó, phế cầu, não mô cầu có tỷ lệ kháng thuốc cao khiến điều trị khó khăn.

Vaccine là cách phòng hiệu quả bệnh viêm màng não do các tác nhân như phế cầu, não mô cầu, Hib... gây ra. Trong đó, vaccine phòng Hib có trong chương trình Tiêm chủng mở rộng và dịch vụ gồm vaccine phối hợp 5 trong 1, 6 trong 1, mũi đơn, chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi.

Vaccine ngừa não mô cầu, phế cầu chỉ có trong chương trình tiêm chủng dịch vụ, chỉ định cho người từ 2 tuổi. Trong đó, mọi người nên chủng ngừa đủ loại phòng các nhóm huyết thanh não mô cầu gồm A, B, C, Y, W-135.

Những tác nhân kể trên lây qua đường hô hấp, cần kết hợp thêm các biện pháp khác để phòng bệnh như: đeo khẩu trang, giữ khoảng cách khi đến nơi đông người, tránh tiếp xúc với người có biểu hiện bệnh, rửa tay thường xuyên, che miệng, mũi khi ho và hắt hơi, thực hiện lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý. Nếu phát hiện cơ thể có dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.

BS.CKI Lê Thị Trúc Phương
Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC