"Một số nước phương Tây, bao gồm Canada, đã can thiệp vào các vấn đề Hong Kong với lý do nhân quyền, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và các quy tắc cơ bản của quan hệ quốc tế", Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa cho biết trong một tuyên bố trên trang web hôm 4/7.
Tuyên bố cũng nói rằng luật an ninh mới sẽ đảm bảo trật tự, bảo vệ an ninh, mang lại lợi ích cho người dân Hong Kong và các nhà đầu tư quốc tế.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 3/7 đình chỉ Hiệp ước Canada - Hong Kong, thỏa thuận song phương về giao nộp tội phạm trốn chạy được ký ngày 13/6/1997, trước thời điểm Anh bàn giao Hong Kong cho Trung Quốc. Ottawa cũng ngừng xuất khẩu vật tư và thiết bị quân sự nhạy cảm cho đặc khu.
Các quyết định nhằm phản ứng việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong, xác định 4 tội danh xâm phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và cấu kết với nước ngoài. Nhiều nước lo ngại đạo luật mới này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền tự trị của Hong Kong.
Ngoại trưởng Canada Francois-Philippe Champagne cáo buộc luật an ninh Hong Kong "vi phạm nghĩa vụ quốc tế, xem nhẹ Luật Cơ bản của Hong Kong và tính tự trị cao của đặc khu theo khuôn khổ 'một quốc gia, hai chế độ'".
Lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong John Lee nói Canada cần giải thích trước pháp luật, cũng như với thế giới lý do đình chỉ hiệp ước dẫn độ, nói rằng ông cảm thấy "vô cùng thất vọng" và kịch liệt phản đối động thái của Canada. Lãnh đạo cơ quan tư pháp Hong Kong Teresa Cheng cũng bày tỏ thất vọng và vô cùng lấy làm tiếc về động thái của Canada. Theo bà, điều này có thể đã vi phạm luật pháp quốc tế.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Ottawa căng thẳng từ năm 2018 sau khi Canada bắt giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu theo đề nghị của Mỹ. Trung Quốc sau đó bắt hai công dân Canada với cáo buộc gián điệp, hành động được xem là để trả đũa.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)