Trả lời:
Bộ Y tế đã phê duyệt sử dụng 2 vaccine Covid-19 cho trẻ em là Pfizer và Moderna. Hiện nay vaccine Pfizer đang được triển khai tiêm cho trẻ em từ 12-17 tuổi. Pfizer và Moderna đều là những vaccine được chứng minh không có tương tác với ADN (gen) của con người, không có nguy cơ gây ra rối loạn biến đổi gen hay ảnh hưởng về lâu dài đến sức khỏe sinh sản (rối loạn vô sinh).
Về cơ chế, Pfizer và Moderna đều là vaccine sử dụng mRNA (vật liệu di truyền), các "vật liệu" này "dạy" các tế bào của con người cách tạo ra protein gai, từ đó kích hoạt phản ứng miễn dịch bên trong cơ thể. Phản ứng miễn dịch đó sẽ tạo ra các kháng thể để bảo vệ trẻ không nhiễm bệnh khi tiếp xúc với virus SARS-CoV-2 thực sự trong tương lai. Đặc biệt, thành phần mRNA này chỉ vào tế bào chất, không đi vào nhân tế bào, do vậy không ảnh hưởng đến nhiễm sắc thể, không làm thay đổi ADN của con người.
Theo thông tin từ Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ, những thông tin vô căn cứ về vấn đề vaccine Covid-19 có nguy cơ gây vô sinh ở trẻ đã bị bác bỏ về mặt khoa học. Tuy khả năng sinh sản không được nghiên cứu cụ thể trong các thử nghiệm lâm sàng của vaccine Covid-19, nhưng không ghi nhận bất cứ trường hợp nào bị ảnh hưởng tới khả năng sinh sản trong những tình nguyện viên tham gia thử nghiệm hoặc hàng triệu người đã tiêm vaccine đối với cả nam lẫn nữ. Cũng không có dấu hiệu vô sinh nào xuất hiện trong các nghiên cứu trên động vật. Tương tự, không có bằng chứng cho thấy vaccine Covid-19 ảnh hưởng đến quá trình dậy thì của trẻ em.
Loại vaccine Covid-19 tiêm cho trẻ em ở nước ta đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo về độ an toàn và tính sinh miễn dịch tốt, được sử dụng tiêm cho trẻ ở nhiều quốc gia khác nhau. Ngoài ra, vaccine muốn lưu hành phải trải qua các quy trình kiểm soát chất lượng rất nghiêm ngặt, vaccine phòng Covid-19 của Pfizer đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt sử dụng và đã chứng minh tính an toàn của vaccine này trên trẻ em không khác biệt với người lớn.
Thực tế, vaccine Pfizer tiêm cho trẻ cũng tương tự như vaccine Pfizer tiêm cho người lớn với cùng liều lượng, đường tiêm. Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy phản ứng nghiêm trọng sau tiêm chủng rất thấp, không có sự khác biệt giữa trẻ em và người lớn, hiệu quả bảo vệ của vaccine rất cao. Do đó, các bậc phụ huynh đừng ngần ngại mà bỏ lỡ cơ hội cho trẻ phòng bệnh.
Phản ứng trẻ thường gặp sau tiêm vaccine Covid-19 như sưng đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi, đau cơ, đau khớp, sốt nhẹ... Có một tỷ lệ rất nhỏ được ghi nhận trên thế giới liên quan đến phản ứng phản vệ và viêm cơ tim/viêm màng ngoài tim ở trẻ nhỏ sau tiêm vaccine Covid-19, nhưng Bộ Y tế đã có những hướng dẫn rất cụ thể về cách phát hiện cũng như xử trí để đảm bảo an toàn cho trẻ. Trước khi đưa trẻ đi tiêm, người giám hộ nên tìm hiểu về cách hỗ trợ trẻ trước, trong và sau tiêm. Bên cạnh đó, cũng cần chia sẻ với trẻ về việc tiêm chủng; thông báo với bác sĩ về các loại dị ứng của trẻ (nếu có). Trong vòng 30 phút sau tiêm, cần quan sát trẻ có gặp phản ứng nghiêm trọng nào hay không. Sau đó, tiếp tục theo dõi 28-42 ngày sau tiêm, đặc biệt là trong vòng 7 ngày đầu sau tiêm chủng.
BS.CKI Bạch Thị Chính
Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
