Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 10/8 ra tuyên bố rằng trong ba cuộc họp với những người đồng cấp Mông Cổ, Hàn Quốc và Nepal, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói các chính trị gia ở một số nước đã đi theo sự dẫn dắt của Mỹ về vấn đề Đài Loan và đang tận dụng cơ hội cho "màn kịch chính trị" và hành động vì "tư lợi chính trị".
"Điều này sẽ làm suy yếu nghiêm trọng nền tảng chính trị cho mối quan hệ với Trung Quốc", ông Vương cho hay.
Ngoại trưởng Trung Quốc cũng kêu gọi các lực lượng ủng hộ độc lập ở Đài Loan không "đánh giá sai tình hình và đánh giá quá cao khả năng của họ". Theo ông, chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi mang tính khiêu khích chính trị và Bắc Kinh cần phải hành động để bảo vệ chủ quyền.
Ông Vương không nêu tên bất kỳ quốc gia nào, nhưng phát biểu của ông được đưa ra sau khi ngoại trưởng các nước Mỹ, Nhật, Australia tuần trước ra tuyên bố chung kêu gọi Trung Quốc lập tức ngừng các cuộc tập trận xung quanh đảo Đài Loan, cho rằng hành động của Bắc Kinh "ảnh hưởng nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định quốc tế".
Các ngoại trưởng G7 cũng lên án cuộc tập trận của Trung Quốc, nói "không có lý do gì" để biến chuyến thăm của bà Pelosi thành cái cớ cho "hoạt động quân sự gây hấn ở eo biển Đài Loan". Theo họ, việc nghị sĩ G7 thực hiện các chuyến thăm quốc tế là điều bình thường và thông lệ.
Guardian hôm 1/8 dẫn các nguồn thạo tin cho biết nhóm nghị sĩ thuộc Ủy ban đối ngoại của Hạ viện Anh dự định thăm Đài Loan vào tháng 11 hoặc đầu tháng 12 nhằm "thể hiện sự ủng hộ của Anh" với hòn đảo. Đại sứ Trung Quốc tại London Trịnh Trạch Quang sau đó cảnh báo "hậu quả nghiêm trọng" nếu các nghị sĩ Anh thăm hòn đảo.
Ngoại trưởng Trung Quốc cho rằng Bắc Kinh phải bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và các hành động của họ nhằm duy trì "hòa bình, ổn định của eo biển Đài Loan". "Trung Quốc phải thực hiện các biện pháp đối phó cần thiết và kiên quyết", ông cho hay, thêm rằng hoạt động quân sự của Mỹ trong khu vực sẽ làm gia tăng căng thẳng.
Bà Pelosi thăm Đài Loan ngày 2-3/8, gặp lãnh đạo cùng một số quan chức của hòn đảo, bất chấp phản đối và những đe dọa từ Trung Quốc. Trung Quốc sau đó tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có tại 6 khu vực xung quanh Đài Loan.
Lực lượng phòng vệ Đài Loan nói rằng quân đội Trung Quốc đã phóng một số tên lửa đạn đạo gần hòn đảo. Bắc Kinh ngừng liên lạc với Washington trên 8 lĩnh vực hợp tác then chốt, trong đó có quốc phòng, chống ma túy, chống tội phạm xuyên quốc gia và ứng phó biến đổi khí hậu.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Trung Quốc hôm 10/8 thông báo hoàn thành loạt nhiệm vụ sau một tuần tập trận quanh Đài Loan, sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ những động thái ở eo biển Đài Loan, thường xuyên tuần tra khu vực và sẽ tiến hành thêm những đợt diễn tập để duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu trong tương lai.
Huyền Lê (Theo SCMP)