Nhiều người nói rằng chưa thấy ai tốn vài chục năm để trả nợ mua nhà. Điều này là đương nhiên vì những đợt sốt đất cũng mới chỉ xuất hiện khoảng 20 năm nay mà thôi.
Tôi nhớ năm 1995 (cách đây 28 năm) khi đó gia đình tôi được người nhà chào bán 5 triệu đồng một lô đất 100 m2. Khi đó nhà tôi có sẵn 15 triệu nhưng bố tôi không mua mà quyết định mua xe máy. Tới nay lô đất đó được định giá 5 tỷ.
Năm 2007 tôi mua lô đất 375 triệu, tôi mất 5 năm trả hết nợ, nay nó được định giá 12 tỷ, nếu với mức lương 20 triệu đồng một tháng của tôi bây giờ thì không bao giờ có thể mua được căn nhà tôi đang ở.
Vậy nên chuyện chưa thấy ai tốn vài chục năm trả nợ mua nhà là đúng, bởi vì họ mua từ thời đất còn được định giá ở mức thu nhập người dân bình thường có thể chi trả, còn hiện tại đã bị đẩy lên tới mức phải xuất sắc lắm mới có khả năng mua được nhà.
Đầu tư để làm gia tăng giá trị của đất thì mãi mãi sẽ vẫn đạt được lợi nhuận. Lợi nhuận của ngành bất động sản ở các nước phát triển luôn thấp hơn sản xuất công nghiệp hay thương mại.
Nhưng khổ nỗi ở Việt Nam những ai lao vào cuộc đua đất đai cũng đều nhắm tới mục đích "mua đi bán lại lời nhanh". Họ chấp nhận vùng vẫy với "lãi kép", đi vay tiền để lao vào cơn thổi giá đất đai. Lợi nhuận kỳ vọng từ bất động sản luôn cao hơn rất nhiều so với sản xuất kinh doanh. Thế nên khi thị trường trở về đúng giá trị thực thì nhiều người vỡ mộng.
Càng nhiều người vay mượn tiền để mua bất động sản thì họ càng phải thổi giá nó lên để chốt lời. Kết quả là người cần ở thực sự càng ngày càng khó mà mua được. Cho nên giảm việc vay mượn mua bất động sản mới kéo giảm giá được.
Tôi cho rằng nên công khai đưa các tiêu chuẩn định giá đất vào luật. Định giá đất sử dụng các tiêu chí nào: Lợi nhuận kinh doanh trên đất, lãi suất ngân hàng, khoảng cách đến các công trình phúc lợi càng gần thì định giá càng cao...
Khi mà người dân có thể tự xác định được giá trị thật của đất tại mọi thời điểm thì sẽ không có chỗ cho việc thổi giá vô tội vạ. Khi mà tốc độ tăng giá đất nhỏ hơn lãi suất tiền gửi ngân hàng thì chẳng ai còn mặn mà ôm nhiều đất nữa.
Chỉ khi đó, cái gọi là " giá thị trường" mới được xác lập sát với thực tế. Còn hiện nay thì mỗi năm người dân cứ tự động cộng thêm 10% vào giá đất để giao dịch, hoặc có biến động gì thì "thổi" giá lên 20 -30%, hoặc các cò lái tự đẩy giá để hưởng chênh lệch cao khiến người có nhu cầu mua ở thực sự không thể mua nổi.
Quang Tân
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.