"Sức mạnh và vai trò của Mỹ là phá hoại, không phải xây dựng", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết trong cuộc họp báo hôm nay, sau khi chỉ trích hậu quả Washington để lại ở Afghanistan sau 20 năm can thiệp quân sự.
Tuyên bố được bà Hoa đưa ra sau khi Taliban tiến vào tiếp quản thủ đô Kabul. Đà tiến công chóng vánh của Taliban những ngày gần đây đã khiến chính phủ do Mỹ dựng lên ở Afghanistan sụp đổ, khi Washington rút toàn bộ lực lượng quân sự khỏi nước này, chấm dứt cuộc chiến 20 năm.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng kêu gọi chế độ mới ở Afghanistan "đoạn tuyệt hoàn toàn với các lực lượng quốc tế", không để quốc gia này "trở thành nơi tập trung những kẻ khủng bố và cực đoan một lần nữa".
Hôm 16/8, bà Hoa cũng cho biết Bắc Kinh sẵn sàng tiếp tục mối quan hệ "hữu nghị và hợp tác" với Kabul dưới quyền kiểm soát của Taliban. Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc đánh giá cuộc chiến kéo dài 20 năm của Mỹ tại Afghanistan đã "kết thúc trong ê chề".
Trung Quốc từng nhiều lần chỉ trích việc Mỹ vội vàng rút quân khỏi Afghanistan là một thất bại trong vai trò lãnh đạo. Họ lâu nay luôn lo ngại Afghanistan, quốc gia có chung gần 80 km biên giới với khu vực Tân Cương, có thể trở thành nơi tập trung các phần tử ly khai người Hồi giáo thiểu số Duy Ngô Nhĩ.
Tuy nhiên, trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại thành phố Thiên Tân tháng trước, các thủ lĩnh Taliban cam kết không cho phép "bất kỳ lực lượng nào sử dụng lãnh thổ Afghanistan để tiến hành những hành vi gây tổn hại Trung Quốc". Đổi lại, Bắc Kinh đề nghị hỗ trợ kinh tế và đầu tư cho công cuộc tái thiết Afghanistan.
Trước những chỉ trích về cuộc rút quân hỗn loạn sau hai thập kỷ can thiệp quân sự tại Afghanistan, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 16/8 cho biết ông "kiên quyết ủng hộ" quyết định của mình.
Theo ông chủ Nhà Trắng, Taliban chiếm Afghanistan là do các lãnh đạo chính trị chạy khỏi đất nước và quân đội không sẵn sàng chống lại lực lượng này. Biden cũng đổ lỗi cho người tiền nhiệm, cựu tổng thống Donald Trump, vì trao quyền cho Taliban, khiến họ có cơ hội "ở vị thế quân sự mạnh nhất kể từ năm 2001".
Taliban tiến vào thủ đô Kabul hôm 15/8 mà không gặp sự kháng cự nào từ lực lượng chính phủ. Trong khi đó, hàng nghìn người Afghanistan tuyệt vọng đã vây chặt đường băng duy nhất của sân bay Kabul, khiến Mỹ phải dừng các cuộc sơ tán. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã tháo chạy khỏi đất nước mà không chuyển giao quyền lực.
Ánh Ngọc (Theo AFP)