"Nếu một số quốc gia tin rằng cần điều tra thêm về nguồn gốc Covid-19, cuộc điều tra phải được tiến hành ở những phòng thí nghiệm chưa được kiểm tra", Tăng Ích Tân, phó chủ nhiệm Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC), phát biểu tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm nay.
Theo ông Tăng, Trung Quốc đã đệ trình lên Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) những khuyến nghị về cuộc điều tra nguồn gốc Covid-19 giai đoạn hai, nhấn mạnh cuộc điều tra phải được tiến hành ở nhiều nơi trên khắp thế giới. WHO hôm 16/7 công bố đề xuất nghiên cứu giai đoạn hai về nguồn gốc virus, trong đó có việc điều tra mọi phòng thí nghiệm và chợ ở Vũ Hán.
Phó chủ nhiệm NHC nói ông bị sốc khi đọc kế hoạch của WHO. "Đề xuất của WHO về thúc đẩy một cuộc điều tra nguồn gốc virus nữa ở Trung Quốc, ám chỉ một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, cho thấy sự ngạo mạn đối với khoa học và sự thiếu tôn trọng lẽ thường", ông Tăng nói.
Tăng Ích Tân cũng cho rằng giả thuyết nCoV rò rỉ từ phòng thí nghiệm của Viện Virus học Vũ Hán là "tin đồn phi lý", nói rằng phòng thí nghiệm ở thành phố Vũ Hán không có virus nào có thể lây nhiễm trực tiếp cho con người.
"Trung Quốc đã nhiều lần nói rõ vấn đề này và không chấp nhận kế hoạch của WHO", ông Tăng cho hay.
Sau chuyến làm việc tại thành phố Vũ Hán đầu năm nay, nhóm điều tra do WHO dẫn đầu khẳng định "cực kỳ khó xảy ra" khả năng nCoV lọt ra ngoài sau sự cố phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, Mỹ cùng các đồng minh và Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nghi ngờ kết luận này.
"Có sự vội vã khi đưa ra kết luận, đặc biệt việc giảm nhẹ các khả năng, như thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm", Tedros nói tuần trước. "Bản thân là một kỹ thuật viên phòng thí nghiệm, một nhà nghiên cứu miễn dịch và đã làm việc trong phòng thí nghiệm, tôi biết các tai nạn phòng thí nghiệm từng xảy ra. Việc kiểm tra những gì đã xảy ra, đặc biệt trong phòng thí nghiệm, là điều quan trọng".
Trung Quốc kiên quyết phản đối điều tra khả năng rò rỉ phòng thí nghiệm, nói rằng kế hoạch do WHO đề xuất đi ngược quan điểm của Trung Quốc và nhiều quốc gia thành viên. Nước này cũng cho rằng cuộc điều tra nên tập trung truy tìm nguồn gốc động vật và sự lây truyền nCoV từ động vật sang người.
Một số nước, trong đó có Mỹ, Anh và Nhật Bản, cho rằng báo cáo cuộc điều tra hồi đầu năm do WHO dẫn đầu tại thành phố Vũ Hán còn nhiều sai sót do thiếu minh bạch, thiếu độc lập với Bắc Kinh. Trung Quốc nhiều lần khẳng định nước này đã minh bạch và hoàn thành trách nhiệm hỗ trợ cuộc điều tra nguồn gốc Covid-19.
Trung Quốc cũng nói rằng 5 triệu người nước này đã ký thư yêu cầu WHO điều tra Viện Nghiên cứu các Bệnh truyền nhiễm của quân đội Mỹ (USAMRIID) tại Fort Detrick, bang Maryland để điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19.
Huyền Lê (Theo AP, Global Times, CGTN)