Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết đã thảo luận vấn đề tiêm kích F-16 với người đồng cấp Mỹ Antony Blinken trong cuộc gặp tại thủ đô Ankara hôm nay. Ông trông đợi chính quyền Tổng thống Joe Biden gửi thông báo về thương vụ F-16 đến quốc hội Mỹ và mong muốn cơ quan lập pháp Mỹ ủng hộ hợp đồng này.
Ngoại trưởng Cavusoglu nhấn mạnh Ankara sẽ không mua tiêm kích F-16 kèm điều kiện tiên quyết và mọi vấn đề có thể được giải quyết nếu Washington duy trì quan điểm quyết đoán.
Tiêm kích F-16 Thổ Nhĩ Kỳ trước một chuyến huấn luyện năm 2019. Ảnh: BQP Thổ Nhĩ Kỳ.
Phát biểu được đưa ra vài tuần sau khi nhóm 29 thượng nghị sĩ Dân chủ và Cộng hòa gửi thư đến Tổng thống Biden, tuyên bố quốc hội Mỹ không thể duyệt bán tiêm kích F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này chưa chấp thuận cho Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO.
Đây là lần đầu tiên các nghị sĩ Mỹ liên hệ rõ ràng, trực tiếp thương vụ bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ với nỗ lực gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Chính quyền ông Biden trước đó nhiều lần khẳng định ủng hộ thương vụ và từ chối liên hệ hai vấn đề này với nhau.
Thổ Nhĩ Kỳ đặt hàng hơn 100 tiêm kích tàng hình F-35A do tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ chế tạo, nhưng bị loại khỏi dự án năm 2019 sau khi mua tổ hợp phòng không S-400 do Nga sản xuất. Thổ Nhĩ Kỳ tháng 10/2021 cho biết Mỹ đề xuất bán F-16 để bù khoản tiền 1,4 tỷ USD mà nước này đầu tư vào dự án F-35.
Ankara sau đó đề nghị mua 40 tiêm kích hạng nhẹ F-16 và gần 80 bộ phụ tùng để hiện đại hóa lực lượng chiến đấu cơ hiện có, trong thương vụ có tổng trị giá 20 tỷ USD. Ngoại trưởng Cavusoglu hồi tháng 1 cảnh báo Mỹ không nên coi việc Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn hai nước Bắc Âu vào NATO là điều kiện tiên quyết cho thương vụ F-16.
Vũ Anh (Theo Reuters)