Trong phán quyết được công bố ở khu phức hợp tư pháp thị trấn Badhoevedorp, tỉnh Noord-Holland hôm nay, chủ tọa Hendrik Steenhuis nói rằng chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines bị bắn hạ năm 2014 bởi một tên lửa do Nga sản xuất. Tên lửa được bắn từ cánh đồng ở miền đông Ukraine và Nga có toàn quyền kiểm soát lực lượng ly khai ở khu vực này vào thời điểm thảm kịch xảy ra.
"Từ nửa tháng 5/2014, Nga toàn quyền kiểm soát Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng", chủ tọa Steenhuis cho hay.
Phán quyết được đưa ra trong phiên xét xử vắng mặt 4 nghi phạm bị cáo buộc liên quan vụ máy bay bị bắn hạ khiến toàn bộ 298 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng. Vào thời điểm đó, khu vực máy bay gặp nạn là nơi giao tranh giữa lực lượng ly khai thân Nga và lực lượng Ukraine, tiền thân của cuộc xung đột hiện nay.
Hiện trường máy bay MH17 bi bắn hạ ở vùng Donetsk, miền đông Ukraine năm 2014. Ảnh: Reuters.
Đại diện của các nạn nhân cho biết phán quyết sẽ là cột mốc quan trọng, dù các nghi phạm, tất cả đều phải đối mặt án chung thân, đang "lẩn trốn". Tất cả họ được cho là đang ở Nga, nước sẽ không dẫn độ họ.
Nga phủ nhận mọi liên quan hoặc trách nhiệm đối với vụ MH17 bị bắn rơi. Hồi năm 2014, Nga phủ nhận mọi sự hiện diện ở Ukraine.
Phản ứng về phán quyết mới của tòa, Bộ Ngoại giao Nga cho biết sẽ xem xét thông tin tên lửa bắn hạ máy bay do nước này sản xuất. "Sau khi nghiên cứu tài liệu pháp lý, chúng tôi có thể sẽ sẵn sàng bình luận", phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Ivan Nechaev nói.
Công tố viên cho biết các nghi phạm, gồm các cựu đặc vụ tình báo Nga Igor Girkin và Sergey Dubinskiy, công dân Nga Oleg Pulatov và công dân Ukraine Leonid Kharchenko. Họ bị cáo buộc giúp sắp xếp và vận chuyển hệ thống tên lửa BUK, loại bắn hạ máy bay, từ căn cứ quân sự Nga vào Ukraine.
Ba trong số những người đàn ông bị xét xử vắng mặt. Pulatov khẳng định mình không có tội, thông qua luật sư mà anh này thuê để đại diện cho mình. Chủ tọa Steenhuis cho biết các bị cáo không được hưởng bất kỳ quyền miễn trừ truy tố nào vì họ không phải thành viên lực lượng vũ trang Nga.
Chủ tọa Steenhuis sau đó tuyên án tù chung thân đối với Girkin, Dubinsky và Kharchenko vì tội giết người và cố ý khiến máy bay rơi, trong khi Pulatov được tha bổng.
Các nạn nhân của MH17, đang trên đường từ Amsterdam, Hà Lan đến Kuala Lumpur, Malaysia khi gặp nạn, đến từ 10 quốc gia khác nhau và hơn một nửa trong số đó là người Hà Lan. Cuộc điều tra do Hà Lan dẫn đầu, với sự tham gia của Ukraine, Malaysia, Australia và Bỉ.
Các nước tham gia điều tra hồi năm 2017 đồng ý tổ chức phiên tòa xét xử tại Hà Lan theo luật pháp nước này, sau khi nỗ lực thành lập tòa án được Liên Hợp Quốc hỗ trợ không thành do vấp phải phản đối của Nga.
Huyền Lê (Theo Reuters)