Ông Umeda Kunio, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam vừa gửi Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân bức thư, bày tỏ quan ngại việc chậm giải ngân dự án metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên; đề nghị lãnh đạo thành phố chỉ đạo giải quyết các vướng mắc phát sinh của dự án.
Ông Umeda cho rằng, dự án đã bị chậm phê duyệt quyết định đầu tư (điều chỉnh), dẫn tới không được phân bổ ngân sách từ tháng 10 năm trước; do vậy, lãnh đạo thành phố cần tác động tới các cơ quan cấp trên để dự án được phê duyệt.
Từ việc TP HCM từng cam kết sẽ tạm ứng để thanh toán bằng ngân sách của thành phố cho đến khi trung ương phân bổ, ông Umeda Kunio đề nghị thành phố sớm thực hiện thủ tục thanh toán cho các nhà thầu.
"Hiện nay thủ tục thanh toán cho các nhà thầu không có tiến triển và số tiền chậm thanh toán cho đơn vị thi công, tư vấn đã hơn 100 triệu USD. Áp lực lên các nhà thầu cũng đã đến mức giới hạn, nếu đến cuối tháng 12 mà các vấn đề này không được giải quyết thì tôi rất lấy làm tiếc về việc dự án sẽ buộc phải ngừng thi công", ông Umeda Kunio viết.
Đại sứ Nhật Bản cũng đề nghị thành phố giao các sở ngành liên quan, đặc biệt là Ban quản lý đường sắt đô thị sớm ký lại hợp động tư vấn quản lý thi công với liên danh NJPT do đã hết thời hạn hợp đồng vào tháng 4 năm trước. Việc hợp đồng chưa được sửa đổi khiến tư vấn phải thực hiện công việc mà không được chi trả thù lao trong 19 tháng qua. Số tiền chậm thanh toán cho liên danh này đã lên đến 20 triệu USD.
Ngài Umeda Kunio còn đề nghị thanh toán chi phí thi công cho gói thầu CP2 mà liên danh nhà thầu Sumitomo – Cienco đang thực hiện. Trước đó, do giải phóng mặt bằng chậm nên việc thi công gói thầu bị chậm trễ, song Sở tài chính TP HCM đã không thanh toán chi phí thi công. Trong khi Bộ Xây dựng đã có văn bản cho rằng, có thể thanh toán chi phí thi công dù vượt quá ngày hoàn thành gói thầu.
Khởi công tháng 8/2012, tuyến metro số 1 dài gần 20 km, đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức và huyện Dĩ An (Bình Dương). Trong đó 2,6 km đi ngầm (3 nhà ga) và hơn 17 km trên cao (11 nhà ga). Hiện, công trình đã hoàn thành hơn 50% khối lượng công việc, song luôn trong tình trạng "đói" vốn.
Năm 2007, thành phố phê duyệt công trình với tổng mức đầu tư gần 17.400 tỷ đồng (hơn 126.500 triệu yen Nhật). Thời điểm này dự án được xác định thuộc nhóm A - không phải trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư. Sau đó, tư vấn chung của dự án đã tính toán và xác định lại, tổng mức đầu tư vào năm 2009 là hơn 47.300 tỷ đồng (hơn 235.500 triệu yen Nhật) - thuộc diện phải trình Quốc hội phê duyệt.
Hiện Bộ Giao thông Vận tải đang được giao hoàn thiện tờ trình về dự án để báo cáo Quốc hội.