Đến Thung lũng Bồng Lai (xã Hưng Trạch, huyện Bố Trạch), bạn sẽ có cơ hội gặp người phụ nữ được nhiều khách Tây gọi là Chicken Lady (bà đầm gà). Chị và quán ăn của mình đã được The Guardian ví von như một huyền thoại địa phương.
"Bà đầm gà" tên thật là Nguyễn Thị Nhất, chủ sở hữu quán ăn "The Pub with cold beer" (Quán pub có bia lạnh). Người phụ nữ U40 vốn không định làm du lịch, nhưng cái duyên đã đưa đẩy và chị đổi đời từ đó.
Trước kia, thung lũng Bồng Lai vẫn còn là một khu vực hoang sơ, hầu như không có khách du lịch lui tới. Chị Nhất là chủ một tiệm tạp hóa nhỏ, chuyên bán đồ cho khách đi rừng. Vốn dĩ tiệm có tủ đông, nhưng lại ít cắm điện do vắng khách và thường chỉ bật vào mùa hè.
Câu chuyện bắt đầu vào năm 2009 khi Ben, một người đàn ông Australia, khảo sát Phong Nha, đi ngang qua tiệm tạp hóa của chị Nhất. Khi anh Ben ghé tiệm, tủ đông không bật, bia có sẵn nhưng không lạnh. Chị Nhất quả quyết sẽ có bia lạnh và nhắn vị khách người Australia đợi. Một lát sau, chị mang túi đá về và làm bia lạnh phục vụ anh Ben. Thấy sự quả quyết của chủ tiệm tạp hóa, anh Ben đã đặt tên cho nơi này là "The pub with cold beer". Ben khi đó vừa cùng vợ người Việt về định cư tại Quảng Bình, mở farmstay. Anh quyết định hướng dẫn vợ chồng chị Nhất làm du lịch và đưa quán ăn bình dân của chị lên bản đồ du lịch Quảng Bình.
Từ tiệm tạp hóa, nơi này biến thành quán ăn, và chẳng bao lâu sau phát triển thành một khu nghỉ dưỡng sinh thái. Từ một căn nhà nhỏ bên bờ sông Rào Con, nhà chị Nhất dần được mở rộng và khang trang hơn, sẵn sàng phục vụ mọi loại hình du lịch cho khách đến thăm. Du khách hiện nay đến đây có thể trải nghiệm hồ bơi, uống bia, ngắm hoàng hôn, đạp xe, tắm sông...
Để duy trì lượng khách ổn định, anh Ben vẫn luôn giới thiệu các đoàn khách đến ủng hộ chị Nhất. Chị chia sẻ, khác với người Việt, khách Tây không thích uống bia rót trong ly với đá, mà thích uống bia trong chai hoặc lon được ủ lạnh sẵn. "Luôn phải cắm sẵn tủ lạnh nhé!", chị Nhất thuật lại lời anh Ben vẫn dặn vợ chồng chị. Ban đầu, chị Nhất phục vụ các món ăn nhẹ rồi sau này nấu thêm cơm. Món ăn khiến quán nổi danh là gà nướng.
Đến The pub with cold beer, du khách có thể trải nghiệm tự bắt gà, sau đó tận mắt chứng kiến quy trình chị Nhất chế biến. Tên gọi "bà đầm gà" cũng từ đó mà ra. Không nhớ chính xác ai là người đặt cho mình biệt danh này, nhưng chị Nhất nghe khách gọi nhiều đến mức mà cái tên đó vô thức in dấu trong đầu chị: "Chỉ cần khách nhắc đến Chicken Lady, tôi biết chắc chắn đó là mình". Chị Nhất kể, nhiều khách nước ngoài trêu, đặt biệt danh như vậy để có thể ghi nhớ về mình và quán ăn dễ dàng hơn. Chị tự hào với biệt danh này và đặt một biển tên ngay trước cổng quán.
Khách Tây biết đến quán nhiều nhờ tên tiếng Anh đặc biệt, nhưng đây cũng chính là rào cản khiến địa chỉ ẩm thực này chưa phổ biến với khách nội địa. Do ảnh hưởng từ Covid-19, doanh thu của quán chị Nhất tụt giảm do không đón được khách Tây. Chị chia sẻ, lượng khách nội địa chủ yếu là khách quen, do quán ăn sâu bên trong làng, đường vào cũng khá khó đi và tên quán khó nhớ với người Việt.
Hiện tại, anh Quý, chồng chị Nhất, đi làm phụ hồ và chạy xe ôm để kiếm thêm thu nhập, còn chị vẫn ở nhà làm vườn, sẵn rau để duy trì thương hiệu mà mình đã khó khăn để gây dựng nên. Khi hỏi về động lực vượt qua thời gian khó khăn này, chị chia sẻ: "Chỉ cần còn khách là còn làm. Quan trọng là mình vẫn còn niềm tin vào du lịch. Một ngày nào đó du lịch trở lại, mình luôn sẵn sàng".
Trung Nghĩa