Ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton. Ảnh: Reuters
Hồi đầu tuần, 50 cựu quan chức an ninh quốc gia thuộc đảng Cộng hòa bất ngờ ký một lá thư ngỏ chỉ trích ứng viên tổng thống Donald Trump của đảng, cho rằng ông này không đủ phẩm chất để trở thành tổng tư lệnh của nước Mỹ.
Sự kiện này phản ánh xu thế ngày càng nhiều thành viên đảng Cộng hòa, từ các quan chức bầu cử, tới những người có máu mặt trong chính quyền của cựu tổng thóng George W. Bush, hay CEO của các tập đoàn lớn, lên tiếng chống lại Trump và bày tỏ sự ủng hộ đối với ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton, theo Politico.
Theo giới phân tích, làn sóng đảo ngũ chưa từng có của các thành viên chủ chốt đảng Cộng hòa này một phần là tự phát, nhưng chủ yếu là do sức hấp dẫn từ chiến dịch tranh cử của bà Clinton, và là thành quả của nỗ lực lôi kéo âm thầm suốt nhiều tháng trời.
Ý tưởng xây dựng nhóm "người Cộng hòa ủng hộ Hillary" bắt đầu được khởi động từ đầu năm nay, khi tỷ phú Trump ngày càng có cơ hội rõ ràng trong việc nhận được đề cử của đảng, những nguồn tin bên trong chiến dịch tranh cử của bà Clinton tiết lộ.
Các chiến lược gia của bà Clinton xác định hai nhóm mục tiêu mà họ phải nhắm đến. Thứ nhất là các cựu quan chức chính quyền của đảng Cộng hòa, có hiểu biết về lĩnh vực an ninh quốc gia, những người có thể lên tiếng cảnh báo rằng ông Trump là một mối đe dọa toàn cầu. Nhóm thứ hai là các đảng viên Cộng hòa trong lĩnh vực kinh doanh, những người có thể chỉ ra tình trạng hỗn loạn về kinh tế nếu ông Trump đắc cử.
Người phụ trách chiến dịch tranh cử đảng Dân chủ John Podesta và các cộng sự cấp cao sau đó vạch ra chiến lược "cùng đẳng cấp". Trên lĩnh vực kinh doanh, các chủ ngân hàng, lãnh đạo doanh nghiệp lớn được chỉ định để trở thành những người trung gian kết nối với những doanh nhân có ảnh hưởng lớn thuộc đảng Cộng hòa. Với danh sách những mục tiêu tiềm năng trong tay, họ tung ra những đòn thăm dò để tìm hiểu xem ai sẽ là người có thể ủng hộ chính sách của ứng viên đảng Dân chủ.
Bản thân bà Clinton và ông Podesta cũng đến tham dự những buổi trò chuyện cấp cao với các lãnh đạo doanh nghiệp đó, các nguồn tin nội bộ cho hay. Thông điệp mà bà gửi tới các doanh nhân đảng Cộng hòa rất đơn giản: mối quan hệ giữa họ không chỉ diễn ra từ nay đến ngày bầu cử, mà là sự hợp tác lâu dài sau đó.
Dù bà Clinton không đưa ra bất cứ đề xuất lôi kéo nào, các trợ lý ở Phố Wall của bà bắt đầu lật bài ngửa, đề cao những cam kết của bà đối với hoạt động đầu tư dài hạn, cũng như mục tiêu chung trong việc đưa nền kinh tế trở lại quỹ đạo tăng trưởng.
Trên mặt trận an ninh quốc gia, cố vấn chính sách cấp cao Jake Sullivan cùng cựu thứ trưởng ngoại giao Wendy Sherman và cựu quan chức Bộ Ngoại giao Laura Rosenberger đã được chỉ định để tiếp xúc với những đảng viên Cộng hòa không hài lòng với thiện cảm thái quá mà ông Trump dành cho Tổng thống Nga Vladimir Putin hay những lời nói xúc phạm gia đình một binh sĩ hy sinh của tỷ phú.
Tại những bang có sự ganh đua quyết liệt như Ohio, các chiến lược gia đảng Dân chủ cũng tìm mọi cách lôi kéo những doanh nhân nổi tiếng của đảng Cộng hòa thể hiện sự ủng hộ đối với bà Clinton.
Tuy nhiên, các thành viên trong chiến dịch tranh cử của bà Clinton cũng hiểu rất rõ sự nhạy cảm của vấn đề lôi kéo này. Ngay từ đầu, họ đã quyết định sẽ không bao giờ đưa ra các yêu cầu về quyên góp tài chính, và chiến dịch lôi kéo đảng viên Cộng hòa sẽ hoàn toàn tách biệt với chiến dịch gây quỹ. Mục đích của họ là đảm bảo các đảng viên "đảo ngũ" của đảng Cộng hòa không cảm thấy mình bị lợi dụng, hay bị gây sức ép phải làm những điều mà họ cho là vượt quá giới hạn.
Quyết định khó khăn
Nhiều phát ngôn của ông Trump đã khiến cả những người trong đảng Cộng hòa bất mãn. Ảnh: CNN
Qúa trình "đảo ngũ" ở các thành viên đảng Cộng hòa diễn ra khác nhau. Với một số người, quyết định này vô cùng trọng đại, bởi đây là lần đầu tiên trong đời họ thể hiện sự ủng hộ đối với đảng Dân chủ.
Chiến lược gia đảng Cộng hòa Kori Schake, cựu cố vấn chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống George W. Bush, từng tuyên bố sẽ bỏ phiếu cho bà Clinton, và là một trong những người ký vào lá thư ngỏ phản đối ông Trump. Tuy nhiên, khi các quan chức đảng Dân chủ liên hệ với Schake để gợi ý việc tham gia nhóm đảng viên Cộng hòa chính thức ủng hộ bà Clinton, bà đã từ chối.
"Tôi cảm thấy không thoải mái", Schake nói. "Tôi vẫn đang loay hoay giữa những lựa chọn đó. Dường như vẫn có sự khác biệt giữa bỏ phiếu cho bà ấy với làm việc cho chiến dịch tranh cử của bà". Chiến lược gia đảng Cộng hòa Sally Bradshaw cũng có quan điểm tương tự, khi không hề muốn công khai ý định chuyển đảng của mình, và chưa muốn nói rõ hơn về ý định phản đối Trump vào thời điểm này.
Tuy nhiên với nhiều người khác, quá trình "đảo ngũ" diễn ra nhanh chóng hơn. Matt Higgins, đảng viên Cộng hòa lâu năm từng làm trợ lý báo chí cho cựu thị trưởng New York Rudy Giuliani, cho biết ông đã "giác ngộ" khi cậu con trai 9 tuổi hỏi ông: "Là người đảng Cộng hòa, bố có bị buộc phải bỏ phiếu cho ứng viên đảng Cộng hòa không?"
Cảm thấy bất mãn sâu sắc với những tuyên bố của ông Trump với vấn đề người nhập cư, Higgins sau đó đã tới gặp các quan chức tranh cử của đảng Dân chủ, được chỉ định làm người đại diện của họ ở CNN, và đang lên kế hoạch bắt đầu chiến dịch gây quỹ cho bà Clinton.
Các nguồn tin nội bộ trong bộ máy tranh cử của bà Clinton nói rằng chiến dịch này sẽ được tiếp diễn đến tháng 11, và sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đảng viên Cộng hòa "đổi phe". Tuy nhiên, họ vẫn luôn ý thức rằng đây luôn là vấn đề cá nhân của từng người.
"Đổi phe là một quyết định đầy khó khăn", Higgins nói. "Rất nhiều bản sắc của bạn được gói gọn trong phe đó, không chỉ là về tôn giáo, về đội bóng ưa thích, mà còn nhiều yếu tố khác. Bạn luôn muốn thò chân xuống vũng nước để thăm dò trước".
Xem thêm: Những đồng 10 USD làm nên sức mạnh tranh cử Donald Trump
Trí Dũng