Vì sao Man Utd chưa thể ghi bàn từ phạt góc?

Bàn của Everton và cơ hội ngon ăn cho Brentford đều tới từ cú đá phạt góc của Bruno Fernandes, khi bóng không qua được hậu vệ đầu tiên. Allan và Vitaly Janelt lần lượt phá được bóng ở rìa khu 5m50. Ở trận gặp Everton, Allan thậm chí chỉ phải phá bóng bằng chân.

Lần gần nhất Man Utd có cơ hội ghi bàn rõ rệt từ phạt góc diễn ra từ tháng 8/2021, ở trận hoà 1-1 tại Southampton. Luke Shaw đá phạt góc tìm đến đầu của Nemanja Matic, nhưng thủ môn Alex McCarthy kịp thời hóa giải. Man Utd không dứt điểm hướng cầu môn lần nào từ những quả phạt góc kể từ đó.

Man Utd đã thuê hẳn một chuyên gia tình huống cố định Eric Ramsay từ hè 2021. Nhưng trong 117 quả phạt góc được hưởng mùa này, số lần họ tạo ra nguy hiểm rất ít.

Trên sân của West Ham hôm 19/9, Fernandes vô-lê dội cột dọc sau cú phá bóng của trung vệ Kurt Zouma, từ quả phạt góc của Luke Shaw. Sau đó sáu ngày, Paul Pogba dứt điểm cận thành vọt xà từ đường chuyền bằng đầu của Raphael Varane ở trận gặp Aston Villa tại Old Trafford. Đến hôm thứ Bảy 22/1, Varane đánh đầu cắt mặt vọt xà từ quả phạt góc của Alex Telles trong trận thắng West Ham - trận gần nhất của họ ở Ngoại hạng Anh.

Trở lại với chuyến làm khách của Everton, Fernandes suýt nữa đã chuộc lỗi trong quả phạt góc bảy phút trước khi hết giờ. Anh treo bóng vào cho Pogba đánh đầu ở giữa khung thành, cự ly chỉ 6 mét. Nhưng Pogba bật nhảy không đúng đà và đưa bóng ra ngoài. Tại Leicester, Pogba cũng đón không đúng điểm rơi bóng từ cú đá phạt góc của Fernandes. Những cơ hội này cho thấy Pogba không có sở trường đánh đầu, dù cao hơn 1m90.

Qua 117 quả phạt góc của Man Utd mùa này, hai cầu thủ đánh đầu tốt nhất Harry Maguire và Cristiano Ronaldo lại không có nhiều cơ hội dứt điểm. Maguire đã ghi ba bàn từ những quả phạt góc của Man Utd mùa 2019-2020 và 2020-2021. Nhưng, cơ hội tốt nhất của anh mùa này là ở Leicester, khi đánh đầu chệch cột từ cú đá phạt góc cuộn vào trong của Fernandes. Maguire cũng di chuyển hơi sớm trong pha này, nên tiếp xúc bóng không được như ý.

Ronaldo thậm chí chưa thể đánh đầu lần nào từ một quả phạt góc, kể từ khi trở lại Man Utd. Cơ hội duy nhất của anh là cú sút từ ngoài cấm địa ở trận thắng Crystal Palace 1-0 hôm 5/12 nhưng một hậu vệ đã chắn được bóng.

Man Utd thường tạo ra cơ hội dứt điểm trực tiếp từ quả phạt góc rất tốt, với tỷ lệ dứt điểm trực tiếp là 19%. Chỉ năm đội có tỷ lệ tốt hơn thế, là Brighton, Newcastle 23%, Watford 21% và Arsenal, Everton 20%. Nhưng chất lượng của các cơ hội đó không đạt.

Hãng thống kê Opta định nghĩa các pha dứt điểm xuất phát từ phạt góc rộng hơn. Họ tính cả những đường chuyền ngắn trước khi đưa bóng vào cấm địa, hay các pha dứt điểm từ bóng hai. Xác suất thành bàn (xG) của những pha dứt điểm từ phạt góc của Man Utd chỉ là 210%, tức 2,1. Chỉ ba đội có xác suất thấp hơn là Aston Villa, Norwich 1,8 và Watford 1,6. Họ đều thực hiện ít hơn 15 quả phạt góc so với Man Utd.

Những biểu đồ trên cho thấy số pha phạt góc của Man Utd ở trên mức trung bình Ngoại hạng Anh. Nhưng số pha dứt điểm xuất phát từ phạt góc giảm xuống dưới mức trung bình. Xác suất thành bàn của các pha dứt điểm đó thậm chí còn thấp hơn nữa, và số bàn thắng giảm về 0. Không quá khi cho rằng khả năng tận dụng cơ hội từ phạt góc của Man Utd kém nhất giải, dù họ không thiếu cầu thủ cao lớn hoặc chơi đầu tốt như Maguire, Ronaldo, Varane hay Cavani.

Chẳng hạn tình huống Victor Lindelof chạm đầu từ cú đá phạt góc cuộn ra của Telles ở trận gặp Arsenal được tính là dứt điểm. Nhưng trên thực tế, cơ hội như thế gần như không bao giờ biến thành bàn. Hay tình huống Matic dứt điểm từ quả phạt góc của Fernandes ở phút bù trận gặp Wolves, bóng cũng chỉ bay nhẹ tới thủ môn Jose Sa.

Fernandes cũng đá một quả phạt góc cách đó ít phút, nhưng nhanh chóng bị Wolves phá ra. Đêm kỳ diệu nhất lịch sử Man Utd được tạo nên bởi hai quả phạt góc, giúp họ thắng ngược Bayern Munich 2-1 ở chung kết Champions League 1999. Giờ chưa cần nói tới ghi bàn, tạo ra cơ hội nguy hiểm từ phạt góc với Man Utd đã là xa xỉ.

Cần phải thừa nhận rằng xác suất ghi bàn từ phạt góc không cao. Trong số 2.260 quả phạt góc ở Ngoại hạng Anh mùa này, các đội chỉ ghi 88 bàn, tỷ lệ 3,9%.

Nhưng, khi Virgil van Dijk bật nhảy nhẹ nhàng rồi đánh đầu cho Liverpool vào lưới Crystal Palace hôm 23/1 từ quả phạt góc của Andy Robertson, cảm giác ghi bàn thật đơn giản. Đấy là bàn thứ chín của Liverpool từ phạt góc mùa này, nhiều nhất giải. Liverpool cũng đứng đầu danh sách này ở mùa 2019-2020 và 2020-2021, với 11 bàn mỗi mùa. Ở thời gian đó, Man Utd cũng ghi được sáu bàn mỗi mùa, thành tích không tệ. Chẳng hạn như khi Fernandes đá phạt góc cho Maguire bật cao hơn Antonio Rudiger để đánh đầu tung lưới Chelsea tại Stamford Bridge năm 2020.

Một điểm quan trọng dẫn tới các bàn phạt góc mùa này là đánh lạc hướng cầu thủ phòng ngự đối phương. Chẳng hạn ở bàn của Van Dijk, Fabinho đã gây bối rối cho trung vệ Joachim Andersen, để đồng đội di chuyển tự do trước khi dứt điểm. Còn các cầu thủ Man Utd thường đâm vào vùng đông người, chứ không lôi kéo hậu vệ đối phương khỏi vị trí.

Chất lượng những đường chuyền của Man Utd cũng giảm mạnh. Ở Villa Park, Man Utd vượt mốc 100 quả phạt góc mà không ghi bàn. Trận đó, Fernandes hai lần đá phạt góc không qua nổi cầu thủ phòng ngự đầu tiên, chỉ trong vòng 60 giây. Và đối thủ dễ dàng phá ra.

Fernandes đã 38 lần đá phạt góc mùa này, chỉ sau Shaw với 43 lần. Shaw không xuất sắc, nhưng các quả tạt của anh đều có tốc độ tốt và tới khu vực nguy hiểm. Nhưng, Shaw cũng thường được giao nhiệm vụ chống phản công từ phạt góc, nên trách nhiệm của anh bị phân tán.

Telles đã thực hiện 19 quả phạt góc, còn Mason Greenwood 12 lần. Diogo Dalot và Jadon Sancho mỗi người thực hiện hai lần, còn Pogba là cầu thủ duy nhất một lần đá. Thành tích của Pogba là một phạt góc, một thẻ đỏ. Đó là trận đấu ở Old Trafford gặp Liverpool, khi anh đá phạt góc ngắn cho Fernandes. Tiền vệ Bồ Đào Nha chuyền lại hơi non, khiến Pogba lao vào tranh bóng nguy hiểm với Naby Keita và bị truất quyền thi đấu.

Đã 12 lần Man Utd đá phạt góc ngắn, với hiệu quả thấp. Tại Brentford, Fernandes và Telles thay phiên đá chín quả phạt góc đủ kiểu nhưng không lần nào tìm đến đồng đội. Có lúc Telles chuyền ngắn cho Greenwood, rồi anh nhả lại cho Fernandes. Quả tạt của Fernandes đi ngược hướng di chuyển của các đồng đội trong cấm địa, và bóng dễ dàng bị phá ra.

Có hai tình huống khác Man Utd phối hợp phạt góc gần ở trận gặp Villa. Đầu tiên Shaw gẩy bóng cho Fernandes, rồi nhận lại bóng trong thế việt vị. Ở quả phạt góc sau đó, Shaw đẩy cho Greenwood, rồi Greenwood chuyền ra tuyến hai cho Fernandes. Nhưng Fernandes chọc khe lỗi cho Greenwood.

Đây là một chiến thuật đá phạt góc của Man Utd, khi chuyên gia Eric Ramsay đứng ngoài đường biên hét to để hướng dẫn các cầu thủ. Ramsay được HLV Ole Gunnar Solskjaer bổ nhiệm tháng 7/2021, giúp Man Utd lần đầu tiên cho một chuyên gia tình huống cố định. Nhưng các quả phạt góc của Man Utd đều bị Villa phá ra. Chuyên gia Austin McPhee của Villa đã reo mừng khi Kortney Hause đánh đầu ghi bàn cho đội khách từ quả phạt góc của Douglas Luiz ở phút 88. Bên ngoài sân, Ramsay đứng bất động cạnh Solskjaer.

Ramsay đã hứng chịu chỉ trích khi Man Utd gặp vấn đề từ tình huống cố định. Chỉ một trong 36 bàn của họ mùa này ghi từ bóng chết, đó là đường chuyền từ Telles cho Fernandes sút xa ở trận hoà chủ nhà Villa 2-2 hôm 15/1. Tỷ lệ ghi bàn từ bóng chết của Man Utd chỉ là 2,8%, thấp nhất giải. Đội có tỷ lệ thấp thứ hai là Norwich, cũng đạt 15,4%.

Nhưng, có một điểm cần làm rõ về Ramsay. Trước khi gia nhập Man Utd, vai trò của ông là HLV chung, chứ không phải chuyên gia bóng chết. Trước khi được Solskjaer bổ nhiệm, Ramsay là HLV triển vọng ở U23 Chelsea. Ông được trợ lý Kieran McKenna giới thiệu cho Solskjaer. McKenna và Ramsay là đồng môn ở Đại học Loughborough. Do thông thạo tiếng Tây Ban Nha, Ramsay được kỳ vọng sẽ làm được nhiều việc ở Man Utd.

Sau khi có bằng huấn luyện, Ramsay làm việc ở CLB quê hương Shrewsbury. Có thời gian ngắn ông làm trợ lý cho HLV Danny Coyne, khi đội nhà thắng năm và thua một trận.

Giám đốc Điều hành của Shrewsbury là Brian Caldwell, và ông đánh giá cao khả năng của Ramsay. Caldwell nói với The Athletic: "Ramsay am hiểu mọi khía cạnh bóng đá, giống như một học giả về bóng đá. Ramsay từng làm HLV học viện của chúng tôi, nhưng Coyne muốn cậu ấy làm trợ lý ở đội một. Vài cầu thủ nói rằng Ramsay là HLV giỏi nhất họ từng làm việc cùng, và khi đó cậu ấy mới 26 tuổi".

Ramsay tiếp tục làm trợ lý cho Sam Ricketts ở Shrewsbury, trước khi chuyển sang U23 Chelsea năm 2019. Chỉ trong vài năm, Ramsay nhảy vọt từ giải hạng Ba, lên đội trẻ Chelsea và giờ là Man Utd. Ở Old Trafford, chuyên gia 29 tuổi được giao trọng trách ở các pha tấn công bóng chết. Dưới trướng Solskjaer, Ramsay thường huấn luyện đội một khoảng 30 phút sau mỗi buổi tập. Ông có quyền lựa chọn các cầu thủ phù hợp nhất cho bài tập bóng chết. Dưới thời Rangnick, cơ hội làm việc của Ramsay giảm đi. Ông hiện được giao trách nhiệm khởi động cho cầu thủ, công việc mà McKenna từng làm.

Rangnick vẫn đang vật lộn tìm kiếm công thức chiến thắng cho Man Utd ở các tình huống bóng sống, dù ông hiểu được giá trị của tình huống cố định. HLV người Đức từng nói với Coaches Voice: "Hơn 30% bàn thắng được ghi từ phạt góc, phạt hàng rào và phạt đền".

Một chiến thuật Man Utd chưa thực hiện là đá phạt góc nhanh. Một nguồn tin thân cận cho rằng nếu Man Utd luyện đúng cách, họ có thể tạo ra hiệu quả. Đá phạt góc nhanh cũng ngăn đối thủ dàn xếp lực lượng để phản công. "Nếu có cơ hội đá phạt nhanh, cầu thủ nên thực hiện ngay", nguồn tin này nói.

Tất nhiên cầu thủ phải chịu trách nhiệm cho quả phạt nhanh đó. Nhưng sau khi dùng mọi công thức mà không thành, có lẽ Man Utd nên thử nghiệm cách này.

Xuân Bình (theo The Athletic)