Trả lời:
Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy con người là ổ chứa tự nhiên duy nhất của vi khuẩn não mô cầu. Người mang vi khuẩn não mô cầu có thể không có triệu chứng.
Vi khuẩn lây truyền từ người sang người qua các giọt bắn đường hô hấp, sau đó bám vào và sinh sôi ở niêm mạc vòm họng và hầu họng. Ở trẻ nhỏ hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu hoặc vượt qua hàng rào máu não gây ra nhiễm trùng huyết, viêm màng não.
Do vậy, nguồn lây não mô cầu có thể từ bất kỳ ai. Ví dụ cha mẹ khỏe mạnh có thể mang vi khuẩn não mô cầu trong vòm họng và lây truyền vi khuẩn cho con qua hành động ôm hôn con.
Vi khuẩn não mô cầu có 5 nhóm huyết thanh gây bệnh phổ biến, gồm A, B, C, Y, W - các nhóm này có thể phòng ngừa nhờ vaccine. Trẻ cần tiêm phòng đầy đủ các nhóm với ba loại:
Loại nhóm B thế hệ mới: chỉ định cho người hai tháng đến 50 tuổi, tiêm hai mũi cơ bản cách nhau 1-2 tháng và mũi nhắc tùy theo độ tuổi.
Mũi ngừa nhóm B-C: tiêm cho người từ 6 tháng đến 45 tuổi, lịch tiêm hai mũi cách nhau 6-8 tuần.
Loại phòng ngừa nhóm A, C, Y, W-135: tiêm cho trẻ từ 9 tháng đến 23 tháng tuổi, phác đồ hai liều cách nhau ba tháng. Người 24 tháng đến 55 tuổi tiêm một liều.
Hiện ba loại vaccine này được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó loại ngừa nhóm B và nhóm A, C, Y, W-135 được ưu tiên nhằm phòng ngừa nhiều chủng vi khuẩn gây bệnh hơn.
Viêm màng não do não mô cầu nhóm B là bệnh truyền nhiễm có thể gây tử vong chỉ trong 24 giờ từ khi phát bệnh hoặc gây di chứng tàn phế suốt đời. Triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng như nhức đầu, đau họng, sốt, buồn nôn, dễ nhầm lẫn với bệnh khác như cảm cúm, dễ bị chẩn đoán sai dẫn đến điều trị bệnh không kịp thời.
BS.CKI Nguyễn Công Luận
Quản lý Y khoa khu vực 2 Đông Nam Bộ, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine để bác sĩ trả lời tại đây.