"Đáng tiếc là đối phương đã vượt xa chúng ta về lĩnh vực tác chiến điện tử. Họ không cần vô hiệu hóa máy bay không người lái (UAV) bằng tên lửa hoặc pháo phòng không, mà chỉ cần sử dụng các tổ hợp gây nhiễu để ép chúng lao xuống đất", phát ngôn viên không quân Ukraine Yuri Ignat nói trên truyền hình hôm 24/7.
Phát biểu được đưa ra khi ông Ignat đề cập những lý do khiến cuộc phản công quy mô lớn của Ukraine diễn ra chậm chạp và gặp nhiều khó khăn.
"Nga đang sở hữu những hệ thống uy lực, có khả năng chế áp lực lượng phòng thủ của chúng ta. Ukraine cũng đạt nhiều bước tiến trong lĩnh vực tác chiến điện tử, nhưng chúng ta khởi đầu quá muộn, đáng lẽ điều đó phải diễn ra sớm hơn", phát ngôn viên Ignat thừa nhận.
Hệ thống tác chiến điện tử Borisoglebsk-2 Nga triển khai ở tỉnh Zaporizhzhia cuối năm 2022. Ảnh: RIA Novosti
UAV là "tai mắt" giúp theo dõi mọi động thái của đối phương và xây dựng chiến thuật đối phó, trong khi các loại flycam cỡ nhỏ có thể mang lựu đạn hoặc đầu đạn súng chống tăng để tập kích chiến hào, nhóm binh sĩ tập trung.
Ukraine thường triển khai UAV trinh sát để đánh dấu tọa độ của các sở chỉ huy, khẩu đội pháo, hệ thống tác chiến điện tử và kho đạn Nga. Sau đó, khi pháo binh khai hỏa vào những mục tiêu này, UAV được dùng để xác nhận rocket đã bắn trúng mục tiêu hay cần phải hiệu chỉnh tọa độ bắn.
Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) hồi tháng 5 công bố báo cáo 30 trang về năng lực tác chiến của Nga tại Ukraine sau hơn một năm chiến sự, dựa trên các cuộc phỏng vấn binh sĩ thuộc 10 lữ đoàn Ukraine đã và đang đối đầu với lực lượng Nga suốt hơn một năm qua.
Báo cáo dẫn lời ba sĩ quan Ukraine giấu tên ước tính họ thiệt hại khoảng 10.000 UAV mỗi tháng, chủ yếu là do các hệ thống tác chiến điện tử của Nga.
RUSI nhận định các đơn vị tác chiến điện tử Nga hiện được triển khai đến cấp trung đội và liên tục thay đổi phương án hoạt động. Nga đang bố trí mạng lưới tổ hợp tác chiến điện tử dày đặc dọc chiến tuyến dài 1.200 km, trong đó cứ 10 km lại có một hệ thống chủ chốt. Chúng thường nằm cách tiền tuyến khoảng 6 km và chịu trách nhiệm vô hiệu hóa UAV đối phương.
Quân đội Nga dường như cũng đã giải mã được hệ thống liên lạc mã hóa Motorola của Ukraine theo thời gian thực, giúp họ dò được các cuộc trao đổi của chỉ huy đối phương trên chiến trường.
Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP
Những hệ thống mới như đài gây nhiễu Shipovnik-Aero rất khó phát hiện, có khả năng mô phỏng nhiều loại tín hiệu khác nhau và sở hữu nhiều biện pháp tiêu diệt UAV. Trong khi đó, các tổ hợp tác chiến điện tử Krasukha-4 hay Borisoglebsk-2 được ví như "sát thủ vô hình" trên chiến trường, có thể gây nhiễu, vô hiệu hóa tín hiệu dẫn đường và chiếm quyền điều khiển UAV Ukraine.
Hồi tháng 4, binh sĩ Ukraine thừa nhận các mẫu flycam DJI, vốn được sử dụng phổ biến trên chiến trường, đang nhanh chóng mất hiệu quả do liên tục bị gây nhiễu. Bayraktar TB2, loại UAV từng được ca ngợi là "cứu tinh của quân đội Ukraine" và được coi như vũ khí giúp Kiev thay đổi cục diện chiến sự, cũng gần như biến mất khỏi chiến trường do bị lực lượng tác chiến điện tử Nga chế áp.
Vũ Anh (Theo CNN)