Tokyo Marathon 2024 gây chú ý về nhiều mặt. Đây là sự kiện đầu trong chuỗi sáu giải lớn nhất hành tinh World Marathon Majors (WMM) năm nay và là giải đầu tiên sau cái chết bi thảm của Kelvin Kiptum - người đang giữ kỷ lục thế giới marathon. Tokyo cũng chứng kiến hai kỷ lục mới của giải - khi Benson Kipruto và Sutume Asefa Kebede lần lượt vô địch nội dung nam và nữ với 2 giờ 2 phút 16 giây và 2 giờ 15 phút 55 giây.
Nhưng điều gây chú ý nhất từ giải major ngày 3/3 này lại là việc Kipchoge chỉ cán đích thứ 10 ở nội dung nam với 2 giờ 6 phút 50 giây. Vị trí thứ 10 là thứ bậc tệ nhất sự nghiệp marathon lẫy lừng của Kipchoge. Trước Tokyo 2024, runner Kenya chỉ ba lần không về nhất khi dự các giải marathon. Anh về nhì Berlin 2013 với 2 giờ 4 phút 5 giây, về thứ tám tại London 2020 với 2 giờ 6 phút 49 giây và về thứ sáu tại Boston 2023 với 2 giờ 9 phút 23 giây.
Kipchoge về đích thứ sáu tại 2023 Boston Marathon. Ảnh: AFP
Nhưng những thất bại tại Boston 2023 và Tokyo 2024 cho thấy Kipchoge - người sẽ bước sang tuổi 40 vào tháng 11 - không còn giữ vị thế "bất khả chiến bại" ở cự ly 42,195km.
Giới hạn nào cho Kipchoge
"Không có con người nào bị giới hạn" là một trong những câu nói nổi tiếng trong sự nghiệp lẫy lừng của Kipchoge. Theo runner Kenya, giới hạn chỉ là cách tâm trí đánh lừa con người tin tưởng, và anh khuyên mọi người nên nhìn thế giới theo cách này, để thấy thế giới không có giới hạn. "Một thế giới đang chạy là một thế giới hạnh phúc. Một thế giới đang chạy là một thế giới thống nhất", anh nhấn mạnh.
Nhưng sự thật là con người cũng có giới hạn, kể cả Kipchoge. Runner Kenya chuẩn bị bước sang tuổi 40. Ở độ tuổi này, chân chạy huyền thoại người Anh gốc Somali, Mo Farah giải nghệ. Vẫn có một số siêu sao khác vẫn thi đấu đỉnh cao ở độ tuổi này, nhưng họ không lên ngôi ở các giải major. Kenenisa Bekele - người từng hai lần vô địch Berlin và đạt PB 2 giờ 1 phút 41 giây tại Berlin 2019 - là một ví dụ. Ở tuổi 41, runner người Ethiopia vừa xác nhận sẽ tranh tài ở London Marathon 2024 ngày 21/4.
So với bóng đá hay thể dục dụng cụ, các VĐV marathon thường duy trì sự nghiệp đỉnh cao lâu hơn. Nghiên cứu của Đại học Camilo José Cela, Madrid, Tây Ban Nha năm 2014 chỉ ra rằng VĐV marathon nam đạt đỉnh cao ở tuổi 27, trong khi VĐV marathon nữ đạt thành tích tốt nhất ở tuổi 29. Cũng theo nghiên cứu này, thành tích của các marathoner bắt đầu giảm dần từ tuổi 30 và trở nên rõ ràng hơn khi chạm mốc 55.
Eliud Kipchoge dần hụt hơi sau nhóm VĐV dẫn đầu cuộc đua ở Tokyo Marathon 2024 sáng 3/3. Ảnh: Reuters
Thực tế thành tích của Kipchoge gần đây cũng phản ánh nghiên cứu này, sau khi anh lập kỷ lục thế giới với 2 giờ 1 phút 39 giây tại Berlin Marathon 2018, rồi chạy sub2 thành công năm kế tiếp. Vẫn có ngoại lệ với lần thứ hai lập kỷ lục thế giới với 2 giờ 1 phút 9 giây tại Berlin 2022, nhưng ở bảy trong tám giải gần nhất, thông số của Kipchoge thể hiện rõ đà đi xuống.
"Trong trường hợp nghiên cứu này đúng với Kipchoge, đừng ngạc nhiên nếu anh không phá thêm kỷ lục nào nữa. Đơn giản là cơ thể Kipchoge không thể duy trì phong độ đỉnh cao mãi mãi. Dù vậy, nếu tâm trí sẵn sàng, Kipchoge vẫn có thể cạnh tranh cho những vị trí dẫn đầu", Runner's World bình luận.
Niềm đam mê chạy bộ bền bỉ
Với Kipchoge, chạy marathon không chỉ là công việc, mà là tất cả. "Chạy là cuộc sống của tôi", runner Kenya từng nói. "Tôi chạy để sống lâu hơn và tận hưởng một cuộc sống khỏe mạnh hơn".
Nhờ những thành tích phi thường, triết lý chạy đơn giản và kỷ luật tập luyện, Kipchoge giúp marathon nhận nhiều sự chú ý hơn. Tận dụng tầm ảnh hưởng to lớn vượt xa cộng đồng chạy bộ, Kipchoge muốn môn thể thao này ngày càng được đón nhận và yêu thích. "Có lẽ đây là lý do khiến runner 39 tuổi muốn duy trì sự nghiệp đỉnh cao, để có thể nhìn thấy và có sức mạnh để nuôi dưỡng tương lai của môn chạy bộ", Runner's World bình luận.
Kipchoge thể hiện mong muốn đó khi làm đại sứ cho Mini London Marathon 2022, tiền thân của London Marathon chính bao gồm các đường chạy một dặm và 2,6 km dành trẻ em và thanh thiếu niên. Tại sự kiện quảng bá cho giải, runner 39 tuổi nói: "Chạy bộ tốt cho cơ thể và tâm trí của bạn. Nó giúp trẻ học tốt ở trường và rèn luyện thể lực, đó là lý do tôi khuyến khích trẻ chạy 15 phút mỗi ngày. Chạy tạo nên sự khác biệt thực sự. Nó là tốt nhất".
Tương lai nào chờ Kipchoge
Kipchoge không phải là cỗ máy được lập trình để chạy và vô địch các giải marathon mãi mãi. Nhưng anh cũng nổi tiếng là người có khí chất điềm tĩnh và nhịp nhàng trong các châm ngôn sống cũng như khi chạy bộ. Cộng thêm niềm đam mê chưa bao giờ nguội lạnh, giải nghệ - như cách Farah đã làm - có thể chưa phải là lựa chọn của Kipchoge trong ít nhất một hai năm tới.
Kipchoge trong khoảnh khắc xuất phát Berlin Marathon ngày 24/9/2023. Ảnh: AFP
Kipchoge từng bày tỏ mong muốn vô địch cả sáu giải major, nhưng lúc này, mới thành công bốn trong số đó, ở Tokyo, Chicago, Berlin và London. Runner Kenya từng thất bại ở Boston khi cán đích thứ sáu năm 2023 và chưa thử sức tại New York. Kipchoge vẫn chưa nói thêm gì về việc anh có còn khát khao và quyết tâm để hoàn thành tham vọng đoạt trọn bộ major hay không.
Nhưng trước mắt, anh sẽ hướng tới tham vọng trở thành VĐV đầu tiên giành ba HC vàng marathon ở qua ba kỳ Thế vận hội liên tiếp. Anh từng về nhất Rio 2016 rồi Tokyo 2020 với thành tích lần lượt là 2 giờ 8 phút 44 giây và 2 giờ 8 phút 38 giây. Anh là chân chạy thứ ba thắng nội dung marathon nam ở hai kỳ Thế vận hội liên tiếp, sau VĐV người Ethiopia - Abebe Bikila (năm 1960 và 1964) và VĐV người Đông Đức - Waldemar Cierpinski (năm 1976 và 1980).
Bên cạnh mục tiêu trở thành VĐV đầu tiên giành ba HC nội dung marathon, Kipchoge còn có thể thiết lập thành tích tốt nhất qua các kỳ Thế vận hội tại Paris 2024. Kỷ lục Olympic hiện tại là 2 giờ 6 phút 32 giây, do một VĐV Kenya khác - Samuel Wanjiru - lập tại Bắc Kinh 2008.
Hồng Duy (theo Runner's World)