Trả lời:

Virus dại có nhiều trong nước bọt của động vật mắc bệnh dại, đặc biệt là chó. Chúng lây nhiễm virus dại cho người khi cào, cắn, liếm vào vết thương hở. Ngoài ra, virus cũng có khả năng lây nhiễm khi dính vào các lớp niêm mạc mắt, mũi, miệng của con người. Phương pháp điều trị dự phòng duy nhất là tiêm vaccine và huyết thanh kháng dại.

Trường hợp của bạn không rõ mức độ tiếp xúc như thế nào, để yên tâm bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được tư vấn phòng dại.

Hiện, Việt Nam có hai loại vaccine dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Phác đồ tiêm vaccine gồm 5 mũi vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28. Vaccine có thể tiêm dự phòng (gọi là dự phòng trước phơi nhiễm) với phác đồ ba mũi vào ngày 0, 7, 21 hoặc 28. Phác đồ này áp dụng cho người chưa bị cào, cắn hoặc có nguy cơ cao phơi nhiễm bệnh dại như bác sĩ thú y, nhân viên chăm sóc thú cưng, người nuôi chó, mèo...

Trường hợp đã tiêm đủ phác đồ dự phòng trước phơi nhiễm hoặc đã tiêm đủ liều ở lần bị cắn trước đó, chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine và không cần tiêm huyết thanh dù có vết thương nặng khi bị cào, cắn.

Ngoài tiêm ngừa vaccine, huyết thanh kháng dại, mọi người vẫn cần xử lý vết thương theo quy trình: rửa sạch dưới vòi nước chảy trong 15 phút; sát khuẩn bằng cồn 45-70 độ hoặc cồn i-ốt để làm giảm thiểu lượng virus dại tại vết cắn. Người dân không áp dụng biện pháp dân gian để điều trị như dùng thuốc nam, chữa theo thầy lang...

Dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính của hệ thần kinh trung ương, lây từ động vật sang người. Khi xâm nhập vào cơ thể người, virus dại sẽ phát triển từ lớp trong cùng của mô dưới da, hoặc cơ bắp. Sau đó, virus di chuyển đến các dây thần kinh tủy sống và não bộ với tốc độ ước tính khoảng 12-24 mm mỗi ngày.

Thời gian ủ bệnh dại có thể từ vài ngày đến vài tháng, có thể dài tới một năm. Có hai thể bệnh lâm sàng của bệnh dại là thể điên cuồng, chiếm khoảng 80% và thể dại câm chiếm khoảng 20%.

Bác sĩ Nguyễn Công Luận
Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC