Bội nhiễm là xuất hiện thêm một hay nhiều vi khuẩn, virus mới bên cạnh bệnh lý chính, trong bối cảnh bệnh do adenovirus tăng cao tại Hà Nội.
Như bé Minh 4 tuổi ở Long Biên, sốt kèm theo nôn, ban đầu người nhà cho là mắc vấn đề đường ruột nên đưa đi siêu âm ổ bụng. Không phát hiện bất thường, bố mẹ tiếp tục cho bé test sốt xuất huyết, kết quả âm tính. Bé sốt cao đến ngày thứ 6 không đáp ứng thuốc, ho, đau họng, khó thở, gia đình đưa vào viện, bác sĩ xác định mắc adenovirus bội nhiễm gây biến chứng viêm phổi.
Bé Minh là một trong nhiều bệnh nhi bị bội nhiễm sau mắc adenovirus đang được điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. TS.BS Nguyễn Văn Tùng, Phó Chủ nhiệm Khoa nhi, cho biết adenovirus đa phần gây biểu hiện từ mức độ nhẹ - vừa, biểu hiện là viêm kết mạc, viêm họng, viêm đường hô hấp trên, thanh quản... Trường hợp biến chứng nặng, bội nhiễm vi khuẩn, phụ thuộc vào type adenovirus, độ tuổi và sức đề kháng của trẻ.
Trẻ bị bội nhiễm có thể suy hô hấp nặng, cần hỗ trợ thở máy, có trường hợp phải can thiệp ECMO (hệ thống hỗ trợ tim phổi ngoài cơ thể). Một số trường hợp hệ miễn dịch yếu có thể gặp biến chứng nặng như viêm dạ dày, viêm dạ dày ruột, viêm não, màng não. Tình trạng "bệnh chồng bệnh" khiến trẻ đối diện với nguy cơ tử vong nếu không được chăm sóc đúng cách.
"Khi nhiễm virus, hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu, cùng với đó là sự tổn thương niêm mạc đường hô hấp do virus gây ra rất dễ tạo điều kiện cho các vi khuẩn xâm nhập, đặc biệt là vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp, làm nặng thêm tình trạng adenovirus ở trẻ", bác sĩ Tùng nói và thêm rằng khi gặp tình trạng bội nhiễm, quá trình điều trị sẽ khó khăn hơn do vi khuẩn hoặc virus đó có thể có khả năng kháng thuốc.
Bác sĩ Tùng khám cho trẻ mắc bệnh hô hấp. Ảnh: Thuỳ Linh
Bác sĩ Tùng cho biết đặc điểm bội nhiễm sau mắc adenovirus là trẻ có thể sốt tăng lên, ho đờm đặc hơn hoặc ho có đờm xanh, đờm vàng... Những vi khuẩn dễ tấn công nhất khi trẻ nhiễm adenovirus là vi khuẩn gây viêm đường hô hấp, đặc biệt là viêm đường hô hấp dưới, khiến trẻ dễ bị viêm phổi, viêm phế quản phổi, có thể dẫn đến suy hô hấp. Nếu không điều trị kết hợp và phát hiện những bội nhiễm này thì sức khỏe của trẻ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.
Theo bác sĩ Tùng, trẻ nhiễm adenovirus được cách ly tại phòng bệnh riêng, hỗ trợ hô hấp (thở oxy hoặc thở máy) khi cần. Trẻ được điều trị theo triệu chứng, như hạ sốt nếu sốt cao, bù nước điện giải, bổ sung dinh dưỡng, sử dụng thuốc kháng virus với trường hợp nặng, suy giảm miễn dịch.
Để phòng bội nhiễm vi khuẩn, bác sĩ khuyên nên tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ bằng cách cung cấp dinh dưỡng đầy đủ. Cho trẻ tiêm các loại vaccine theo lịch tiêm chủng hoặc vaccine đường uống để ly giải vi khuẩn, kích thích hệ thống miễn dịch, tạo ra các kháng thể phòng chống vi khuẩn gây bội nhiễm đường hô hấp.
Người nhà vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên như nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn thì súc miệng nước muối sinh lý. Vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh bị nhiễm lạnh, đeo khẩu trang khi ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm.
Trẻ có biểu hiện bất thường về hô hấp, cha mẹ cần đưa đến cơ sở y tế để khám, điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, bác sĩ Tùng khuyến cáo.
Lê Nga