Tổng thống Duterte trong cuộc phỏng vấn đầu tháng 6. Ảnh: Inquirer.
"Đối đầu quân sự với Trung Quốc ở thời điểm này sẽ là hành động tự sát. Tôi không sẵn sàng hy sinh mạng sống của binh sĩ và cảnh sát chỉ vì chút mạo hiểm", Inquirer dẫn lời Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trả lời phỏng vấn hôm 5/6.
Trước những lời chỉ trích rằng chính quyền phản ứng quá yếu ớt trước các hoạt động quân sự hóa gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông, Duterte cho rằng việc điều quân tới khu vực này để chiến đấu với Trung Quốc sẽ chỉ "gây ra thảm sát". Ông cũng không dám chắc rằng quân đội Philippines (AFP) sẽ chấp hành mệnh lệnh và mạo hiểm mạng sống vì tranh chấp trên biển với Trung Quốc.
"Khi ra mệnh lệnh đó, tôi hoặc chỉ chuốc thêm rắc rối cho quốc gia hoặc quân đội và cảnh sát sẽ lật đổ tôi", Tổng thống Philippines nói.
Duterte cũng chỉ trích những ý kiến cho rằng Manila cần có chính sách cứng rắn hơn với Bắc Kinh. "Họ không ở địa vị của tôi nên nói gì cũng rất dễ. Nếu muốn, họ có thể lên làm tổng thống trong một tháng", ông tuyên bố.
Ông thể hiện sự ủng hộ chính sách hiện tại của Philippines, trong đó đề xuất tham gia khai thác tài nguyên chung với Trung Quốc tại các vùng biển tranh chấp. Tổng thống Philippines cho rằng nước này không nên từ chối đề nghị của Trung Quốc chỉ vì hai bên đang có tranh chấp, khẳng định đây sẽ là lựa chọn tốt hơn đối đầu quân sự.
Phe cánh tả Philipines gần đây lên tiếng chỉ trích Tổng thống Duterte vì không phản đối, cả về mặt ngoại giao, trước việc Trung Quốc triển khai tên lửa chống hạm và phòng không ra những đảo nhân tạo mà Bắc Kinh cải tạo phi pháp trên Biển Đông.
Mẫu oanh tạc cơ Trung Quốc dùng trong diễn tập tại Hoàng Sa. Video: Next Media.
Philippines từng bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về sự hiện diện của các máy bay ném bom chiến lược Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng hoàn toàn im lặng khi nước này triển khai hệ thống tên lửa tới quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Những tên lửa Trung Quốc bố trí phi pháp tại đây có tầm hoạt động lớn, có thể bao trùm cả Philippines.
Khác với người tiền nhiệm Benigno Aquino, Duterte chủ động duy trì quan hệ thân thiện với Bắc Kinh để nhận đầu tư, thường xuyên nói sẽ không bao giờ kích động một cuộc chiến với Trung Quốc do chênh lệch về tiềm lực quân sự.
Tuy nhiên, quân đội Philippines lại thể hiện quan điểm ngược lại, khi muốn tăng cường hợp tác quốc phòng với Mỹ và đầu tư mua sắm các khí tài mới để bảo vệ lợi ích trên Biển Đông trước mối đe dọa từ Trung Quốc. Quân đội Philippines từng hai lần hậu thuẫn các nỗ lực lật đổ tổng thống nước này khi họ không nhận được sự ủng hộ của người dân.
Lã Linh