Trên đường chạy Boston ngày 17/4, Kipchoge luôn có mặt trong nhóm đầu, vượt lên chiếm vị trí số một từ km 21 đến 30. Nhưng anh dần tụt lại khi tới Heartbreak Hill - đoạn khó nhất của đường chạy Boston với độ dốc 3,3%, cao hơn 30 m ở mốc 30 km. Chung cuộc, huyền thoại người Kenya về thứ sáu sau 2 giờ 9 phút 23 giây.

Đây là thông số tệ nhất của Kipchoge trong 20 lần thi marathon từ đầu sự nghiệp. Anh về chậm hơn tới 3 phút 31 giây so với Evans Chebet - đàn em đồng hương bứt phá ngoạn mục ở đoạn cuối để về nhất với 2 giờ 5 phút 54 giây, bảo vệ thành công ngôi vô địch Boston Marathon.

Nhận thất bại đầu tiên kể từ London tháng 10/2020, Kipchoge không trả lời truyền thông. Nhưng qua thông báo của ban tổ chức, anh xem đây không phải là ngày để đẩy giới hạn lên một tầm cao mới, dù đã cố gắng hết sức. Runner sinh năm 1984 cũng nhấn mạnh "luôn có ngày mai để đặt ra các thách thức mới".

Qua thông báo này, không thể nói liệu Kipchoge có gặp phải bất kỳ vấn đề cụ thể nào khi dự Boston Marathon 2023 hay không. Nhưng trước khi đến với giải major này, VĐV Kenya và HLV Patrick Sang đều nói rằng quá trình chuẩn bị trước giải rất mạnh mẽ và không đề cập đến bất kỳ vấn đề nào. Vì thế, theo Let's Run, thất bại tại Boston của Kipchoge chỉ đơn giản là anh đã bị các đàn em đánh bại về mặt chuyên môn.

Trong các phát ngôn trước giải đấu, Kipchoge nhấn mạnh không xem Boston Marathon năm nay khác các giải major khác anh từng tham dự. Kipchoge không thay đổi giáo án luyện tập để ứng phó với những ngọn đồi và những cơn gió ngược - đặc sản ở Boston. Kỷ lục gia này tỏ ra tự tin rằng luyện tập bình thường trên cung đường được anh và đội chạy NN Running đặt tên là "Boston" - với những ngọn đồi xung quanh đại bản doanh ở quê nhà Kaptagat - vẫn hiệu quả. Giống nhiều elite khác, Kipchoge cũng không chạy thử đường đua trước ngày thi đấu, và khẳng định không cần lời khuyên từ bất kỳ ai.

Sau hiệu lệnh xuất phát sáng 17/4, theo giờ địa phương, Kipchoge bứt phá mạnh mẽ khi vượt mốc 5km đầu tiên trong 14 phút 17 giây và đảm bảo luôn nằm trong nhóm dẫn đầu trong nửa đầu cuộc đua.

Theo Let's Run, Kipchoge như thể muốn dùng cách tiếp cận này để truyền đi thông điệp rằng: "Tôi là VĐV marathon giỏi nhất trong lịch sử và tôi sẽ làm chính xác những gì tôi thường làm. Và điều đó là đủ để tôi chiến thắng". Hơn nữa, đây không phải là cách tiếp cận tồi, khi Kipchoge thắng nhiều giải đấu lớn hơn bất kỳ VĐV marathon nào trong lịch sử.

Nhưng theo nhiều cách, Kipchoge thi đấu như một tân binh ở Boston. Anh nhanh chóng vượt qua các đoạn xuống dốc, chạy dặm thứ 16 trong 4 phút 23 giây. Số liệu của ban tổ chức cho thấy Kipchoge dường như cũng chọn chiến thuật positive splits (chạy nhanh hơn ở nửa đầu quãng đường), khi hoàn thành hơn 21 km đầu tiên trong 62 phút 19 giây, rồi chạy nốt hơn 21 km cuối trong 67 phút 4 giây. Vì Kipchoge không còn năng lượng để bứt phá ở giai đoạn nước rút.

Thời tiết cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thành tích của Kipchoge tại Boston ngày 17/4. Lần gần nhất anh thất bại tại một cuộc thi marathon - London tháng 10/2020 - cũng đến trong điều kiện thời tiết gần tương tự. So với London cách đây hai năm rưỡi, mưa tại Boston vừa rồi không nặng hạt bằng, nhưng nhiệt độ lại lạnh sâu hơn, chỉ 9 độ C.

 

 

Diễn biến chính Boston Marathon 2023

Theo Let's Run, Kipchoge có thể sẽ đạt thành tích tốt hơn nếu thi đấu như các lần giành HC vàng Olympic 2016 và 2021. Khi đó, anh đều chọn chiến thuật negative splits (hoàn thành nửa đầu quãng đường với thời gian chậm hơn), với các thông số lần lượt là 65 phút 55 giây tại Rio và 65 phút 13 giây tại Sapporo. Nhờ dưỡng sức tốt, Kipchoge đều bứt phá thành công khi vào giai đoạn nước rút. Hơn nữa, cả hai giải đấu này đều diễn ra trong điều kiện nhiệt độ cao hơn và thời tiết khô ráo, nên việc Kipchoge không bị phá sức nhiều khi dành phần lớn thời gian chạy dẫn đầu. Anh cũng không phải chạy ngược gió như tại Boston.

Kipchoge cũng dành nhiều thời gian ở vị trí dẫn đầu. Đây cũng không phải là vị trí xa lạ với người từng vô địch 10 giải major, nhưng điều đó tiêu tốn năng lượng cả về thể chất, khi anh chịu ảnh hưởng từ các cơn gió ngược nhẹ, lẫn tinh thần khi không có pacer.

Trước khi anh bị tụt lại từ km thứ 30, ngoài Kipchoge, còn có một số runner khác thay nhau lên chạy ngang hàng. Nhưng anh vẫn chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ các cơn gió ngược, chắc chắn nhiều hơn Chebet - VĐV đồng hương lựa chọn chiến thuật núp gió và tiết kiệm năng lượng trong giai đoạn đầu.

Kipchoge từng lập thành tích 1 giờ 59 phút 40,2 giây tại Vienna, Áo, hồi tháng 10/2019 và trở thành người duy nhất trên thế giới chạy marathon sub2. Anh làm được như vậy nhờ thi đấu với các điều kiện xung quanh đã được kiểm soát, như không có đối thủ và đội pacer luân phiên hỗ trợ. Nhưng theo Let's Run, "Kipchoge dường như đã quên điều đó tại Boston".

Ngoài ra, tuổi tác có thể cũng bắt đầu ảnh hưởng đến phong độ của Kipchoge, dù anh vừa tự phá sâu kỷ lục thế giới của bản thân với 2 giờ 1 phút 9 giây ở giải đấu gần nhất - Berlin Marathon 2022. Nhưng cũng có thể anh không phù hợp với những ngọn đồi và những cơn gió ngược tại Boston, khiến giải đấu tại đây trở nên quá khác biệt với London, Berlin, Chicago và Tokyo - những nơi anh từng 10 lần thắng các giải major.

"Hoặc có thể Kipchoge vừa trải qua một ngày tồi tệ. Nó luôn xảy ra với các VĐV marathon, chỉ là không thường xảy ra với Kipchoge", Let's Run bình luận.

Điều được quan tâm lúc này là Kipchoge sẽ trở lại như thế nào. Chặng đường đã qua của sự nghiệp cho thấy cứ sau mỗi thất bại, anh luôn trở lại mạnh mẽ. Sau khi về nhì Berlin 2013 - giải major đầu tiên trong sự nghiệp, Kipchoge thắng liền 10 lần thi marathon tiếp theo, phá kỷ lục thế giới với 2 giờ 1 phút 39 giây tại Berlin 2018. Sau thất bại thứ hai tại London 2020, VĐV Kenya này thắng cả bốn giải tiếp theo, tự rút ngắn kỷ lục thế giới của bản thân thêm 30 giây. Có thể, ở tuổi 38 và sau 10 năm thống trị, Kipchoge cuối cùng cũng bắt đầu chậm lại. Hoặc anh có thể đánh dấu sự trở lại bằng ba chiến thắng liên tiếp và tiếp tục giành HC vàng ở Olympic Paris 2024. Thời gian sẽ trả lời.

Kipchoge từng bày tỏ mong muốn vô địch cả sáu giải major. Điều này đồng nghĩa với việc New York - giải đấu lớn mùa thu duy nhất mà anh chưa từng vô địch - sẽ là nơi tranh tài tiếp theo của Kipchoge. Sydney Marathon - tổ chức mới nộp hồ sơ xin gia nhập World Marathon Majors (WMM) - cũng đang nỗ lực đàm phán để ký hợp đồng mời Kipchoge dự giải đấu vào tháng 9.

Vẫn chưa rõ khả năng Kipchoge thi đấu tại New York, Sydney hay bất cứ giải nào khác sau thất bại ở Boston. Ngoài ra, liệu Kipchoge có thực sự quyết tâm để hoàn thành tham vọng vô địch cả sáu giải major hay không? Nếu có, liệu anh có trở lại Boston vào năm 2024 để tiếp tục hành trình hay sẽ dự London vào mùa xuân tới - lộ trình quen thuộc và thành công hơn?

Những quyết định này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hành trình giành HC vàng thứ ba của Kipchoge tại Paris 2024. Nếu trở lại Boston năm tới và tiếp tục thất bại, không loại trừ khả năng VĐV sinh năm 1984 sẽ gạt khỏi tuyển điền kinh Kenya tới Paris. Trong quá khứ chưa xa, họ đã loại Mary Keitany khỏi đội tuyển dự Olympic 2016 sau khi cô cán đích thứ chín ở London vào mùa xuân năm đó.

"Kipchoge nhiều lần nhấn mạnh chỉ đặt một mục tiêu cụ thể và không nghĩ về bất cứ điều gì ngoài giải marathon mà anh đang hướng tới. Kipchoge theo đuổi chức vô địch Boston và thất bại. Vậy Kipchoge sẽ đặt ra mục tiêu nào tiếp theo?", Let's Run bình luận.

Hồng Duy (theo Let's Run)