Vậy con tôi có tiêm được vaccine phòng Covid-19 không? (Trần Thị Ngọc, 42 tuổi, TP HCM)
Trả lời:
Một nghiên cứu ở Mỹ cho biết, người thừa cân hay béo phì dễ bị chuyển nặng nếu mắc Covid-19, chiếm khoảng 30% trong tổng số bệnh nhân nhập viện vì Covid-19 ở nước này. Khi nhiễm bệnh, người béo phì cần được điều trị tại các đơn vị chăm sóc tích cực (ICU), thở máy hoặc can thiệp tim - phổi nhân tạo (ECMO) và có nguy cơ tử vong cao, đặc biệt ở người dưới 65 tuổi. Nếu may mắn lành bệnh, họ cũng có nhiều khả năng mắc Hội chứng Covid-19 kéo dài hơn với nhiều triệu chứng dai dẳng.
Béo phì là một bệnh phức tạp vì người bị thừa cân không chỉ liên quan tới hơn 200 bệnh lý mãn tính và biến chứng khác nhau (bao gồm bệnh tim mạch, đái tháo đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh về phổi, huyết phối...) mà còn là một trong các yếu tố nguy cơ mạnh nhất làm tăng tỷ lệ tử vong do Covid-19 (chỉ kém yếu tố tuổi tác).
Mặt khác, béo phì làm suy yếu hệ thống miễn dịch và tạo ra trạng thái viêm mạn tính; dung tích và dự trữ của phổi giảm làm cho việc thông khí (hô hấp) khó khăn hơn; các chất béo dư thừa có thể ảnh hưởng đến các chức năng chống viêm của cơ thể bởi các tế bào mỡ phì đại bị rối loạn chức năng khi mắc béo phì tạo ra quá nhiều cytokine dẫn đến việc tăng các đại thực bào, tạo ra một lượng lớn các phân tử tiền viêm gây tăng khả năng bị viêm trong cơ thể.
Trên thế giới đã ghi nhận những trường hợp trẻ bị béo phì mắc Covid-19 nặng phải điều trị ở ICU. Những ca này có tình trạng chung là bị béo phì nhiễm Covid-19 (có/không có bệnh nền), nhập viện với tổn thương phổi, suy hô hấp ngày càng nặng hơn, và thêm Hội chứng Viêm đa hệ thống liên quan đến Covid-19 ở trẻ em (MIS-C).
Theo báo cáo điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia vào tháng 9/2021, tỷ lệ béo phì ở trẻ em tại TP HCM đã vượt 50%. Tại Hà Nội, tỷ lệ này là 41%. Do đó, trong bối cảnh vaccine Covid-19 khan hiếm hiện nay, trẻ em béo phì, suy thận, suy gan, mắc bệnh ung thư, hen suyễn... là nhóm cần ưu tiên chủng ngừa để tránh biến chứng nặng, nguy cơ tử vong di Covid-19.
Hiện nay, các khuyến cáo về lối sống và chế độ ăn cho bệnh nhân béo phì vẫn chưa có bằng chứng mạnh mẽ trong việc phòng Covid-19. Chính vì vậy, để chủ động ngăn ngừa Covid-19, trẻ em bị thừa cân, béo phì cần thực hiện các biện pháp:
- Tiêm ngừa vaccine phòng Covid-19 càng sớm càng tốt
- Tập thể dục, tích cực vận động, ngay cả trong nhà
- Chế độ ăn uống dinh dưỡng hợp lý, kiểm soát cân nặng
- Điều trị các bệnh nội khoa mạn tính (nếu có)
- Tuân thủ nguyên tắc: đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, không tập trung nơi đông người và rửa tay thường xuyên
Trẻ bị béo phì cần phải tuân thủ theo các khuyến nghị của bác sĩ về dinh dưỡng và hoạt động thể chất, cũng như các biện pháp giãn cách xã hội và phòng ngừa nhiễm virus. Liên hệ với cơ sở y tế gần nhất nếu lo lắng về tình trạng sức khỏe của mình hoặc cảm thấy đau ốm, mệt mỏi.
BS.CKI. Bạch Thị Chính
Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
