"Đà tiến quân của Taliban đang tăng tốc trong bối cảnh Mỹ rút quân. Thủ đô Kabul của Afghanistan đối mặt với nguy cơ ngày càng lớn, đặc biệt là vùng ngoại vi. Taliban đủ sức bóp nghẹt nguồn cung nhập khẩu của chính quyền Afghanistan và có thể kiểm soát phần lớn tuyến biên giới của nước này", các nguồn tin giấu tên am hiểu báo cáo của tình báo Mỹ tiết lộ hôm 16/7.
Tình báo Mỹ nhận định Kabuk chưa rơi vào tình trạng nguy hiểm cận kề và ít có nguy cơ rơi vào tay Taliban nhờ sự răn đe từ các đòn không kích của Mỹ. Dân số thành phố cũng tăng đáng kể so với giai đoạn Taliban kiểm soát trong thập niên 1990 và phần lớn cư dân đều phản đối nhóm phiến quân này.
Dù vậy, vẫn có nhiều dấu hiệu cho thấy Taliban đang siết chặt vòng vây ở nhiều khu vực sau khi Washington rút hơn 90% lực lượng khỏi Afghanistan. Các nguồn tin giấu tên cũng cảnh báo nhóm phiến quân có thể nhắm tới Kabul khi tự tin rằng họ sẽ đạt thành công trong chiến dịch công kích thủ đô.
Việc rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan, trừ các đơn vị an ninh bảo vệ các cơ ở ngoại giao, làm dấy lên lo ngại quân đội Afghanistan sẽ sụp đổ trước sức tấn công của Taliban. Trong vài ngày qua, hơn 1.000 binh sĩ Afghanistan tháo chạy sang nước láng giềng Tajikistan thay vì chiến đấu với Taliban.
Quan chức Taliban hôm 9/7 tuyên bố đã kiểm soát 85% lãnh thổ Afghanistan, trong khi giới chức chính phủ bác bỏ con số này. Nhóm phiến quân đang chiếm nhiều vùng lãnh thổ quanh các thành phố và thị trấn lớn, nhưng không tiến sâu vào những đô thị chủ chốt do gặp sự chống trả dữ dội của lực lượng chính phủ.
Việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan, nơi lực lượng này tham chiến từ năm 2001, bắt đầu từ thỏa thuận với Taliban từ thời cựu tổng thống Donald Trump và được chính quyền Biden duy trì sau đó. Các cơ quan tình báo Mỹ tin rằng chính quyền do Washington hậu thuẫn ở Kabul có thể sụp đổ trong vòng 6 tháng sau khi nước này rút quân, tạo cơ hội cho Taliban nắm quyền trở lại.
Vũ Anh (Theo CNN)