Chiến khu miền Đông quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thông báo cuộc tập trận "Liên hợp Lợi Kiếm" sẽ diễn ra từ ngày 8 đến 10/4 để tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu và đây là hoạt động "theo kế hoạch".
Cuộc tập trận sẽ diễn ra "ở vùng biển và không phận eo biển Đài Loan, ngoài khơi phía bắc, phía nam và phía đông hòn đảo", người phát ngôn Chiến khu miền Đông Thi Nghị nói, nhưng không nêu vị trí cụ thể.
Hoạt động bắn đạn thật sẽ diễn ra ngày 10/4 ở ngoài khơi tỉnh Phúc Kiến, theo cơ quan hàng hải địa phương. Tỉnh Phúc Kiến, đông nam Trung Quốc, nằm đối diện với đảo Đài Loan qua eo biển cùng tên.
"Cuộc tập trận là lời cảnh báo mạnh mẽ đối với sự thông đồng giữa lực lượng ly khai muốn 'Đài Loan độc lập' và thế lực bên ngoài, chống lại các hoạt động khiêu khích của họ", ông Thi nói. "Đây là động thái cần thiết để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc".
Cơ quan phòng vệ Đài Loan cáo buộc Trung Quốc dùng chuyến đi đến Mỹ của bà Thái làm "cái cớ để tập trận, làm xói mòn hòa bình, ổn định và an ninh khu vực". Cơ quan này cho biết họ sẽ phản ứng với cuộc tập trận này một cách bình tĩnh, hợp lý, bằng thái độ nghiêm túc, không leo thang căng thẳng hay tạo ra xung đột.
Một nguồn tin an ninh Đài Loan nói Trung Quốc đã bắt đầu tập trận ở eo biển Bashi giữa hòn đảo và Philippines, với các hoạt động chống hạm, chống ngầm và tác chiến điện tử.
Các tàu chiến Trung Quốc tham gia cuộc tập trận gần Đài Loan trong hình ảnh được công bố ngày 8/8/2022. Ảnh: Reuters
Cuộc tập trận diễn ra trong bối cảnh lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn gặp Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy ở bang California ngày 5/4, là cuộc gặp đầu tiên giữa Chủ tịch Hạ viện Mỹ với lãnh đạo Đài Loan trên lãnh thổ Mỹ. Trung Quốc lên án cuộc gặp, cáo buộc Mỹ đang "thông đồng với các lực lượng ly khai đòi độc lập ở Đài Loan", khẳng định Bắc Kinh sẽ áp dụng những biện pháp kiên quyết để bảo vệ chủ quyền.
Một phái đoàn Mỹ do nghị sĩ Michael McCaul, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, đã tới Đài Bắc và dự kiến gặp bà Thái hôm nay. Trung Quốc cũng đã cảnh báo đáp trả nếu cuộc gặp diễn ra.
Trung Quốc từng phản ứng gay gắt với chuyến thăm Đài Loan của bà Nancy Pelosi, người tiền nhiệm của ông McCarthy, hồi tháng 8/2022. Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có quanh Đài Loan và áp lệnh trừng phạt bà Pelosi, đình chỉ hợp tác song phương với Mỹ trên nhiều lĩnh vực quan trọng.
Trung Quốc tuyên bố Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực. Trong khi đó, Đài Loan khẳng định chỉ người dân của họ mới có thể quyết định tương lai của hòn đảo.
Căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan gần đây gia tăng. Đài Bắc nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh điều chiến đấu cơ, UAV, tàu chiến qua đường trung tuyến giữa hai bên. Cơ quan phòng vệ Đài Loan hôm nay thông báo phát hiện 13 phi cơ, trong đó 4 chiếc vượt qua đường trung tuyến, và ba tàu chiến Trung Quốc quanh hòn đảo, nhưng đây không phải số lượng bất thường.
Đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan. Đồ họa: CSIS.
Như Tâm (Theo AFP, Reuters)