Vào sinh nhật lần thứ 21, Nữ hoàng Anh Elizabeth II, khi đó còn là công chúa, tuyên bố rằng bà sẽ dành toàn bộ cuộc đời của mình, dù ngắn hay dài, để phụng sự đất nước. Cam kết đó đã được Nữ hoàng thực hiện trọn vẹn khi tiến hành lễ bổ nhiệm tân Thủ tướng Liz Truss hôm 6/9, chỉ hai ngày trước khi bà qua đời.
Trong tuần cuối cùng của cuộc đời, Nữ hoàng Elizabeth II thực hiện loạt hoạt động của Hoàng gia Anh, sau kỳ nghỉ mùa hè truyền thống tại lâu đài Balmoral ở Scotland. Đây là thời điểm đảng Bảo thủ cầm quyền ở Anh thực hiện những bước cuối cùng để bầu ra lãnh đạo mới, người sẽ giữ chức Thủ tướng thay thế ông Boris Johnson.
Tuy nhiên, dấu hiệu đầu tiên cho thấy tình trạng sức khỏe của Nữ hoàng Anh không còn tốt là khi Điện Buckingham ngày 31/8 xác nhận ông Johnson và bà Truss sẽ phải di chuyển quãng đường hơn 1.600 km cả đi và về từ London đến lâu đài Balmoral để yết kiến bà và thực hiện các thủ tục cần thiết của quá trình chuyển giao quyền lực.
Điện Buckingham khi đó thông báo quyết định được đưa ra nhằm tạo điều kiện cho ông Johnson và bà Truss lên kế hoạch di chuyển. Tuy nhiên, đây cũng là thay đổi đáng chú ý trong truyền thống của Anh, khi Nữ hoàng Elizabeth II trước đây thường quay về London và tiến hành lễ bổ nhiệm tân thủ tướng tại Điện Buckingham.
Nữ hoàng Anh Elizabeth II (trái), với vết bầm lớn trên bàn tay, gặp bà Liz Truss tại lâu đài Balmoral, Scotland ngày 6/9. Ảnh: PA.
Dấu hiệu lo ngại tăng lên khi Điện Buckingham ngày 2/9 xác nhận Nữ hoàng Elizabeth II không tham dự Lễ hội Braemar, một trong những sự kiện yêu thích của bà. Trong suốt 70 năm trị vì, Nữ hoàng Anh chỉ vài lần không tham dự được sự kiện này.
Lễ hội Braemar đã diễn ra mà không có mặt Nữ hoàng. Bà ở lại lâu đài Balmoral, trong khi Thái tử Charles thay mặt mẹ dự sự kiện.
Ngày 6/9, ông Johnson đọc bài phát biểu cuối cùng của nhiệm kỳ bên ngoài văn phòng ở số 10 phố Downing, London, sau đó đến sân bay Northolt để tới Scotland, rồi đi ôtô một tiếng đến lâu đài Balmoral yết kiến Nữ hoàng Elizabeth II.
Ông Johnson thông báo với Nữ hoàng Elizabeth II về quyết định từ chức. Bà chấp nhận quyết định này, sau đó trò chuyện với vợ ông Johnson là Carrie Johnson về kế hoạch tương lai của họ. Vợ chồng ông Johnson rời lâu đài Balmoral sau khoảng 40 phút.
Nữ hoàng ngay sau đó tiếp bà Truss cùng chồng là Hugh O’Leary tại phòng khách lâu đài Balmoral. Ảnh chụp sự kiện cho thấy Nữ hoàng chống gậy và rướn người về phía trước để bắt tay bà Truss.
Nữ hoàng Elizabeth II trông hạnh phúc và mãn nguyện khi bắt tay bà Truss, nhưng nhiều người tỏ ra lo ngại với vết bầm lớn trên mu bàn tay phải của bà. Khi đó, không ai biết đây là bức ảnh cuối cùng Nữ hoàng Elizabeth II chụp chung với Thủ tướng Truss.
Nữ hoàng khi đó đã yêu cầu bà Truss thành lập nội các mới, hành động tương đương với quyết định bổ nhiệm Thủ tướng. Bà còn tiếp chuyện với ông O’Leary, trước khi vợ chồng tân Thủ tướng ra về. Không ai ngờ rằng đây là nhiệm vụ chính thức cuối cùng của Nữ hoàng trong cuộc đời tận hiến cho đất nước.
Nữ hoàng Anh ngồi một mình tại nhà nguyện St. George trong đám tang phu quân là Hoàng thân Philip tháng 4/2021. Ảnh: Reuters.
Một ngày sau, cuộc họp của Hội đồng Cơ mật Anh bị hoãn, dấu hiệu lớn nhất cho thấy Nữ hoàng Elizabeth II không khỏe. Phát ngôn viên Điện Buckingham thông báo "Nữ hoàng chiều nay chấp nhận lời khuyên của các bác sĩ để nghỉ ngơi sau cả ngày hôm qua. Điều này đồng nghĩa cuộc họp của Hội đồng Cơ mật dự kiến diễn ra tối nay sẽ được dời lại".
Tới 12h30 (19h30 giờ Hà Nội) ngày 8/9, tin tức báo hiệu triều đại của Nữ hoàng Elizabeth II sắp kết thúc xuất hiện. "Sau khi đánh giá thêm vào sáng nay, các bác sĩ quan ngại về sức khỏe của Nữ hoàng và khuyến cáo bà cần được giám sát y tế", Điện Buckingham ra thông báo. "Nữ hoàng vẫn thoải mái và ở lâu đài Balmoral".
15 phút sau thông báo của Điện Buckingham, hoàng gia Anh xác nhận Thái tử Charles và Công nương Camilla đã tới Balmoral. Một phút sau, họ thông báo Hoàng tử William và công nương Catherine đang trên đường tới Scotland. Các con cháu của Nữ hoàng cũng nhanh chóng trở về bên bà.
18h30 ngày 8/9 (0h30 ngày 9/9 giờ Hà Nội), Điện Buckingham thông báo "Nữ hoàng ra đi yên bình tại cung điện Balmoral chiều nay", đánh dấu kết thúc cuộc đời của một quân vương hết lòng phụng sự đất nước, cho đến những ngày cuối cùng.
Thứ bậc kế vị ngai vàng Anh sau khi Nữ hoàng qua đời. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Nguyễn Tiến (Theo Telegraph)