Một năm trước, Zheng đã mua nhà riêng ở Thâm Quyến, củng cố quyết tâm sống độc thân. Cô từng hẹn hò với vài người nhưng những năm gần đây, sau khi biết nhiều bạn bè không hạnh phúc, cô không còn thiết tha với hôn nhân nữa. Mối quan hệ cuối cùng kết thúc khoảng 5 năm trước, từ đó cô vô cùng bận rộn. "Tôi chỉ có thể gặp sau 10 giờ tối. Làm sao tôi có thể hẹn hò được?".
Những người độc thân như Zheng đang gia tăng ở Trung Quốc. Hầu hết họ là phụ nữ có học vấn tốt, tài chính độc lập. Họ chọn không lập gia đình vì tin có thể sống tốt, đồng thời do thấy nhiều nhược điểm hơn là lợi thế của hôn nhân.
Zheng tìm niềm vui trong các sự kiện văn hóa, nghệ thuật, phim ảnh, khi có thời gian rảnh rỗi. Ảnh: Uzaobao.
"Có quá nhiều việc phải làm và tôi có thể phải từ bỏ nếu kết hôn", Zhou Yilian, 33 tuổi, nhiều lần nói lo lắng rằng hôn nhân sẽ lấy đi tự do của mình.
Bề ngoài Zhou như một công chức bình thường đến từ Tuyền Châu, Phúc Kiến, nhưng hồ sơ WeChat tiết lộ nhiều danh tính của cô: nghệ sĩ đàn tranh, vũ công, thợ may và cosplayer. Tất cả bắt đầu từ 11 năm trước, khi cô bị cuốn vào loạt chương trình múa rối của Đài Loan. Cô quen biết nhiều người chung đam mê nhưng những người này thường bỏ hết mọi thứ sau khi kết hôn, sinh con. Người có thể theo đuổi hầu hết vẫn còn độc thân, điều này khiến Zhou càng không muốn lấy chồng. "Những người bạn đã làm vợ, làm mẹ của tôi đều cảm thấy mất tự do. Nếu tôi lấy chồng và không còn được làm những gì mình yêu thích, tôi sẽ ra sao?", cô nói.
Số lượng kết hôn giảm phản ánh sự thay đổi thái độ của thế hệ trẻ từ "muốn" sang "sợ" kết hôn. Số liệu của Bộ Nội vụ Trung Quốc cho thấy tỷ lệ kết hôn giảm trong 6 năm, từ 9,9% năm 2013 xuống 6,6% năm 2019. Ngoài ra, khu vực kinh tế càng phát triển, tỷ lệ kết hôn càng giảm.
Giáo sư Jean Yeung, Đại học Quốc gia Singapore, cho rằng với trình độ học vấn cao hơn, ngày càng có nhiều phụ nữ độc lập về kinh tế và hôn nhân không còn là điều cần thiết như trước. Nhiều phụ nữ tìm cách phát triển sự nghiệp, nhưng sự phân biệt đối xử tại nơi làm việc đối với phụ nữ vẫn chưa giảm bớt, do đó một số chọn trì hoãn lấy chồng.
Ngay cả khi tỷ lệ kết hôn giảm, tỷ lệ ly hôn vẫn tăng, từ 2% năm 2010 lên 3,4% năm 2019.
Giáo sư Yeung nhận thấy rằng hầu hết các vụ ly hôn đều do phụ nữ nộp đơn. Bà nói: "Điều này có thể là do vai trò giới truyền thống không thể theo kịp với vị thế ngày càng tăng của phụ nữ ở Trung Quốc. Các đấng mày râu vẫn mong đợi phụ nữ đảm đương việc nhà và con cái, còn phụ nữ phải gánh vác hai nhiệm vụ gia đình và công việc", giáo sư Jean nói. Hơn nữa, với cơ sở vật chất thuận tiện và sự phong phú các hoạt động vui chơi, giải trí ở các thành phố lớn, cũng có thể khiến thế hệ trẻ trì hoãn, thậm chí từ bỏ hôn nhân.
Zhou lo sợ kết hôn sẽ tước mất sở thích, tự do của cô. Ảnh: Uzaobao.
Tan Gangqiang, người đứng đầu một trung tâm tư vấn tâm lý ở Trùng Khánh lưu ý, quá trình đô thị hóa của Trung Quốc trong những năm gần đây đã đẩy nhanh sự dịch chuyển dân số, đến nỗi những người trẻ tuổi không còn dành cả đời ở một thành phố. Việc phải xoay xở vì công việc và cuộc sống cũng khiến nhiều người coi hôn nhân như một gánh nặng, điều này đặc biệt rõ ràng ở các thành phố cấp một với sự di chuyển dân cư cao.
Ngay cả Zheng, người đã mua nhà riêng ở Thâm Quyến, cũng có kế hoạch xin chuyển đến một thành phố khác trong một hoặc hai năm tới, chỉ để thay đổi. Riêng chuyện nghỉ hưu ở đâu cô vẫn chưa chắc chắn, như cô có thể chắc chắn rằng kết hôn và sinh con không phải là một biện pháp đảm bảo cho tuổi già.
"Có bạn đời có thể hỗ trợ thêm, nhưng nếu bạn mắc bệnh mãn tính, không có gì đảm bảo họ sẽ chăm sóc bạn trong nhiều thập kỷ. Có con để chăm sóc về già còn nực cười hơn. Chẳng phải có câu đừng mong con cái hiếu thảo khi ốm đau sao? Tôi có thể thấy nhiều người đang sống trong viện dưỡng lão hoặc có thể chúng ta sẽ chết đột ngột ngay cả trước khi điều đó xảy ra. Vì vậy, thay vì lo lắng về tương lai, tại sao không sống trong hiện tại?", cô nói.
Đầu năm ngoái, trong thời gian xảy ra đại dịch, Zheng đã làm việc tại nhà ở quê nhà Hạ Môn trong hai tháng. Suốt thời gian này, cô "ong đầu" vì ngày nào bố mẹ cũng gây áp lực kết hôn. Mẹ kéo cô đến công viên mai mối và thường xuyên phàn nàn rất buồn vì những lời đàm tiếu con gái ế. Cha của Zheng, trước đây thờ ơ nhưng giờ bắt đầu lo.
"Nếu một ngày nào đó tôi kết hôn, đó chắc chắn sẽ vì áp lực gia đình quá lớn", cô thở dài.
Qiao Yi, 33 tuổi, là một kiến trúc sư sống ở Thượng Hải từng ở trong tình trạng khó khăn giống Zheng. Cha mẹ cô cũng không thể hiểu được quyết định của con gái và liên tục thúc giục kết hôn. Thậm chí họ còn hối hận vì đã mua cho Qian một căn nhà ở Thượng Hải, lý do vì tài sản khiến con "quá tiêu chuẩn", gây khó khăn kết hôn.
Tuy nhiên, khi cha Qian sống ở Thượng Hải một thời gian ngắn, quan điểm của ông đã thay đổi. Ông nhận ra nhiều đàn ông và phụ nữ ở độ tuổi như con gái mình cũng độc thân và phụ nữ độc thân ở Thượng Hải phổ biến. Ông bắt đầu chấp nhận thực tế mới.
Bố mẹ Qian không ép con gái kết hôn nữa khi sống ở Thượng Hải một thời gian ngắn. Ảnh: Uzaobao.
Li Miao, 40 tuổi, người Thượng Hải đã suýt kết hôn hai lần, nhưng cuối cùng đã từ chối lời cầu hôn của cả hai sau khi cân nhắc. Cô đang làm việc tại một tập đoàn đa quốc gia với vai trò giám đốc sản phẩm. Cô không lo lắng về việc sống một mình và đã lên kế hoạch nghỉ hưu cùng với bạn bè. Ở tuổi này, Li nhận thức rõ rằng các lựa chọn của mình ngày càng giảm vì yếu tố tuổi tác.
Qian cũng có trải nghiệm tương tự. Hầu hết những người đàn ông đủ tiêu chuẩn ở độ tuổi của cô có xu hướng tìm kiếm phụ nữ dưới 30 tuổi. Những người sẵn sàng gặp cô chủ yếu lớn tuổi hoặc không có điều kiện tốt. Qian sẵn sàng giảm kỳ vọng để có nhiều lựa chọn hơn. "Bây giờ, ngay cả khi anh ấy thấp, thậm chí hói, tôi vẫn thấy ổn. Điều quan trọng nhất là giá trị và khả năng tài chính phù hợp với tôi", cô cười khúc khích.
Giống như nhiều dân văn phòng ở Thượng Hải, Qiao đi du lịch nước ngoài hàng năm. Cô ấy đã lên kế hoạch tất cả: nếu 10 năm sau vẫn chưa kết hôn sẽ chuyển đến một đất nước khác hoặc làm việc trong một lĩnh vực hoàn toàn khác. "Nếu tôi không trải qua hôn nhân, tôi vẫn có thể làm giàu cuộc sống của mình bằng những cách khác", cô nói.
Bảo Nhiên (Theo Thinkchina)