Trump từng tuyên bố sẽ trả đũa những nghị sĩ Cộng hòa đã quay lưng với mình nhưng giờ ông chưa có động thái nào nổi bật. Mặc dù Trump được cho là phải xây dựng một bộ máy chính trị khổng lồ để giữ sức sống cho phong trào Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại, các đảng viên Cộng hòa giờ đây không rõ Ủy ban Hành động Chính trị (PAC) của ông đang thực sự làm gì.
Cựu tổng thống Donald Trump giờ đây thấy mình "lênh đênh", không có định hướng rõ ràng trên con đường chính trị. Các đảng viên Cộng hòa, thậm chí cả một số đồng minh, nói rằng ông không thể quyết định ông muốn làm "nhân vật phản diện" của đảng bằng cách "báo thù" hay làm người dẫn dắt đảng.
"Không có bộ máy, không có cấu trúc, một phần là do Trump thiếu hiểu biết về chính trị", một nguồn tin thân cận với cựu tổng thống cho biết, nói thêm rằng Trump đang chật vật tìm hiểu đường đi nước bước của chính trị hậu Nhà Trắng.
"Giống như bị 'chặt tay' vậy. Ông ấy không có cơ sở hạ tầng chính trị giống như ba tháng trước đây, khi còn là tổng thống", chiến lược gia đảng Cộng hòa Matt Gorman nói.
Trump tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ ở Florida hồi tháng hai. Ảnh: AFP.
Tình trạng này khác xa với vị thế "ông trùm chính trị" mà nhiều người từng mong đợi ở ông. Trump đã được cho là sẽ giáng cơn thịnh nộ vào những nghị sĩ đã ủng hộ luận tội và xét xử mình vì cuộc bạo loạn ngày 6/1. Ông đã tuyên bố sẽ trả đũa bằng cách hậu thuẫn đối thủ của họ để hất cẳng những người này trong vòng bầu cử sơ bộ trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.
Tuy nhiên, Trump giờ đây vẫn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với các quan chức đảng Cộng hòa, những người đã cam kết hậu thuẫn để các thượng nghị sĩ và nghị sĩ đương nhiệm tiếp tục giữ ghế. Trump không còn là tâm điểm chú ý, đưa ra những bình luận ít gay gắt hơn và chỉ thi thoảng chỉ trích người kế nhiệm Joe Biden.
Chiến lược của Trump hỗn loạn trong những ngày gần đây. Chỉ trong tuần qua, Trump đã đe dọa các cơ quan đảng sử dụng tên tuổi của mình cho nỗ lực gây quỹ để gây sức ép, nhằm khiến họ thuê Mar-a-Lago làm nơi tổ chức tiệc mùa xuân cho những nhà ủng hộ của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa. Ông công kích gay gắt cố vấn kỳ cựu của đảng Cộng hòa Karl Rove vì ông này đã chỉ trích bài phát biểu đầu tiên của Trump hậu Nhà Trắng tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ. Tuy nhiên, ông hậu thuẫn thượng nghị sĩ Jerry Moran, người đã nhiều lần kiển tra các hoạt động thương mại của Trump khi còn đương chức.
Tuần này, Trump khuyến khích cựu cầu thủ bóng bầu dục Herschel Walker tranh cử để giành lấy vị trí thống đốc Georgia từ tay Brian Kemp, người thuộc đảng Cộng hòa. Ông ăn tối tại Mar-a-Lago với thượng nghị sĩ Florida Rick Scott, chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa tại Thượng viện, người đã hứa sẽ hậu thuẫn những nghị sĩ đương nhiệm của đảng Cộng hòa, bao gồm thượng nghị sĩ Alaska Lisa Murkowski, người đã bỏ phiếu kết tội Trump trong phiên tòa ở Thượng viện vào tháng trước. Scott đăng trên Twitter cuối tuần trước rằng ông đã có một "cuộc gặp tuyệt vời" với Trump.
"Đối với các chính trị gia bình thường, những hành động này cho thấy ông ấy đang thuận theo cả đôi đường. Nhưng thực chất, Trump chỉ đang cố gắng làm theo sao cho có lợi cho mình", một cựu quan chức Nhà Trắng thời Trump nói. "Ông ấy chỉ muốn duy trì quyền lực và ảnh hưởng đối với đảng Cộng hòa và không quan tâm liệu có động thái nào của mình ảnh hưởng đến sự thành công lâu dài của các tổ chức hoặc cá nhân khác hay không".
Cựu tổng thống dường như đã quen với cuộc sống hậu Nhà Trắng, ông tiếp tục được những người có mặt ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago hoan nghênh mỗi khi xuất hiện. Ông dành nhiều thời gian trong ngày để xem tin tức, gọi điện và chơi golf tại câu lạc bộ cách đó vài km.
Đội ngũ cố vấn khá ít ỏi của Trump nói rằng họ đang sàng lọc những ứng viên bầu cử giữa kỳ muốn được Trump hậu thuẫn và thúc đẩy nỗ lực gây quỹ. Những người từng phụ trách chiến dịch tranh cử năm 2020 của Trump, Brad Parscale, Bill Stepien và Justin Clark, phụ trách sàng lọc các ứng viên và đang tìm cách thiết lập sự hiện diện trên mạng của ông, trong khi Dave Bossie và Corey Lewandowski đang họp với cựu tổng thống để khởi động một tổ chức gây quỹ mới thay mặt cho ông.
Đồng thời, Trump tiếp tục gọi điện cho những người bạn và các cựu quan chức Nhà Trắng, hỏi ý kiến họ ông nên cố gắng loại bỏ đảng viên Cộng hòa nào và liệu họ có thấy ứng viên ông cân nhắc hậu thuẫn phù hợp hay không. Một cựu quan chức chính quyền mô tả Trump một "quả bi sắt" thường đột ngột đổi hướng đi hoặc ngay lập tức chấp nhận ý tưởng mới sau khi trò chuyện với một người bạn hoặc cố vấn bên ngoài. Thói quen đó thường khiến các phụ tá cố định bị "xoay như chong chóng".
"Có khi Trump đột ngột quyết định hậu thuẫn ứng viên mà không cần trải qua quy trình ông ấy đã nhất trí ba ngày trước. Thực sự vô tổ chức", một cựu quan chức Nhà Trắng nói.
Các đảng viên Cộng hòa lo ngại ông cũng chưa chắc về tương lai chính trị của mình. Trump vẫn chưa nói rõ ông có tranh cử năm 2024 hay không và điều đó khiến những ứng viên tiềm năng khác của đảng Cộng hòa thấp thỏm.
"Chính trị là sở thích của ông ấy và ông ấy đang tận hưởng thú vui đó bên cạnh các cuộc chơi golf", một cựu cố vấn của Trump cho biết. "Câu hỏi lớn nhất là ông ấy có tái tranh cử không? Vì nếu ông ấy không làm vậy, mọi người sẽ nhanh chóng mất hứng thú. Miễn là Trump còn mập mờ rằng ông ấy có thể tái tranh cử, cựu tổng thống vẫn thu hút được sự chú ý và được truyền thông đưa tin".
Nhưng khi đã không còn tài khoản Twitter, cựu tổng thống phải dựa vào việc đưa ra các tuyên bố thông qua văn phòng cựu tổng thống hoặc PAC. Ông đã đưa ra hơn 20 tuyên bố kể từ khi rời Nhà Trắng. Những tuyên bố gần đây chỉ trích lãnh đạo thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell và yêu cầu được công nhận công lao trong chiến dịch tiêm phòng Covid-19 hiện tại.
Trump, yêu thích xem tin tức trên truyền hình cáp, đã tránh lên tiếng phản bác những chương trình chỉ trích ông gần đây, nhưng ông đang cảm thấy
muốn lên tiếng bàn luận về các vấn đề.
Trước khi cố vấn cấp cao Jason Miller xuất hiện vào giữa tuần trước trên podcast "War Room" do cựu chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Steve Bannon dẫn chương trình, Trump nói với Miller rằng ông có thể "tạo ra tin tức nhỏ" bằng cách thể hiện quan điểm của cựu tổng thống về cuộc phỏng vấn của Harry và Meghan.
"Khi tôi nói chuyện với cựu tổng thống sáng nay, ông ấy nói 'từ ngày trước tôi đã thấy Meghan không ổn và bây giờ mọi người mới nhìn thấy điều đó. Nhưng các bạn nhận ra nếu bạn nói bất cứ điều gì tiêu cực về Meghan Markle, bạn sẽ bị mất việc", Miller kể lại cuộc trò chuyện của ông với Trump, nhắc đến Piers Morgan, người dẫn chương trình "Good Morning Britain" đã nghỉ việc sau khi cho rằng những tiết lộ của Meghan là dối trá.
Một số trợ lý thân cận mô tả việc Trump ngừng hoạt động trên Twitter là khoảng thời gian nghỉ ngơi đáng hoan nghênh, để những tuyên bố hiếm hoi của ông có sức nặng hơn là liên tục bày tỏ quan điểm trên mạng.
Tuy nhiên, nhiều hoạt động chính trị gần đây của ông đã bị đảng Cộng hòa "nhún vai" hờ hững. Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (RNC) phớt lờ phản đối của Trump về việc lấy danh nghĩa ông để gây quỹ. Cuối tuần trước, RNC còn dùng tên của ông để chào mời.
"Các bạn muốn gặp Tổng thống Trump ư?", một lời kêu gọi gây quỹ có đoạn viết, chào mời cơ hội dùng bữa với Trump tại bữa tiệc sắp tới của các nhà ủng hộ và thậm chí chụp ảnh với cựu tổng thống.
Phương Vũ (Theo Politico)