Tommy Prince (phải) cùng đồng đội. Ảnh: War History.
Tommy Price được coi là một trong những cựu binh có nhiều huân huy chương nhất trong lịch sử Canada, nhờ hành động chiến đấu dũng cảm trong Thế chiến II. Ông nổi tiếng với khả năng di chuyển bí mật, đến mức đột nhập vào trại lính Đức chỉ để ăn trộm một đôi giày, thay vì ra tay giết đối phương, theo War History.
Sau khi Thế chiến II nổ ra ở châu Âu, Prince gia nhập lực lượng công binh hoàng gia Canada năm 1940, rồi sau đó được cử đi học nhảy dù ở Anh. Nhờ tài săn bắn và khả năng lần theo dấu vết, Prince tốt nghiệp loại xuất sắc, được phong hàm trung sĩ khi trở về Tiểu đoàn dù Canada năm 1942. Đây chính là đơn vị kết hợp với đặc nhiệm Mỹ để hình thành Lực lượng Đặc nhiệm số 1.
Sau khi thực hiện một số nhiệm vụ, chỉ huy nhận thấy Prince có kỹ năng lần theo dấu vết tuyệt vời nên đã chuyển ông qua đội trinh sát, chuyên tìm hiểu mục tiêu trước khi đơn vị tấn công căn cứ địch.
Tuy nhiên, phải đến chiến dịch giải phóng Rome, Italy, Prince mới khiến đồng đội kinh ngạc bởi sự dũng cảm của mình.
Trong chiến dịch này, đơn vị của Prince liên tục giao tranh ác liệt với phát xít Đức suốt ba tháng. Đến ngày 8/2/1944, ông tình nguyện một mình thực hiện nhiệm vụ trinh sát hậu phương địch. Prince thông báo cho chỉ huy vị trí đóng quân và di biến động của kẻ thù qua hệ thống dây điện thoại dài 1,5 km, giúp quân Đồng minh tấn công chính xác vào các mục tiêu, phá hủy 4 cứ điểm quan trọng của phát xít Đức.
Trong một lần ở giữa hai làn đạn, Prince không thể liên lạc được với đồng đội. Ông đoán rằng hệ thống dây điện thoại đã bị đứt, nên quyết định thực hiện một trong những hành động dũng cảm nhất trong sự nghiệp của mình.
Prince cởi bỏ quân phục và mặc bộ quần áo mà một người nông dân bỏ lại trong trang trại bỏ hoang. Ông mạo hiểm vác một cái cuốc đi vào lãnh thổ Đức chiếm đóng, giả vờ đang làm việc trong trang trại. Lính Đức không phát hiện ra ông và Prince nhanh chóng lần ra chỗ dây bị đứt. Ông giả vờ cúi xuống buộc dây giày để nối lại đường dây.
Loại giày được Tommy Prince sử dụng khi đột nhập trại lính Đức. Ảnh: War History.
Tommy Prince trở về trang trại để quan sát địch và tiếp tục cung cấp thông tin. Những dữ liệu này chính xác đến mức quân Đức buộc phải rút lui chỉ trong một thời gian ngắn. Khi trở về đơn vị, ông được đồng đội đề nghị tặng huân chương vì sự dũng cảm phi thường.
Sau khi giải phóng Rome, Đơn vị đặc nhiệm số 1 được điều đến miền nam nước Pháp. Trong một lần trở lại đơn vị sau nhiệm vụ trinh sát, ông và một đồng đội bị kẹt giữa trận đánh ác liệt của hai phe. Tổ trinh sát hai người chiếm lĩnh vị trí và khai hỏa, bắn hạ nhiều lính đối phương trước khi quân Đức buộc phải rút lui.
Viên chỉ huy người Pháp đã rất sốc khi biết chính Prince và một đồng đội đã khiến lính Đức rút lui. Ông nghĩ rằng hỏa lực dồn dập như vậy chỉ có thể xuất phát từ nhóm 50 binh sĩ Đồng minh.
Prince thường mang theo một đôi giày thổ dân Bắc Mỹ trong túi và đi chúng vào ban đêm để bí mật lẻn vào doanh trại phát xít Đức như chỗ không người, đôi khi làm những việc điên rồ như ăn trộm giày của lính Đức thay vì giết họ, khiến quân Đức gọi Đơn vị đặc nhiệm số 1 là "Lữ đoàn Quỷ dữ".
Prince được trao thưởng nhiều huân chương danh giá, trong đó có cả huân chương Ngôi sao bạc của Mỹ. Sau chiến tranh, ông đảm nhận nhiều vị trí khác nhau trong quân đội, trước khi nghỉ hưu và qua đời ở tuổi 62.
Duy Sơn