Mỗi lần nghe tin Hà Nội ban hành hướng dẫn mở cửa trường học, chị Ngọc, 39 tuổi - chủ một cơ sở mầm non tư thục ở quận Cầu Giấy - đều vội vàng tìm đọc. Dù biết rất khó để toàn bộ trẻ mầm non trở lại trường ngay lúc này, chị vẫn mong các trường vùng xanh từng bước được hoạt động. Nhưng đến nay, chưa có văn bản nào cho chị thông tin cụ thể về thời điểm dự kiến mở lại trường mầm non. Hà Nội mới chỉ cho phép học sinh khối 9 các trường ở huyện Ba Vì đi học trực tiếp.
10 năm trước, chị hùn vốn cùng bạn, mở trường mầm non, quy mô ban đầu chỉ gần 20 trẻ, hai "bà chủ" cũng đồng thời là giáo viên. Sau 5 năm hoạt động, chị Ngọc và cộng sự mở thêm một cơ sở nữa ở Đống Đa.
Covid-19 ập đến, thời gian đầu đóng cửa, chị vẫn trả 50-75% lương cho giáo viên và nhân viên, tùy vị trí. Tuy nhiên, vì ngừng hoạt động quá lâu, chị buộc phải cắt toàn bộ hỗ trợ cho giáo viên, dồn sức trả tiền thuê mặt bằng lên tới gần 100 triệu mỗi tháng ở cả hai nơi.
Tự đối chiếu với bộ tiêu chí an toàn để mở cửa trường học của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, chị thấy trường mình đáp ứng được, từ cơ sở vật chất; thiết bị y tế - vệ sinh; kế hoạch giảng dạy cho tới đội ngũ nhân viên... Chị và các giáo viên vẫn giữ liên lạc. Các cô giáo đều đã tiêm đủ hai mũi vaccine và cho biết "sẵn sàng trở lại làm việc nếu trường mở cửa".
Không chỉ chị Ngọc, trên nhiều diễn đàn dành cho phụ huynh, giáo viên mầm non, nhiều chủ trường và nhóm lớp cũng đang mong ngóng. Đa số khẳng định "có thể cầm cự chờ đợi được", chỉ cần biết, họ còn phải "cố đến bao giờ".
Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, thành phố hiện có 1.145 cơ sở giáo dục mầm non, với hơn 525.000 trẻ theo học. Trong đó, 158.000 trẻ học tại các cơ sở mầm non dân lập, tư thục, chiếm 30%.
Tương tự, tại TP HCM, nhiều chủ trường mầm non cũng đang đếm từng ngày. Hiện, thành phố đã dần mở cửa, nới lỏng nhiều hoạt động kinh tế, xã hội, phụ huynh phải trở lại công sở, xí nghiệp, kéo theo nhu cầu gửi trẻ rất lớn.
Anh Tuấn, chủ một trường mầm non tư thục ở quận Bình Thạnh, cho rằng đây là thời điểm phù hợp để trẻ mầm non trở lại trường, sau hơn 6 tháng các bé phải ở nhà hoàn toàn.
"Hôm qua tôi biết đến phương án dạy trẻ gián tiếp của Sở. Điều này cũng tốt nhưng không giải quyết được nhu cầu cốt lõi, bởi điều quan trọng nhất lúc này là trẻ được chăm sóc, dạy dỗ trực tiếp để phụ huynh yên tâm đi làm", anh Tuấn cho hay.
Theo anh Tuấn, có thể cho phép các cơ sở mầm non đáp ứng bộ tiêu chí an toàn chống dịch được hoạt động, phục vụ những phụ huynh có nhu cầu gửi con. Phụ huynh nào chưa sẵn sàng vẫn có thể tiếp tục để con ở nhà. Điều này cũng giúp tạo sự giãn cách, không tập trung đông trẻ cùng lúc, đảm bảo an toàn.
"Đây là giải pháp mang tính tình thế khi chưa có vaccine cho trẻ và phụ huynh cần chỗ trông con đáng tin cậy. Việc này tốt hơn là vẫn đóng cửa phòng dịch và làm phát sinh ra những nhóm trẻ tự phát, càng thêm khó trong quản lý", anh Tuấn cho biết. Đầu tháng 11, quận Tân Bình vừa phát hiện một Nhóm trẻ tại phường 12 tự ý mở cửa hoạt động khi thành phố chưa cho phép.
TP HCM có hiện có 1.360 trường mầm non, trong đó khối ngoài công lập chiếm gần 900. Ngoài ra, rải rác khắp quận, huyện còn có hơn 1.800 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục.
Đại diện các trường, nhóm trẻ tư thục cho biết, mở cửa trường không chỉ giải quyết nhu cầu cho phụ huynh mà còn giúp họ "sống sót" trong bối cảnh dịch bệnh. Hơn 6 tháng đóng cửa, nhiều trường kiệt quệ, phải giải thể, có thể gây ra sự thiếu hụt trường lớp rất lớn, tạo áp lực lên hệ thống trường công khi thành phố cho phép mở lại.
Ở khối trường công, lãnh đạo nhiều trường cũng tán thành phương án mở cửa khối mầm non lúc này theo phương thức "cuốn chiếu", ưu tiên cho trẻ 5 tuổi trước rồi hạ dần độ tuổi. Việc nghỉ học quá dài ảnh hưởng lớn đến các bé, nhất là độ tuổi chuẩn bị bước vào lớp 1.
"Khối trường mầm non ít được trưng dụng cho công tác chống dịch, do đó không tốn thời gian, chi phí sửa chữa. Nếu được cho phép, nhà trường chỉ mất 2-3 ngày tổng vệ sinh, sắp xếp công việc là có thể đón trẻ", lãnh đạo một trường mầm non ở quận 3 cho biết.
Cho trẻ mầm non đi học lại là nhu cầu có thực, nhưng đây vẫn là một quyết định khó khăn với các cấp quản lý.
Theo kế hoạch mở cửa của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, nhóm trẻ mầm non vẫn được yêu cầu "tiếp tục nghỉ học". Trong khi đó, trong lộ trình dự kiến mở cửa trường học từ 10/12 tại địa phương có dịch cấp độ 1 và 2 ở TP HCM, trường mầm non được đề cập đến, tuy nhiên chưa cụ thể. Sở yêu cầu Phòng Giáo dục các quận, huyện, TP Thủ Đức rà soát, kiểm tra các điều kiện đón trẻ. Địa phương phân công các trường mầm non công lập tiếp nhận trẻ khi trường ngoài công lập ngừng hoạt động. Giáo viên, nhân viên phải tiêm đủ hai mũi vaccine ít nhất 14 ngày trước khi mở cửa.
TP Thủ Đức có số lượng trường lớp lớn nhất TP HCM. Riêng bậc mầm non, Thủ Đức có gần 300 cơ sở với hơn 40.000 trẻ. Các khu công nghiệp, khu chế xuất tại địa phương hoạt động trở lại, phát sinh nhu cầu gửi trẻ rất lớn.
Bà Nguyễn Thị Thu Hiền, Phó phòng Giáo dục và Đào tạo TP Thủ Đức cho biết, Phòng sẽ tham mưu cho UBND TP Thủ Đức tìm giải pháp để giải bài toán này. "Việc này phải đảm bảo vừa an toàn phòng chống dịch, vừa tạo thuận lợi cho phụ huynh", bà Hiền nói.
Khi mở cửa, Sở đề xuất cho trẻ 5 tuổi đi học trước. "Ngành y tế sẽ hỗ trợ phân luồng, hướng dẫn phòng chống dịch, nhất là các cơ sở mầm non ngoài công lập", bà Lương Thị Hồng Điệp, Trưởng phòng Giáo dục mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM, cho biết.
Tất cả chỉ mới dừng lại ở kế hoạch, phương án; thời điểm mở cửa sẽ do UBND TP HCM quyết định.
Trong phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV ngày 11/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính đồng tình với ý kiến của nhiều đại biểu rằng học trực tuyến không thể kéo dài, trước dự báo đại dịch tiếp tục phức tạp trên thế giới, khu vực và trong nước. Ông yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Y tế khẩn trương xây dựng kế hoạch với lộ trình, phương án cụ thể để từng bước mở cửa lại trường học trong năm 2021.