"Khoảng 10 tàu hải quân Trung Quốc đã vượt đường trung tuyến trong thời gian ngắn, trước khi chúng bị tàu của lực lượng phòng vệ bờ biển Đài Loan xua đuổi", một nguồn tin Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết, nhắc đến ranh giới được ngầm hiểu là đường phân định eo biển Đài Loan.
Nhiều máy bay không quân Trung Quốc vài lần vượt đường trung tuyến trong thời gian ngắn vào sáng nay, khiến Đài Loan điều máy bay và triển khai hệ thống tên lửa để theo dõi tình hình, người này cho biết. "Họ bay vào rồi bay ra, hết lần này đến lần khác. Họ tiếp tục quấy rối chúng tôi và gia tăng áp lực với phòng không của chúng tôi".
Tiêm kích, oanh tạc cơ Trung Quốc hoạt động trên eo biển Đài Loan hồi năm 2018. Ảnh: PLAAF.
Đài Bắc gọi đây là "hành động gây hấn nghiêm trọng", tuyên bố nâng mức sẵn sàng chiến đấu nhưng không muốn xảy ra xung đột.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa bình luận về thông tin.
Trung Quốc đang tổ chức đợt tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có xung quanh Đài Loan để phản ứng với chuyến thăm hòn đảo của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ngày 2-3/8. Vị trí diễn tập nằm trong khu vực eo biển Đài Loan, kênh Ba Sĩ, biển Hoa Đông và Thái Bình Dương, bao quanh đảo Đài Loan. Một trong 6 khu vực diễn tập nằm cách thành phố Cao Hùng ở phía nam hòn đảo chưa đến 20 km.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Trung Quốc cho biết hơn 100 máy bay quân sự đã làm nhiệm vụ do thám, hỗ trợ trong ngày đầu tập trận. Ngoài ra, hơn 10 tàu khu trục đã được triển khai để ngăn chặn tiếp cận khu vực diễn ra tập trận và giúp điều phối các thử nghiệm.
Trong buổi họp báo tại Nhà Trắng ngày 4/8, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby chỉ trích Trung Quốc hành động "khiêu khích" và khiến căng thẳng trên eo biển Đài Loan leo thang đáng kể. Ông cáo buộc Trung Quốc đang tìm cách "thay đổi hiện trạng" vấn đề Đài Loan và Mỹ lẫn thế giới sẽ không cho phép điều này xảy ra.
Đường trung tuyến (màu xanh) dọc eo biển Đài Loan. Đồ họa: FT.
Đài Loan là vấn đề nóng trong quan hệ song phương Mỹ - Trung những năm gần đây. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần.
Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại. Trung Quốc từng cảnh báo quan hệ giữa nước này với Mỹ "sẽ bị phá vỡ nếu không xử lý đúng cách vấn đề Đài Loan".
Vũ Anh (Theo Reuters)