"Máy bay P-8A mã hiệu AE68A2 liên tục tuần tra dọc bờ biển phía đông Trung Quốc, cách đường cơ sở ngoài khơi Thượng Hải khoảng 41 hải lý (76 km). Đây có thể là lần hiện diện gần Trung Quốc đại lục nhất của máy bay trinh sát Mỹ trong những năm gần đây", tổ chức Sáng kiến Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) thuộc Viện Nghiên cứu Đại dương Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, đăng trên Twitter hôm qua.
Tàu khu trục USS Rafael Peralta sau đó cũng hiện diện cách đường cơ sở ngoài khơi Thượng Hải khoảng 100 hải lý (185 km), trong khi trinh sát cơ EP-3E quần thảo khu vực phía nam eo biển Đài Loan, cách tỉnh Phúc Kiến khoảng 106 km.
Bộ Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc chưa bình luận về thông tin trên.
Trinh sát cơ P-8A Mỹ cất cánh tại Nhật Bản hôm 15/7. Ảnh: US Navy.
Chuyến áp sát diễn ra không lâu sau khi Trung Quốc yêu cầu Mỹ đóng cửa Tổng lãnh sự quán tại Thành Đô nhằm đáp trả vụ Washington ra lệnh đóng cửa Tổng lãnh sự quán của Bắc Kinh tại thành phố Houston, bang Texas. Đây cũng là ngày thứ 12 liên tiếp máy bay quân sự Mỹ hoạt động ở vùng trời gần Trung Quốc đại lục.
SCSPI cho biết các máy bay của Mỹ thường tiếp cận bờ biển Trung Quốc trong phạm vi khoảng 50-60 hải lý. Trong ba tuần đầu tiên của tháng 7, trinh sát cơ của Mỹ 50 lần hoạt động trên Biển Đông, trùng thời điểm quân đội hai nước tổ chức tập trận hoặc diễn tập trong khu vực.
Vào những ngày cao điểm, có tới 8 máy bay Mỹ hoạt động gần bờ biển Trung Quốc, gồm trinh sát cơ P-8A, EP-3E, RC-135W và máy bay tiếp liệu KC-135. Một trong những ngày cao điểm như vậy diễn ra hôm 3/7, khi hai nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz tiến vào khu vực Biển Đông. Hai nhóm tác chiến diễn tập chung hai lần vào ngày 4 và 17/7.
Đường bay của chiếc P-8A ngoài khơi Thượng Hải hôm 26/7. Ảnh: SCSPI.
Giám đốc SCSPI Hồ Ba nói các máy bay Mỹ hoạt động tại Biển Đông làm nhiệm vụ tuần tra chống ngầm, thu thập tín hiệu liên lạc, phát hiện tần số radar và một số thông tin khác. Khi quân đội Trung Quốc tập trận trái phép ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam hồi đầu tháng 7, trinh sát cơ của Mỹ có thể thu thập dữ liệu về thiết bị điện tử của lực lượng này.
Căng thẳng Mỹ - Trung liên quan đến vấn đề Biển Đông gần đây gia tăng, trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường hoạt động đòi yêu sách chủ quyền phi lý trong khu vực. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 13/7 ra tuyên bố bác hầu hết yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, trong khi hải quân Mỹ tăng cường diễn tập với đồng minh và hoạt động tuần tra tự do hàng hải trong khu vực.
Vũ Anh (Theo SCMP)