Tổng thống Hàn Quốc điện đàm với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ngày 4/8 khi bà đang thăm Hàn Quốc, thay vì gặp trực tiếp. Bà Pelosi tới Seoul sau khi kết thúc chuyến thăm gây tranh cãi ở Đài Loan.
Ông Yoon, người nhậm chức hồi tháng 5, đã lên kế hoạch đi nghỉ trước khi bà Pelosi quyết định đến thăm khu vực. Văn phòng tổng thống Hàn Quốc tuần này thông báo ông không thể gặp bà Pelosi, trong khi Ngoại trưởng Park Jin đang ở Campuchia dự hội nghị với ASEAN.
Tuy nhiên, Tổng thống Hàn Quốc được cho là đang ở nhà riêng tại Seoul trong chuyến thăm của bà Pelosi. Khi bà Pelosi đến Hàn Quốc tối 3/8, ông Yoon đã ở nhà hát và sau đó ăn tối cùng một số diễn viên.
Những người chỉ trích cáo buộc ông Yoon không gặp bà Pelosi để tránh sự phản đối từ Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc.
"Tôi không thể hiểu tại sao lãnh đạo quốc hội một quốc gia đồng minh thăm Hàn Quốc và Tổng thống của chúng ta không gặp bà ấy. Đi nghỉ không thể là cái cớ", Yoo Seung-min, cựu nghị sĩ cấp cao đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền của ông Yoon, đăng Facebook ngày 4/8. "Chúng ta có thể hiểu gì đây về việc Tổng thống xem kịch tại nhà hát và gặp diễn viên, nhưng không gặp Chủ tịch Hạ viện Mỹ?".
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi phát biểu tại cuộc họp báo ở quốc hội Hàn Quốc ngày 4/8. Ảnh: AFP.
Lần gần nhất tới thăm Hàn Quốc hồi năm 2015, bà Pelosi đã gặp tổng thống khi đó là Park Geun-hye và ngoại trưởng Yun Byung-se.
"Bà Pelosi là quan chức quyền lực thứ ba ở Mỹ nên nếu là trước đây, tổng thống hoặc ngoại trưởng sẽ hội đàm với bà ấy. Tôi nghĩ lần này chính phủ dường như quyết định không chính trị hóa quá mức vấn đề hay đối kháng không cần thiết với Trung Quốc", Kim Heung-kyu, giám đốc Viện Chính sách Mỹ -Trung tại Đại học Ajou, Hàn Quốc nhận định.
Kim Jae-chun, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sogang ở Seoul và là cựu cố vấn cho chính phủ của bà Park Geun-hye, cho rằng Tổng thống Yoon "có vẻ không gặp bà Pelosi vì cảm thấy áp lực bởi những chỉ trích ngày càng tăng từ Bắc Kinh về chính sách ngoại giao và an ninh của Seoul".
"Điều này gây hiểu lầm cả trong nước và quốc tế, rằng ông ấy đang cố gây thiện cảm với Bắc Kinh. Bà Pelosi là quan chức rất quan trọng của Mỹ. Lãnh đạo Đài Loan và Nhật Bản đều gặp bà ấy, nên việc Tổng thống Yoon không gặp không phải là lựa chọn tốt", Kim nói.
Đài truyền hình Hàn Quốc TBS dẫn lời một quan chức tại Nhà Xanh phủ nhận Trung Quốc là nguyên nhân khiến ông Yoon không gặp bà Pelosi, vì lịch trình của ông đã được hoàn tất trước khi chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ được công bố.
Trong chuyến thăm Hàn Quốc, bà Pelosi đã gặp chủ tịch quốc hội Kim Jin-pyo và các thành viên đảng cầm quyền, đảng đối lập. Bà cũng tới thăm Khu Phi quân sự (DMZ) ngăn cách Hàn Quốc và Triều Tiên, trở thành quan chức Mỹ cấp cao nhất tới đây kể từ khi tổng thống Donald Trump gặp lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại khu vực này năm 2019.
Trung Quốc được cho là muốn cải thiện quan hệ với Hàn Quốc dưới thời tổng thống mới. Phó chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn đã tới dự lễ nhậm chức của Tổng thống Hàn Quốc hồi tháng 5. Ông Vương là quan chức cấp cao nhất Trung Quốc từ trước tới nay dự lễ nhậm chức của một tổng thống Hàn Quốc.
Khi được hỏi về chuyến đi của ông Vương tới Hàn Quốc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh "Trung Quốc và Hàn Quốc đang và sẽ vẫn là những nước láng giềng thân thiết, những đối tác quan trọng của nhau".
Tân Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tuyên thệ nhậm chức tại quốc hội ngày 10/5. Ảnh: AFP.
Một ngày sau khi bà Pelosi rời Đài Loan, Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật quanh hòn đảo với quy mô chưa từng có. Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Trung Quốc cho biết hơn 100 máy bay quân sự được điều động làm nhiệm vụ do thám, hỗ trợ trong ngày đầu tập trận, trong khi hơn 10 tàu khu trục được triển khai để ngăn chặn tiếp cận khu vực diễn ra tập trận và giúp điều phối các thử nghiệm.
Huyền Lê (Theo Guardian, Financial Times)