Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong vừa đồng ý tạm ứng gần 1.200 tỷ đồng ngân sách để trả nợ nhà thầu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, trong khi chờ bổ sung kế hoạch vốn ODA từ Trung ương.
Người đứng đầu chính quyền thành phố giao Sở Tài chính phối hợp với các cơ quan, thu xếp vốn để đáp ứng cho dự án. Đây là lần thứ 3 TP HCM phải tạm ứng ngân sách "cứu" dự án tuyến metro đầu tiên, để tiến độ thi công được đảm bảo đúng kế hoạch.
Động thái này được đưa ra sau nửa tháng Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM gửi văn bản khẩn, đề nghị UBND TP HCM tạm ứng 1.173 tỷ đồng từ ngân sách thành phố để thanh toán cho nhà thầu thi công tuyến metro số 1. Trong đó, 600 tỷ đồng lẽ ra phải trả trong tháng 9.
TP HCM tiếp tục ứng gần 1.200 tỷ đồng để thanh toán cho các nhà thầu thi công tuyến metro số 1. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo Trưởng Ban quản lý đường sắt đô thị Lê Nguyễn Minh Quang, năm ngoái thành phố đã tạm ứng 600 tỷ đồng để trả nợ, sau đó phần giải ngân vốn ODA cho metro số 1 tiếp tục bị đóng băng trong thời gian dài. Hồi tháng 8, lần thứ hai thành phố tạm ứng 500 tỷ đồng.
Việc thiếu vốn làm metro Sài Gòn liên tục được đề cập trong các cuộc họp của UBND TP HCM. Tình trạng "giật gấu vá vai" của dự án tỷ USD này được thành phố gửi hàng loạt văn bản đến các bộ, ngành nhưng không có chuyển biến.
Số liệu của Ban quản lý đường sắt đô thị cho thấy, hiện vốn ODA cho metro số 1 chỉ đáp ứng 36% nhu cầu dự án. Năm nay cần khoảng 5.400 tỷ đồng nhưng mới giải ngân được hơn 2.100 tỷ. Trong kế hoạch vốn trung hạn giai đoạn 2016-2020 Trung ương phải giải ngân gần 21.000 tỷ đồng, song thành phố mới nhận được 7.500 tỷ - tức còn thiếu hơn 13.400 tỷ.
Dù cuối tháng 8 Thủ tướng đã ban hành quyết định về việc giao kế hoạch vốn ngân sách Trung ương năm 2017 (đợt 3) nhưng TP HCM vẫn chưa được nhận. Bên cạnh đó, việc hướng dẫn điều chỉnh tổng mức đầu tư và tạm ứng nguồn vốn ODA cho dự án cũng chưa chuyển biến.
Nguyên nhân bắt nguồn từ "điểm nghẽn" chậm giải ngân vốn đầu tư công. TP HCM đã kiến nghị Thủ tướng áp dụng quy định đối với các dự án ODA quan trọng, nếu phát sinh phải điều chỉnh thì Thủ tướng có thẩm quyền phê duyệt, không phải trình Quốc hội. Thủ tướng chỉ thực hiện báo cáo Quốc hội tại phiên họp cuối năm để Quốc hội giám sát, theo dõi.
Theo Phó chủ tịch UBND TP HCM Lê Thanh Liêm, nếu quy định này được áp dụng thì "điểm nghẽn" về vốn đầu tư công cho metro số 1 và nhiều công trình trọng điểm của thành phố sẽ được giải quyết toàn diện.
Dự án Metro Bến Thành - Suối Tiên có tổng vốn 2,49 tỷ USD (hơn 47.000 tỷ đồng) được khởi công tháng 8/2012.
Dài gần 20 km, tuyến đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức (TP HCM) và huyện Dĩ An (Bình Dương). Trong đó 2,6 km đi ngầm (3 nhà ga) và hơn 17 km trên cao (11 nhà ga). Công trình dự kiến đưa vào khai thác năm 2020.
Hôm 24/10, Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM cùng nhà thầu Hitachi (Nhật Bản) đã khởi công lắp đường ray của tuyến metro số 1, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2018.
Hữu Công