"Đêm qua, Trung Quốc thông báo với Mỹ rằng họ từ chối lời mời hồi đầu tháng của chúng tôi về việc Bộ trưởng Austin sẽ gặp ông Lý Thượng Phúc tại Singapore trong tuần này", phát ngôn viên Lầu Năm Góc, chuẩn tướng Pat Ryder, hôm 29/5 cho hay.
Theo ông Ryder, việc Bắc Kinh "không sẵn sàng tham gia các cuộc thảo luận ý nghĩa giữa quân đội hai bên sẽ không làm giảm cam kết của Bộ Quốc phòng trong việc tìm kiếm đường dây liên lạc cởi mở hơn với Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc".
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói rằng kể từ năm 2021, Trung Quốc đã "từ chối hoặc không phản hồi hơn chục đề nghị từ Bộ Quốc phòng Mỹ về cuộc gặp giữa lãnh đạo chủ chốt, những đối thoại thông thường cũng như gần 10 cuộc gặp ở cấp độ làm việc".
Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ sau đó bày tỏ hoài nghi về mức độ chân thành và trọng thị của lời mời, chỉ ra rằng Mỹ đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt với các quan chức, công ty và tổ chức Trung Quốc.
Tuyên bố của Đại sứ quán Trung Quốc không đề cập cụ thể tới lệnh trừng phạt mà chính quyền tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt với ông Lý Thượng Phúc năm 2018, với lý do Trung Quốc mua vũ khí Nga, trong đó có tiêm kích Su-35 và tên lửa S-400.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin (trái) và người đồng cấp Trung Quốc Lý Thượng Phúc. Ảnh: AFP
Ông Lý Thượng Phúc, 65 tuổi, được quốc hội Trung Quốc bầu làm Bộ trưởng Quốc phòng hồi tháng 3. Ông từng bị chính phủ Mỹ áp lệnh trừng phạt hồi năm 2018 vì cáo buộc mua vũ khí Nga. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc nói rằng điều đó không cản trở ông Austin làm việc với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.
Ông Austin và ông Ngụy sẽ tới Singapore cuối tuần này để tham dự Đối thoại Shangri-La, diễn đàn an ninh khu vực hàng đầu. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã gặp ông Ngụy Phượng Hòa, người tiền nhiệm của ông Lý, tại Đối thoại Shangri-La vào tháng 6 năm ngoái.
Ông Austin và ông Ngụy gặp lại nhau ở Campuchia cuối năm 2022, nhưng căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh tăng cao trong năm nay về các vấn đề như Đài Loan, khí cầu bị nghi hoạt động do thám của Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cùng các quan chức khác đang nỗ lực củng cố liên minh và quan hệ đối tác ở châu Á nhằm đối phó Trung Quốc, nhưng cũng có những dấu hiệu cho thấy hai bên đang nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng. Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã gặp nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Vương Nghị tại Vienna đầu tháng này. Tổng thống Joe Biden gần đây cũng cho biết mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ tan băng "rất sớm".
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)