Trong ngày làm việc cuối cùng kỳ họp thường niên Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York hôm 27/9, Ngoại trưởng Canada Marc Garneau nói rằng hai công dân Michael Spavor và Michael Kovrig bị chính phủ Trung Quốc bắt giam để trả đũa việc giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu bị Ottawa bắt theo yêu cầu của Mỹ.
"Canada tuân thủ thượng tôn pháp luật, và hai công dân Canada phải trả giá đắt cho sự tuân thủ này. Chúng tôi tiếp tục phản đối cách đối xử với hai công dân đó", ông nói.
Garneau nói trong quá trình quản thúc Mạnh Vãn Chu tại Vancouver, Canada đã "áp dụng cả luật pháp trong nước và quốc tế để xử lý yêu cầu dẫn độ một công dân Trung Quốc".
Ngoại trưởng Canada Marc Garneau phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ hôm 27/9. Ảnh: UNTV.
Tối cùng ngày, đại diện phái đoàn Trung Quốc tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thực hiện quyền trả lời, cáo buộc Mỹ và Canada quản thúc Mạnh Vãn Chu tùy tiện và không có "cơ sở pháp lý".
"Mục đích thực sự của hành động này là đánh úp các doanh nghiệp và công ty công nghệ Trung Quốc như một cách kìm hãm tiến bộ khoa học và công nghệ của Trung Quốc. Hành động của Mỹ và Canada rất điển hình cho việc giam giữ tùy tiện", Liu Yang, cố vấn thuộc phái đoàn Trung Quốc, cho hay.
Mạnh Vãn Chu, 49 tuổi, bị bắt tại sân bay quốc tế Vancouver tháng 12/2018. 9 ngày sau, doanh nhân Kovrig và cựu quan chức ngoại giao Spavor bị bắt tại Trung Quốc với cáo buộc gián điệp và đã bị giam hơn 1.000 ngày, động thái bị Canada cáo buộc là trả đũa và "ngoại giao con tin".
Mạnh Vãn Chu được trả tự do tại phiên tòa ở thành phố Vancouver ngày 24/9, vài giờ sau khi các công tố viên Mỹ công bố thỏa thuận đình chỉ các cáo buộc gian lận đối với bà. Trung Quốc ngay sau đó thả hai công dân Canada.
Tại Đại hội đồng, Liu nói rằng trường hợp của Mạnh Vãn Chu "hoàn toàn khác" vụ của Kovrig và Spavor, nhấn mạnh hai người Canada tham gia hành vi "gây nguy hiểm cho an ninh Trung Quốc". Liu cũng lặp lại thông tin của truyền thông nước này rằng hai công dân Canada đã nhận tội, trong khi chính phủ Canada chưa chỉ ra Kovrig và Spavor thú nhận bất kỳ hành vi phạm tội nào.
"Chúng tôi hy vọng Canada có thể thẳng thắn đối mặt sự thật, sửa chữa sai lầm và rút bài học từ những gì đã xảy ra để không tái phạm", Liu cảnh báo.
Một đại diện của Canada sau đó phát biểu, trả lời rằng Mạnh Vãn Chu đã được đối xử bằng sự độc lập tư pháp và thượng tôn pháp luật, lưu ý "bà ấy đã phát biểu bên ngoài tòa án Vancouver để cảm ơn tòa án", trong khi các công dân Canada bị giam tại Trung Quốc "không được hưởng sự minh bạch, tôn trọng, thủ tục tố tụng hoặc độc lập tư pháp tương tự".
"Và chúng tôi sẽ tiếp tục lên tiếng phản đối việc giam giữ tùy tiện trong quan hệ bang giao", đại diện Canada cho hay.
Liu đáp lại một lần nữa, nói rằng "chúng tôi không thể chấp nhận những gì ông ấy nói". "Sự thật không thể bị phủ nhận và luật pháp cũng không thể phủ nhận. Chúng tôi tin rằng lịch sử sẽ có phán quyết cuối cùng", Liu nói.
Huyền Lê (Theo CNN)