Gan Yu, phát ngôn viên hải cảnh Trung Quốc, ngày 27/9 xác nhận lực lượng này đã rải dây phao gần bãi cạn Scarborough ở Biển Đông tạo thành chướng ngại vật ngăn tàu công vụ của Cục Ngư nghiệp và Nguồn lợi Thủy sản Philippines (BFAR) "xâm nhập trái phép" hôm 22/9.
"Trung Quốc tạm thời triển khai dây phao để ngăn chặn tàu Philippines tiến vào bãi cạn, sau đó chủ động thu hồi và tiếp tục kiểm soát bình thường khu vực này vào ngày 23/9", Gan nói thêm.
Tuyên bố được hải cảnh Trung Quốc đưa ra sau khi cảnh sát biển Philippines hôm 25/9 công bố video cho thấy thợ lặn của họ tiến hành "hoạt động đặc biệt" theo chỉ thị của Tổng thống Ferdinand Marcos để cắt dây phao.
Đoạn dây phao tạo thành rào nổi dài khoảng 300 mét chắn lối vào bãi cạn Scarborough. Một ngày sau đó, Philippines cho biết Trung Quốc đã thu dọn phần còn lại của hàng rào nổi đã bị cắt.
Dù vậy, Gan Yu cho rằng thông tin "cắt dây phao" mà Philippines đưa ra là "bịa đặt", thêm rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động trong vùng biển và "kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền hàng hải của Trung Quốc".
Philippines chưa phản hồi thông tin này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân trước đó cùng ngày tuyên bố Scarborough là "lãnh thổ của Trung Quốc", dù bãi cạn này nằm cách bờ biển Trung Quốc khoảng 1.000 km.
Sau khi tuyên bố cắt dây phao, cảnh sát biển Philippines kêu gọi ngư dân tiếp tục hoạt động ở bãi cạn Scarborough, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục tuần tra để đảm bảo quyền lợi của ngư dân.
Lãnh đạo các đảng ở Hạ viện Philippines cũng ra tuyên bố chung bày tỏ quan ngại về hành động của hải cảnh Trung Quốc và quyết định tái phân bổ ngân sách cho các cơ quan quản lý, bảo vệ biển.
Bãi cạn Scarborough là rạn san hô vòng gồm nhiều đá ngầm và đá nổi nằm cách đảo chính Luzon của Philippines khoảng 230 km và cách bờ biển đông nam Trung Quốc khoảng 1.000 km.
Trung Quốc đẩy lực lượng Philippines ra khỏi Scarborough và kiểm soát bãi cạn này từ năm 2012. Trung Quốc sau đó thường xuyên triển khai tàu hải cảnh tuần tra xung quanh bãi cạn Scarborough, cũng như xua đuổi ngư dân Philippines ra khỏi khu vực.
Trung Quốc cho phép tàu ngư dân Philippines quay lại đánh bắt tại bãi cạn Scarborough khi quan hệ hai nước được cải thiện rõ rệt dưới thời tổng thống Rodrigo Duterte. Tuy nhiên, căng thẳng leo thang sau khi Tổng thống Marcos Jr. nhậm chức năm ngoái và đưa ra các tuyên bố cứng rắn với Bắc Kinh.
Huyền Lê (Theo SCMP, Global Times)