Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 5/8 thông báo nước này hủy một cuộc gọi giữa lãnh đạo quân sự Mỹ - Trung cũng như hai cuộc thảo luận về an ninh, với lý do Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi "phớt lờ phản đối mạnh mẽ và quan ngại nghiêm trọng của Trung Quốc" đối với chuyến thăm đảo Đài Loan.
Cơ quan này cũng thông báo Trung Quốc đình chỉ hợp tác với Mỹ trong hoạt động hồi hương người di cư bất hợp pháp, hỗ trợ tư pháp, chống tội phạm xuyên quốc gia và chống ma túy. Trung Quốc cũng "tạm dừng các cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu" với Mỹ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc trước đó cùng ngày thông báo trừng phạt bà Pelosi, song không nêu chi tiết về biện pháp trừng phạt. Giới quan sát cho rằng các biện pháp này thường chỉ mang tính biểu tượng và không ảnh hưởng tới bà Pelosi.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc tổ chức 6 cuộc diễn tập bắn đạn thật quanh đảo Đài Loan ngày 4-7/8, một ngày sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi kết thúc chuyến thăm đảo Đài Loan.
Vị trí diễn tập nằm trong khu vực eo biển Đài Loan, kênh Ba Sĩ, biển Hoa Đông và Thái Bình Dương. Một trong 6 khu vực diễn tập nằm cách thành phố Cao Hùng, miền nam đảo Đài Loan, chưa đến 20 km.
Trong ngày diễn tập đầu tiên, quân đội Trung Quốc triển khai hơn 100 máy bay quân sự quanh đảo Đài Loan. 10 khu trục hạm Trung Quốc được điều động để ngăn tiếp cận khu vực diễn tập, cũng như giúp điều phối các thử nghiệm.
Quân đội Trung Quốc phóng một số tên lửa đạn đạo Đông Phong trong ngày diễn tập đầu tiên. Nhật Bản cho biết 5 tên lửa Trung Quốc rơi vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này, trong đó 4 tên lửa bay qua đảo Đài Loan.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan thông báo khoảng 10 tàu hải quân cùng nhiều máy bay quân sự Trung Quốc ngày 5/8 di chuyển qua đường trung tuyến trên eo biển Đài Loan trong thời gian ngắn. Đường trung tuyến này được ngầm hiểu là đường phân định eo biển Đài Loan.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)