"17 máy bay quân sự và 4 tàu hải quân Trung Quốc hiện diện ở các khu vực quanh đảo Đài Loan hôm 5/9. Lực lượng phòng vệ liên tục giám sát tình hình và phản ứng bằng cách triển khai chiến đấu cơ, tàu chiến và các hệ thống tên lửa mặt đất", cơ quan phòng vệ Đài Loan ra thông cáo cho biết.
Dữ liệu do lực lượng phòng vệ Đài Loan công bố cho thấy hai tiêm kích J-11 Trung Quốc vượt qua đường trung tuyến, ranh giới được ngầm hiểu là đường phân định eo biển Đài Loan. Một máy bay tác chiến điện tử, một phi cơ săn ngầm và một máy bay không người lái (UAV) hoạt động gần đường trung tuyến, trong khi 4 oanh tạc cơ chiến lược H-6 hiện diện ở khu vực tây nam vùng nhận diện phòng không Đài Loan.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa bình luận về thông tin.
Động thái diễn ra vài ngày sau khi Mỹ duyệt bán 100 tên lửa không đối không, 60 tên lửa chống hạm và các thiết bị quân sự trị giá 1,1 tỷ USD cho lực lượng phòng vệ Đài Loan.
Phát ngôn viên Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ Lưu Bằng Vũ hôm 2/9 kêu gọi Washington "lập tức thu hồi" quyết định này. "Chúng tôi sẽ kiên quyết thực hiện các biện pháp đối phó hợp pháp và cần thiết tùy diễn biến tình hình", ông nói.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Căng thẳng xung quanh Đài Loan leo thang sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm hòn đảo ngày 2-3/8. Trung Quốc phản ứng gay gắt bằng cách tổ chức các cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có tại 6 khu vực quanh Đài Loan và áp lệnh trừng phạt bà Pelosi.
Đường trung tuyến được tướng không quân Mỹ Benjamin O. Davis Jr. đề xuất năm 1955 và Washington gây sức ép để hai bờ eo biển Đài Loan ngầm công nhận giới tuyến. Quân đội Trung Quốc không điều lực lượng vượt qua ranh giới trước năm 1999, nhưng hoạt động này ngày càng gia tăng trong hơn 20 năm qua.
Sau nhiều năm ngầm thừa nhận nó, quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc hồi năm 2020 từng khẳng định ranh giới này "không tồn tại". Bộ Quốc phòng Trung Quốc và Văn phòng Các vấn đề Đài Loan thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc cũng đưa ra tuyên bố tương tự.
Đài Bắc cảnh báo hiện diện thường xuyên của lực lượng Trung Quốc ở eo biển Đài Loan sẽ kéo giãn lực lượng phòng vệ hòn đảo, đồng thời khiến các chiến dịch tiến công hoặc phong tỏa Đài Loan dễ dàng hơn nhiều.
Vũ Anh (Theo Reuters)