Nội dung được đề cập trong văn bản khẩn do Phó chủ tịch UBND TP HCM Dương Anh Đức gửi Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống Covid-19 về góp ý dự thảo hướng dẫn Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 của Bộ Y tế.
Theo dự thảo của Bộ Y tế, có ba tiêu chí đánh giá thích ứng an toàn Covid-19 là: ít nhất 80% dân số trên 50 tuổi được tiêm đủ liều vaccine; tất cả trạm y tế phường, xã có oxy y tế và kế hoạch lập trạm y tế lưu động cũng như Tổ chăm sóc người nhiễm; lập cơ sở điều trị Covid-19 theo mô hình tháp 3 tầng, đảm bảo tối thiểu 2% số giường hồi sức cấp cứu (ICU) trên tổng ca bệnh dự báo cao nhất.
Có bốn cấp độ nguy cơ dịch bệnh và các biện pháp ứng phó tương ứng, gồm: cấp 1 (nguy cơ thấp - bình thường mới), màu xanh; cấp 2 (nguy cơ trung bình), màu vàng; cấp 3 (nguy cơ cao), màu cam; cấp 4 (nguy cơ rất cao), màu đỏ. Chỉ số đánh giá nguy cơ dịch dựa trên một số tiêu chí như số ca nhiễm mỗi tuần trên 100.000 dân; tỷ lệ người trưởng thành (từ 18 tuổi) được tiêm vaccine. Nếu địa bàn chưa đạt tỷ lệ tiêm 80% người trên 50 tuổi phải tăng biện pháp chống dịch lên một cấp.
Theo đó, với chỉ số về số giường hồi sức, thành phố đề nghị bổ sung quy định bảo đảm tối thiểu 2% giường hồi sức cấp cứu (có máy thở) và 5% giường có oxy điều trị bệnh nhân Covid-19 tại các cơ sở y tế. Với chỉ số 80% người trên 50 tuổi tiêm đủ liều vaccine phòng Covid-19, TP HCM kiến nghị điều chỉnh thành ít nhất 80% người trên 65 tuổi hoặc 50% người trên 50 tuổi được tiêm đủ liều vaccine. Thành phố cũng đề nghị thống kê người nhiễm sau khi khỏi bệnh (có kháng thể và sinh miễn dịch trong vòng 6 tháng) vào số người được tiêm đủ vaccine.
Với chỉ số ca nhiễm mới tại cộng đồng trên 100.000 dân mỗi tuần, thành phố cho rằng chỉ số này rất phù hợp các địa phương dịch chưa bùng phát, nhưng khó đạt với những địa phương mà dịch xâm nhập sâu cộng đồng. Do đó, thành phố đề xuất thay thế chỉ tiêu này bằng số ca nặng và tử vong trên 100.000 dân một tuần.
Về phân chia cấp độ dịch, UBND TP HCM kiến nghị 2 phương án. Trong đó, phương án một bổ sung phần đánh giá cho các địa phương có tỷ lệ 95% người trên 18 tuổi đã tiêm một mũi vaccine. Địa phương đạt tỷ lệ này có thể linh hoạt áp dụng các biện pháp nới lỏng hoạt động kinh tế xã hội ở một cấp thấp hơn. Nếu địa phương không đạt tỷ lệ 80% người trên 50 tuổi tiêm đủ mũi vaccine thì phải nâng một cấp độ dịch (trong trường hợp Bộ Y tế cấp đủ vaccine nhưng địa phương không đảm bảo tiến độ tiêm).
Phương án 2 là giữ tỷ lệ tiêm chủng như dự thảo của Bộ Y tế (mốc 70%), nhưng chỉ số bắt buộc áp dụng cho ít nhất 50% người trên 50 tuổi được tiêm đủ vaccine, nếu chỉ số này không đạt thì phải nâng lên 1 cấp độ dịch (khi Bộ Y tế cấp đủ vaccine nhưng địa phương không đảm bảo tiến độ).
Về các biện pháp y tế để thích ứng an toàn, linh hoạt, TP HCM đề xuất không cách ly tập trung F1 để giảm nguy cơ lây nhiễm chéo tại cơ sở cách ly, tiết kiệm nguồn lực tài chính cho địa phương và người dân. Thay vào đó, thành phố đề nghị cho phép địa phương chủ động, linh hoạt trong phương án cách ly F1.
Chính quyền thành phố cũng đề nghị cơ quan soạn thảo định nghĩa ca mắc mới là ca phát hiện qua xét nghiệm PCR, tính hàng tuần bằng số ca mắc mới tại cộng đồng trên 100.000 dân (không tính trong cơ sở cách ly tập trung); lấy tỷ lệ trung bình của 2 tuần liên tiếp để quyết định chuyển mức độ nguy cơ. Số lượng xét nghiệm tối thiểu là 1.500 xét nghiệm trên 100.000 dân trong 28 ngày để đánh giá đúng số ca mắc mới.
Về các biện pháp thích ứng ở 4 cấp độ dịch, thành phố đề nghị bổ sung yêu cầu số lượng người tham gia hoạt động ngoài trời nhiều hơn hoạt động trong nhà, và cả 2 môi trường đều cần nhấn mạnh tiêm đủ liều vaccine và tuân thủ 5K. Hiện, trong dự thảo, cả 2 nhóm hoạt động này đều cho phép số lượng người tham gia giống nhau ở cả 4 cấp độ dịch.
Trong dự thảo, Bộ Y tế đề nghị chỉ tổ chức quản lý, điều trị F0 tại nhà với địa phương ở cấp độ dịch 3 và 4. Tuy nhiên, TP HCM đề nghị áp dụng biện pháp này tại cả 4 cấp độ dịch.
Trước đó, Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi đã kiến nghị Thủ tướng xem xét cho phép thành phố áp dụng quy định riêng để có thể mở cửa nền kinh tế vì một số điều kiện đặc thù. Thành phố cũng kiến nghị Thủ tướng ưu tiên vaccine cho TP HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam để sớm đạt độ bao phủ.
Đợt dịch thứ tư bùng phát từ ngày 26/5 đến nay, đô thị lớn nhất nước, với khoảng 13 triệu dân, đã ghi nhận 371.660 ca nhiễm (gần 50% tổng ca nhiễm của cả nước) và trải qua hơn 100 ngày giãn cách với nhiều cấp độ khác nhau. Hiện, TP HCM tiêm vaccine cho hơn 95% số người trên 18 tuổi và chuẩn bị 11 chiến lược cho việc mở cửa, khôi phục kinh tế.
Hữu Công