Thủ tướng Anh David Cameron tuyên bố sẽ từ chức sau khi kết quả cuộc trưng cầu dân ý về việc Anh rời Liên minh châu Âu (EU) được gọi là Brexit được công bố với chiến thắng nghiêng về phe ủng hộ ra đi.
Lý do dẫn tới quyết định này là bởi Thủ tướng Cameron cảm thấy "mình không còn phù hợp để làm thuyền trưởng cầm lái con thuyền Anh đến bến bờ tiếp theo".
Hãng thông tấn Reuters mô tả ông Cameron đã "cố không bật khóc" khi phát biểu trước báo giới bên ngoài văn phòng thủ tướng Anh, tòa nhà số 10 phố Downing.
Nhưng đằng sau cánh cửa đóng kín, nước mắt đã rơi khi ông nói chuyện với các cố vấn thân cận cùng những nhân viên trung thành của mình.
Video: Thủ tướng Cameron nghẹn ngào nói yêu nước Anh
Tổn thương và giận dữ
"Đấy thực sự là giây phút đầy xúc động", một trong những người có mặt thời điểm đó cho hay. "Tất cả mọi người đều khóc, từ đàn ông đến phụ nữ, thậm chí cả những công chức nhà nước. Rồi David cũng bắt đầu rơi lệ".
Đêm trước đó, ông Cameron cùng những người bạn lâu năm còn ngồi chung với nhau để theo dõi kết quả của canh bạc đi hay ở lại châu Âu mà Thủ tướng Anh đã đặt cược. Ông Cameron có lập trường thân EU và ủng hộ phương án ở lại liên minh.
Theo lời kể của Ian Birrell, người từng đảm nhận nhiệm vụ viết diễn văn cho Thủ tướng Anh, chủ nhân tòa nhà số 10 phố Downing hồi hộp nhưng hoàn toàn tin tưởng vào một chiến thắng dành cho phe ở lại. Nhưng cuối cùng, đa số người dân Anh lại chọn chia tay EU.
Thủ tướng Anh đã bị đánh bại bởi người bạn cũ Boris Johnson, cựu thị trưởng London, người dẫn đầu chiến dịch đưa Anh rời EU. Song Johnson chưa bao giờ được ông Cameron đặt trọn sự tin tưởng. Đối với một người đàn ông dành niềm tin cho gia đình và bạn bè như David Cameron, sự "phản bội" của Bộ trưởng Tư pháp Michael Gove và cựu cố vấn chiến lược Steve Hilton mới là điều khiến ông tổn thương và giận dữ hơn cả, Birrell nhấn mạnh.
Steve Hilton và Michael Gove đều là cha đỡ đầu cho Ivan, người con trai đã qua đời của ông Cameron.
"Tôi thấy rất buồn cho ông ấy, đây quả thực là một kết quả khủng khiếp đối với ông ấy", một người bạn thân của Thủ tướng Cameron chia sẻ.
Theo một nguồn tin am hiểu vấn đề, sau khi kết quả được công bố, ông Cameron đã gọi điện chúc mừng người bạn thân Michael Gove vì chiến thắng của phe rời EU trong cuộc trưng cầu dân ý. Song cuộc gọi chỉ kéo dài đúng 60 giây.
Thủ tướng Cameron đồng thời làm rõ rằng sẽ thẳng thừng khước từ đề nghị của ông Gove yêu cầu ông dẫn dắt các cuộc đàm phán nhằm hoàn thành tiến trình đưa Anh rời EU.
Cuộc trao đổi ngắn gọn phần nào cho thấy sự thay đổi lớn trong thái độ của ông Cameron đối với người bạn Gove. Việc ông Cameron từ chối tham gia vào các cuộc thảo luận về việc Anh rời EU thực sự là đòn giáng vào các kế hoạch của ông Gove cũng như cựu thị trưởng Johnson. Điều đó có nghĩa họ sẽ phải tự mình giải quyết công việc cực kỳ phức tạp này dù đến tháng 10 ông Cameron mới chính thức từ chức.
"Chẳng có gì đáng ngạc nhiên đối với Dave (David) và Sam (Samantha, vợ David Cameron) khi Boris đặt tham vọng chính trị của ông ấy lên hàng đầu, nhưng những gì Michael và Steve làm thật sự gây tổn thương. Họ từng là những người bạn thân của gia đình, nhưng sẽ không còn như thế nữa. Sam cảm thấy rất tệ về chuyện này", một nguồn tin cho hay.
"Michael tự xem mình là một nhà trí thức và việc ông ấy coi thường tất cả các ý kiến chuyên gia mà Thủ tướng đưa ra để bảo vệ lập trường ở lại EU, thậm chí so sánh họ với phát xít, thật đáng xấu hổ", nguồn tin nhận xét. "Điều tương tự cũng đúng với Steve, người đã rêu rao một lời nói dối trắng trợn rằng Thủ tướng sẽ bầu cho Brexit nếu ông không có mặt ở tòa nhà số 10 phố Downing".
Rob Shepherd, 31 tuổi, em trai bà Samantha, còn đăng tải một dòng thông điệp trên mạng Instagram kêu gọi những người tham gia đảng Bảo thủ không để cho "tên ngốc Boris" thay thế ông Cameron trong cuộc bầu chọn nhà lãnh đạo sắp tới. Đây dường như là một bằng chứng khác cho thấy nỗi tức giận bên trong gia đình Cameron.
Sai lầm
Sau 6 năm làm chủ tòa nhà số 10 phố Downing, ông Cameron đã phải rút lui, trở thành một nạn nhân khác của quá trình toàn cầu hóa, giống như hàng loạt cử tri Anh, vì giận dữ trước sự thay đổi của đất nước và mức lương không tăng đã quay sang oán giận chính quyền và giới chuyên gia, Birrell bình luận.
Nhiều đồng minh của ông Cameron thừa nhận chiến dịch vận động bỏ phiếu của họ đã phạm phải sai lầm. Họ đã nhận định nhầm cảm xúc của công chúng và thất bại trong việc thu phục ủng hộ từ các cử tri lớn tuổi. Đa phần những người này đều lựa chọn con đường đưa Anh rời EU.
Giống như nhiều người tiền nhiệm, sự nghiệp chính trị xuất sắc của ông Cameron đã kết thúc bất ngờ bởi chính thứ mà ông khởi xướng, Birrell đánh giá.
Xem thêm: Thắng lợi hụt của thủ tướng Anh trong cuộc bỏ phiếu rời EU
Vũ Hoàng